Γεω-πολιτισμός και Ελλάδα

Μια ακροτελεύτια παρατήρηση είναι προσήκουσα: Η Ελληνική Δημοκρατία, δεν είναι διάδοχο κράτος (successor state) της Ανατολικής Ρώμης. Η γεω-πολιτισμική του δράση δεν μπορεί να έχει ως χαρακτηριστικό την εδαφικότητα που δύναται να εμφανίζει η αντίστοιχη ενέργεια της Αυστρίας στο γεωγραφικό ανάπτυγμα της παλαιάς δυαδικής μοναρχίας. Η δική μας δράση αντιθέτως, όταν προκύπτει, προσλαμβάνει λόγω της φύσεως της Δημοκρατίας μας, αλλά και της ουσίας των κληρονομιών που επωμιζόμαστε, ένα ανάπτυγμα οικουμενικό, έχει χαρακτήρα εξω-εδαφικό, χωρίς ωστόσο στην δική μας περίπτωση να δίνεται λαβή σε υπόνοιες ιμπεριαλιστικών αναμνήσεων.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

[1] Βλέπε, Claudio Magris, “Danube”, 1987, ελεγεία για την Mitteleuropa των Αψβούργων.
[2] Ο Αμερικανός κοινωνιολόγος Immanuel Wallerstein, την επαύριο της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, διατύπωσε την εκτίμηση ότι οι πολιτισμικές κληρονομίες, θα αποκτήσουν εφεξής μεγαλύτερη σημασία. Βλέπε, αυτού «Geopolitics and Geo-culture: essays on the changing world system», 1991, Cambridge University Press. Την ίδια εποχή (1990) ο Edward Mortimer, αρθρογράφος τότε στους Financial Times, διατύπωνε την εκτίμηση, συνηγορώντας, ότι πλέον η Ελλάς αποκτούσε ισχυρό πλεονέκτημα να γίνει περιφερειακός πρωταγωνιστής στην ορθόδοξη, ως επί το πολύ, Βαλκανική. Τούτο δεν συνέβη. Το σχέδιο της Αγγελικής Λαΐου για ισχυρή πολιτισμική – διαπανεπιστημιακή συνεργασία με τους βόρειους γείτονες, δεν τέθηκε ποτέ σε εφαρμογή κατόπιν της παραιτήσεως της βυζαντινολόγου, Υφυπουργού Εξωτερικών, τον Νοέμβριο του 2000.
[3] Ο Arnold Toynbee (1889-1975), κραταιός γνώστης των ελληνικών πραγμάτων και συγγραφέας του βιβλίου «Οι Έλληνες και οι κληρονομιές τους» (ελληνική έκδοση, Καρδαμίτσα 1992), ήταν παράλληλα ιστορικός, φιλόσοφος της ιστορίας, πολιτισμολόγος, πολιτικός αναλυτής. Επηρέασε σοβαρά την βρετανική αυτοκρατορική σκέψη, κατά τον 20ο αιώνα.
[4] Η επιστημονική ορθότητα, υποχρεώνει να αναγνωρίσουμε ότι σημαίνων πολιτισμολόγος στην υπηρεσία κρατικών επιδιώξεων, είναι ο γνωστός Ρώσος της σχολής των σλαβοφίλων/ευρασιανιστών, Αλεξάντερ Ντούγκιν. Στην χορεία των μεγάλων ερευνητών της επιρροής του πολιτισμού στις ασκούμενες πολιτικές, αναμφίβολα κατατάσσεται και ο Αμερικανός, παλαιστινιακής καταγωγής, Edward Said (1935-2003), κυρίως με τα έργα του «Orientalism» (1978) και «Culture and Imperialism» (1993), ως επίσης ο Fernand Braudel, κατ’ εξοχήν μελετητής του μεσογειακού κόσμου.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition