Τα διλήμματα σε ΗΠΑ και Κίνα

Βεβαίως, οι πλείστες χώρες τής Ασίας δεν θέλουν η Κίνα να αντικαταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως η ηγεμονική δύναμη – το ιδεώδες θα ήταν να μην ηγεμονεύει καμία από τις δύο – η λύση αυτή πιστεύεται από πολλούς ότι είναι η προσφορότερη για την διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας. Εν τούτοις, αναλυτές δίνουν λιγότερες πιθανότητες ότι η λύση αυτή θα υιοθετηθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η φυσική ροή των πραγμάτων είναι ότι η Κίνα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με ρυθμό 6% – 8% ετησίως για την επόμενη εικοσαετία και τότε η Κίνα θα είναι σε θέση να διαδραματίσει τον ρόλο των Ην. Πολιτειών μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο στην Ασία όσο και παγκοσμίως. Αυτό προϋποθέτει ότι θα υπάρχει μια «φυσιολογική εξέλιξη» των πραγμάτων και δεν θα δημιουργηθεί μια κατάσταση όπου η Κίνα θα υποχρεωθεί να ενεργήσει πρόωρα, όπως π.χ. στην περίπτωση της Ταϊβάν. Αν δεν εξωθηθούν τα πράγματα στα άκρα από την μια ή την άλλη πλευρά, πιστεύεται ότι στο μέλλον η ισχύς της Κίνας θα είναι τόσο μεγάλη που πολύ δύσκολα θα είναι σε θέση η κυβέρνηση της Ταϊβάν να αντισταθεί στην ενοποίηση, είτε ειρηνική είτε όχι. Η Ταϊβάν είναι το μέρος που δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει. Από τις αρχές τής δεκαετίας τού 1990 όταν οι ηγέτες τής Ταϊβάν άρχισαν να μιλούν για ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, τόσο η Κίνα όσο και οι Ηνωμένες Πολιτείες την απέτρεψαν από την γραμμή αυτή. Και οι δύο χώρες προτιμούν να μετατεθεί το θέμα στο απώτερο μέλλον. Ο Μάο μετέφερε στον Κίσινγκερ το 1973 την θέση τής Κίνας πάνω στο θέμα αυτό: Η Κίνα δεν βιάζεται να φέρει την Ταϊβάν πίσω στο μαντρί, αυτό μπορεί να γίνει «μετά από εκατό χρόνια» [7]. Εάν η Ταϊβάν εξωθήσει τα πράγματα και ανακηρύξει την ανεξαρτησία της, τότε η Κίνα θα υποχρεωθεί να επέμβει και το ίδιο θα πράξουν και οι Ην. Πολιτείες αν θέλουν να διατηρήσουν το γόητρό τους.

Τα βασικά συστατικά μιας ρεαλιστικής σχέσης με την Κίνα πρέπει να περιλαμβάνουν τρεις συνδεδεμένες ενότητες ή αντικείμενα πολιτικής: (1) η επιδίωξη, όπου είναι εφικτή, των ευκαιριών συνεργασίας, η ανάπτυξη πιο ισχυρών δεσμών αμοιβαίας εμπιστοσύνης καθώς και πιο ξεκάθαρων πολιτικών ανταποδοτικότητας, μεγαλύτερη αφομοίωση στο διεθνές σύστημα, βαθύτερη διερεύνηση των κλάδων συνεργασίας και η ενθάρρυνση της Κίνας να προχωρήσει σε ένα πιο δημοκρατικό τύπο κυβέρνησης, (2) η αποθάρρυνση ή, σε τελική ανάλυση, η αποτροπή τής ανάπτυξης από την Κίνα τεχνολογίας που θα μπορούσε να απειλήσει τα βασικά συμφέροντα της εθνικής ασφάλειας των Ην. Πολιτειών στην Ασία και όχι μόνο, και (3) η συνεχής ετοιμότητα, αν υπάρξει ανάγκη, να ανταποκριθούν δια της διπλωματικής οδού, των οικονομικών σχέσεων και της στρατιωτικής τους δυνάμεως απέναντι στην συμπεριφορά μιας πιο επιθετικής και πιεστικής Κίνας με αυξημένες ικανότητες σε μία γκάμα θεμάτων – πολιτικών, στρατηγικών και οικονομικών.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

[1] Robert Gilpin: War and Change in World Politics (1981)
[2] Straits Times, April 4, 2013
[3] Financial Times 31.3.2013
[4] Robert Ellsworth, Andrew Goodpaster, Rita Hanser: America’s National Interests: A Report from the Commission on America’s National Interests, 1996. Το ίδιο έκδοση 2000.
[5] Machiavelli, XII, XIII
[6] John Mearsheimer: The Gathering Storm: China’s Challenge to U.S. Power in Asia – Chinese Journal of International Politics Vol. 3, No. 4 (2010); Joseph Nye Jr: The Future of Power (“2011”).
[7] Henry Kissinger: On China (Allen Lane, 2011).

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr