Η Ελληνική Πολιτική Οικονομία 2000 - 2010
Το βιβλίο «Η Ελληνική Πολιτική Οικονομία 2000-2010: Από την ΟΝΕ στον Μηχανισμό Στήριξης», που επιμελούνται ο Παντελής Σκλιάς, Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, και ο Σπυρίδων Ρουκανάς, Λέκτορας του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, έρχεται να φωτίσει την δεκαετία 2000 – 2010 που έχει αποτελέσει αντικείμενο σοβαρών αντεγκλήσεων, και να θεμελιώσει με επιστημονικό αναλυτικό πλαίσιο την «Ελληνική Πολιτική Οικονομία» ως ένα διακριτό ερευνητικό αντικείμενο εντός της ευρύτερης θεώρησης της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής οικονομίας.
- previous-disabled
- Page 1of 3
- next
Από τις αρχές της δεκαετίας η οικονομία της Ελλάδας αποτελεί διεθνές θέμα συζήτησης, εντάσεων και προβληματισμού. Η χώρα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα της διεθνούς ειδησεογραφίας με αποκορύφωμα το Μάιο του 2010 και έκτοτε συνεχίζει να συγκεντρώνει τα φώτα της δημοσιότητας, ιδιαίτερα όταν επίκειται κάποια συμφωνία στο πλαίσιο του Eurogroup, ή ακόμα και όταν αναμένονται τα αποτελέσματα μιας αξιολόγησης [1]. Έκτακτα δελτία και ειδικοί απεσταλμένοι διεθνών τηλεοπτικών δικτύων, νομπελίστες, διάσημοι οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές, κορυφαίοι πολιτικοί παράγοντες, εφημερίδες σε κάθε άκρη της γης ασχολούνται με την οικονομία της Ελλάδας.
Στο εσωτερικό της χώρας ήδη από τις Εθνικές εκλογές του 2009 είχε διαφανεί ότι το πολιτικό σύστημα έμπαινε συνολικά σε μακρά περίοδο αναταράξεων και ανασχηματισμού. Έκτοτε, οι παλινωδίες των κομμάτων σε σχέση με τις βασικές θέσεις που παρουσίαζαν στο εκλογικό σώμα, η διάψευση των όποιων προεκλογικών εξαγγελιών μετά από κάθε εκλογική διαδικασία, ακόμα και η σε ζωντανή μετάδοση, τύπου θρίλερ επί τρεις περίπου ημέρες, αναζήτηση πρωθυπουργού τον Νοέμβριο του 2011, συνιστούν μερικά μόνο κομμάτια από το χρονικό της δραματικής μεταβολής των συσχετισμών στο πολιτικό σύστημα. Για να καταλήξουμε στις αρχές του 2015 πια, σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά να επισημαίνεται η Ελλάδα ως η χώρα που πέρασε πρώτη στην Ευρώπη τον Ρουβίκωνα προς την Αριστερά [2]. Προς την αντι-λιτότητα όπως γράφουν οι ψυχραιμότεροι και περισσότερο γνώστες της ελληνικής πραγματικότητας, προς αυτό που αποκαλούν «radical left» εκείνοι που αναλύουν τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να εμβαθύνουν στην ανθρωπογεωγραφία και στα πραγματικά πολιτικά συστατικά του μέρη [3].
Ο Μάιος του 2010 οπότε και υπογράφηκε το πρώτο Μνημόνιο από την κυβέρνηση Παπανδρέου μετά από το δραματικό διάγγελμα του ιδίου στο Καστελόριζο στις 23 Απριλίου 2010, de facto πια αποτελεί μια διαχωριστική γραμμή στη χρονολωρίδα μελέτης του ελληνικού πολιτικού συστήματος [4]. Δεν είναι απλώς ένα ορόσημο που χωρίζει περιόδους. Επέφερε μια συνολική μεταβολή στον τρόπο που μελετούμε τα πράγματα, αξιολογούμε τις ηγεσίες, αναψηλαφούμε τις πολιτικές των κομμάτων από την περίοδο της Μεταπολίτευσης και μετά.
Η θεμελιώδης μεταβολή που επήλθε είναι η άρρηκτη διασύνδεση πολιτικής και οικονομίας, η διαφοροποίηση του πρίσματος μελέτης, καθώς τίποτα πια πολιτικό δεν μπορεί να διαφεύγει από την διάσταση της οικονομίας και αντίστροφα. Η μεταβολή αυτή επιφέρει σημαντικές ανακατατάξεις αξιολόγησης και μελέτης σε όλες τις πολιτικές περιόδους στην Ελλάδα. Αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον μελέτης και αναδιαρθρώνει το πρίσμα εξέτασης με προβολή στο παρελθόν και στο μέλλον.
Το πώς φτάσαμε ως εδώ, το πώς πρέπει να προχωρήσουμε στο μέλλον είναι ζητήματα που πλέον αποκτούν άλλη οπτική. Συζητάμε, με δυο λόγια, για την ανάδυση και την πλήρη εδραίωση στο εγχώριο πεδίο της Πολιτικής Οικονομίας. Σε διεθνές επίπεδο από την δεκαετία του 1970 η Διεθνής Πολιτική Οικονομία αποτελεί εργαλείο και αναλυτικό πλαίσιο κατανόησης των πολιτικοοικονομικών αλληλεπιδράσεων [5]. Στην Ελλάδα, αν και μπορεί κανείς να εντοπίσει αρθρογραφία και μελέτες που να προσεγγίζουν τα ζητήματα υπό αυτό το πρίσμα, δεν παρατηρείται μια συνεκτική, συνεπής και διαρκής εξέταση υπό αυτόν καθαυτόν τον ερευνητικό φακό. Και κυρίως δεν ήταν εύκολο να βρει κανείς κείμενα που να μην «παρασύρονται» είτε από την πολιτική, είτε από την οικονομία μεμονωμένα.
Συχνά ακούμε να αναζητείται η θέση και η άποψη της επιστημονικής κοινότητας σχετικά με όσα συνέβησαν στην ελληνική πολιτική και την οικονομία. «Που ήταν οι ακαδημαϊκοί όταν κατευθυνόμασταν στα βράχια ;» λένε πολλοί. Από την άλλη πλευρά, εντός του Κοινοβουλίου και στο δημόσιο διάλογο έχουν λάβει χώρα έντονες λογομαχίες για τις συνθήκες που οδήγησαν στα γεγονότα του Μαΐου του 2010. Και συνήθως εκεί είναι που ξεκινά μια ατέρμονη κουβέντα με στενά κομματικά χαρακτηριστικά, με στόχο να σχηματοποιηθεί η πίθος της συνολικής ευθύνης και να φορτωθεί σε κάποια κυβέρνηση, μοιραίως σε κάποια προηγούμενη και όλο παραπίσω. Αυτό το κλίμα έχει μεταφερθεί και στους πολίτες, στην κοινή γνώμη, που επίσης αρκετές φορές διέπεται από κομματικές αφετηρίες και ο καθένας υιοθετεί όσα τον βολεύουν για το συμπέρασμα που έχει εκ των προτέρων αποφασίσει να υποστηρίξει.
Σε τέτοιου είδους ερωτήματα, το έσχατο καταφύγιο συγκροτημένης μελέτης παραμένει η ακαδημαϊκή κοινότητα. Για να προσπαθήσει με μεθοδολογικά αναλυτικά εργαλεία να δώσει απαντήσεις, να ρίξει φως και να θέσει μια σειρά εμπεριστατωμένων αναλύσεων στη διάθεση όλων.
Το βιβλίο «Η Ελληνική Πολιτική Οικονομία 2000-2010: Από την ΟΝΕ στον Μηχανισμό Στήριξης», που επιμελούνται ο Παντελής Σκλιάς, Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, και ο Σπυρίδων Ρουκανάς, Λέκτορας του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, έρχεται να καλύψει ακριβώς αυτό το κενό. Να φωτίσει την δεκαετία 2000 – 2010 που έχει αποτελέσει αντικείμενο σοβαρών αντεγκλήσεων, και να θεμελιώσει με επιστημονικό αναλυτικό πλαίσιο την «Ελληνική Πολιτική Οικονομία» ως ένα διακριτό ερευνητικό αντικείμενο εντός της ευρύτερης θεώρησης της διεθνούς και ευρωπαϊκής πολιτικής οικονομίας.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
«Πραγματικά νομίζω ότι ο συλλογικός αυτός τόμος θα προσφέρει πολλά όχι μόνο στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, όχι μόνο στους φοιτητές αλλά και τους φτασμένους επιστήμονες για την κατανόηση των αιτιών της κρίσης, αλλά θα αποτελέσει ίσως και την βάση πάνω στην οποία θα στηριχθούν και παραπέρα δημοσιεύσεις εντός της Ελλάδος και στο εξωτερικό, πάνω σε ένα θέμα το οποίο θα απασχολεί για πάρα πολλά χρόνια, ίσως και για δεκαετίες την επιστημονική κοινότητα και τους οικονομολόγους», είπε μεταξύ άλλων ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης, ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. της Τράπεζας Πειραιώς κατά την κεντρική παρουσίαση του βιβλίου από τις Εκδόσεις Λιβάνη στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών στις 13 Νοεμβρίου 2014 [6].
- previous-disabled
- Page 1of 3
- next