Διελκυστίνδα στην ΠΓΔΜ

Η ΠΓΔΜ (πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας) έχει εμπλακεί σε μια βαθιά πολιτική κρίση. Από τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, πάνω από 500 καταγραμμένες ηχογραφήσεις φερόμενων ως συνομιλιών διαφόρων αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του σημερινού πρωθυπουργού, Νικόλα Γκρούεφσκι, και μερικών από τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου του, έχουν κυκλοφορήσει σε 36 συνέχειες από τον Ζόραν Ζάεφ, ηγέτη του κύριου κόμματος της αντιπολίτευσης, ο οποίος ισχυρίζεται ότι καταγράφηκαν από κάποιον πληροφοριοδότη από το εσωτερικό της μυστικής αστυνομίας της ΠΓΔΜ. Οι ηχογραφήσεις του περιλαμβάνουν περισσότερες από μισό εκατομμύριο συνομιλίες [1] οι οποίες έλαβαν χώρα μεταξύ 2007 και 2013. Αν αποδειχθεί ότι είναι αυθεντικές, αυτές οι «βόμβες» πληροφοριών, όπως τις αποκαλεί ο Ζάεφ, απεικονίζουν μια συγκλονιστική κατάχρηση εξουσίας από το κυβερνών κόμμα στην ΠΓΔΜ.

Αρχικά, αποκαλύπτουν τον έλεγχο, ή τις προσπάθειες για επιβολή ελέγχου, του δικαστικού συστήματος και άλλων κυβερνητικών κλάδων από τον στενό κύκλο του πρωθυπουργού. Σε μια συνομιλία, η Filimena Manevska (σύζυγος του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, Mihajlo Manevski) και ο Vlatko Mijalkov (ξάδελφος του πρωθυπουργού) συζητούν αν η Ljupka Arsenievska, η πρόεδρος εφετών, είναι «δική τους» και αν μπορούν να την εμπιστευτούν για κάποια απροσδιόριστη υπόθεση. Η Manevska λέει, «Είναι απολύτως δική μας ... Επισκέψου την χωρίς δισταγμό. Πες της ότι σε έστειλε η Filimena. Δεν υπάρχει πρόβλημα». Σε μια άλλη ηχογράφηση, η Γκορντάνα Γιανκουλόβσκα (υπουργός Εσωτερικών) λέει στον Martin Protuger (αρχηγό του επιτελείου του Πρωθυπουργού) ότι «δεν μπορούμε να καταβάλουμε μισθούς σε εκείνους [που εργάζονται] στα θεσμικά όργανα που μας προκάλεσαν προβλήματα κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ... Χρειαζόμαστε μια διεξοδική ανάλυση, για να καθαρίσουμε [τα θεσμικά όργανα] πριν αναλάβει τα καθήκοντά της η νέα κυβέρνηση». Στην συνέχεια, ο Protuger εκφράζει την συμφωνία του, «... πρέπει να πάρουν ένα μάθημα ... πρέπει να εκδιωχθούν».

Οι υποκλαπείσες συζητήσεις υπονοούν επίσης την ύπαρξη σοβαρής εκλογικής νοθείας. Σε μια συζήτηση σχετικά με την δημιουργία ψευδών εγγραφών [σε εκλογικούς καταλόγους], κάποιος άγνωστος ομιλητής συμβουλεύει τον Υπουργό Εσωτερικών, «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, γιατί βρισκόμαστε υπό παρακολούθηση ... και φοβάμαι ότι ο ΟΑΣΕ [Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη], θα ενεργοποιηθεί ξανά, θα αρχίσει να γαβγίζει ...» στον οποίο η Γιανκουλόβσκα απαντά, «Θέλω να πω ότι δεν μπορείς να έχεις 40 νέους ανθρώπους σε ένα χωριό με πληθυσμό 5 ατόμων».

Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Νίκολα Γκρούεφσκι, απευθύνεται στο Κοινοβούλιο στα Σκόπια, στην ΠΓΔΜ, στις 13 Μαΐου του 2015. OGNEN TEOFILOVSKI / REUTERS
-------------

Μερικές από τις υποκλαπείσες συνομιλίες δίνουν στοιχεία που σχετίζονται και με το οικονομικό έγκλημα. Κάποια στιγμή, ο πρωθυπουργός φέρεται να ακούγεται να συζητάει με τον υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, Γιανακιέσκι, για μίζες πολλών εκατομμυρίων δολαρίων που αφορούν κάποιες κινεζικές κατασκευαστικές εταιρείες. Ο Γιανακιέσκι λέει, «ένα 5 [τοις εκατό] του όλου θέματος θα περάσει. Εξαρτάται από την προσφορά, αλλά θα κυμανθεί μεταξύ 15 και 18 [εκατομμυρίων ευρώ], με βάση κάποιες προβολές του τι θα προσφέρουν». Κυβερνητικά έγγραφα [2] δείχνουν ότι το τμήμα της εθνικής οδού στο οποίο αναφέρεται η συγκεκριμένη συζήτηση κόστισε περίπου 375 εκατομμύρια ευρώ και μια μίζα της τάξεως του 5% θα ανερχόταν σε περίπου 19 εκατομμύρια ευρώ.

Και ο κατάλογος συνεχίζεται -από συναλλαγές σχετικά με τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης έως την χρήση δημόσιων πόρων για την αγορά ενός πολυτελούς αυτοκινήτου, φτάνοντας ακόμα και μέχρι συγκαλύψεις δολοφονιών.

Ο Γκρουέφσκι καταδίκασε τις διαρροές, υποστηρίζοντας ότι οι υποκλαπείσες συζητήσεις καταγράφηκαν παράνομα και στην συνέχεια δέχθηκαν περικοπές, επεξεργασία ή άλλου είδους παραποίηση για να τον παρουσιάσουν από μια δυσμενή οπτική. Φαίνεται, όμως, ότι λίγοι πιστεύουν αυτήν την ιστορία, συμπεριλαμβανομένων των Δυτικών αξιωματούχων. Μια πρόσφατη κοινή δήλωση [3] από διάφορους πρέσβεις στην ΠΓΔΜ, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προέρχονται από την Γαλλία, την Γερμανία, την Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση, σημείωσε: «Έχουμε εκφράσει επανειλημμένα συγκεκριμένα τις ανησυχίες μας στον πρωθυπουργό ότι η κυβέρνησή του δεν έχει σημειώσει πρόοδο όσον αφορά την λογοδοσία για τις ποικίλες καταγγελίες κυβερνητικών αδικημάτων που προέκυψαν από τις αποκαλύψεις. Αυτή η συνεχιζόμενη απραξία εγείρει σοβαρές αμφιβολίες ως προς την δέσμευση της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ στις δημοκρατικές αρχές και αξίες της Ευρω-Ατλαντικής κοινότητας». Οι αξιωματούχοι εξέφρασαν, επίσης, την άποψη ότι οι πληροφορίες που προέκυψαν από τις διαρροές έθεσαν σε κίνδυνο την αίτηση της ΠΓΔΜ για την ένταξή της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.