Αμερικανική Tianxia | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αμερικανική Tianxia

H κινεζική φιλοσοφία συναντά την αμερικανική ισχύ

Εκείνοι που κατοικούν σε αυτή την Αμερικανική Tianxia -διεθνείς ελίτ από την Κίνα και αλλού- έχουν όλοι μια κοινή σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες (ή έναν από τους στενούς αγγλοσαξονικούς συμμάχους τους, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο) το οποίο έχει ως αποτέλεσμα τον σχηματισμό κοινών αξιών. Κυρίαρχη μεταξύ τους είναι η αμερικανική αξία της ατομικής αυτο-εκπλήρωσης. Αποκομμένες από οποιαδήποτε χώρα προέλευσης, αυτές οι ελίτ υιοθετούν αναπόφευκτα μια ατομικιστική προσέγγιση στην ζωή. Η ιδέα ότι «η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας» είναι αναφαίρετα δικαιώματα, είναι ευδιάκριτα αμερικανική, αλλά δεν είναι πλέον μοναδικά αμερικανική. Αυτές τις μέρες, οι ελίτ σε όλο τον κόσμο έχουν μάθει ότι είναι σωστό, ακόμη και ηθικό, να δίνουν προτεραιότητα στην δική τους ευτυχία έναντι των παραδοσιακών εθνικών και θρησκευτικών προσκολλήσεων.

Αυτή η ατομική εστίαση στην προσωπική αυτο-εκπλήρωση, σε συνδυασμό με την κεντρικότητα των Ηνωμένων Πολιτειών σε όλες σχεδόν τις παγκόσμιες διακριτικές ιεραρχίες -την ακαδημαϊκή, την καλλιτεχνική, την επιχειρηματική, την οικονομική και την τεχνολογική κατάταξη με την οποία κρίνουμε τους εαυτούς μας και τους ανθρώπους γύρω μας- έχει δημιουργήσει έναν κόσμο στον οποίο οι ατομικές ελίτ οφείλουν την κατάστασή τους τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στις χώρες καταγωγής τους. Ένας τραπεζίτης στο Χονγκ Κονγκ, για παράδειγμα, μπορεί να έχει κερδίσει την δουλειά του χάρη στο πτυχίο του από το Χάρβαρντ. Η υπέρτατη δύναμη που οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκομίζουν από την κεντρικότητά τους στην Αμερικανική Tianxia είναι η δύναμη δικτύωσης ή η δυνατότητα να πάρεις ό,τι θέλεις με το να διαμορφώνεις τις ευκαιρίες ζωής που είναι διαθέσιμες σε άλλους. Οι διακρατικές ελίτ πρέπει να λειτουργούν μέσα σε ένα παγκόσμιο δίκτυο βασισμένο στις Ηνωμένες Πολιτείες και να ανταποκρίνονται στα κίνητρά του. Ως αποτέλεσμα, δεν θέλουν να καταστρέψουν το παγκόσμιο σύστημα που επικεντρώνεται στις ΗΠΑ και τις αμερικανικές αλυσίδες αξίας, τις εκπαιδευτικές ιεραρχίες και το Διαδίκτυο. Ο μεγαλύτερος φόβος τους είναι ότι το σύστημα θα υπονομευθεί από άλλους: Τους Ρώσους χάκερ, τους Μουσουλμάνους φονταμενταλιστές ή ακόμη και έναν πρόεδρο των ΗΠΑ.

Ο ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΣ ΑΙΩΝΑΣ

Ο Αμερικανός εκδότης Henry Luce έχει μείνει στην μνήμη επειδή προέβλεψε, το 1941, ότι ο εικοστός αιώνας ήταν ο «αμερικανικός αιώνας». Λιγότερο μνημονευόμενος είναι ο ισχυρισμός του ότι ο εικοστός αιώνας θα είναι «ο πρώτος αιώνας της Αμερικής ως κυρίαρχης δύναμης στον κόσμο», κάτι που υπονοούσε έντονα ότι δεν θα ήταν κι ο τελευταίος.

Αυτές τις μέρες η αμερικανική θριαμβολογία έχει χάσει την χάρη της. Ο αρνητισμός έχει εισβάλει και οι σύγχρονοι υπολογισμοί της πτώσης των ΗΠΑ αναπόφευκτα εξαρτώνται από την πρόκληση της Κίνας. Οι προβλέψεις της μελλοντικής κινεζικής οικονομικής ισχύος υποθέτουν ότι η Κίνα θα συνεχίσει ταυτόχρονα να αναπτύσσεται με όρους κατά κεφαλήν, ενώ θα παραμένει μια χώρα που έχει τον τετραπλάσιο πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι περισσότεροι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τώρα ότι η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας επιβραδύνεται και υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για την μελλοντική της τροχιά. Ωστόσο, πολλαπλασιάστε την οποιαδήποτε ανάπτυξη με 1,3 δισ. άτομα, και τα στοιχεία εξακολουθούν να είναι εντυπωσιακά.

Ωστόσο, ο κινεζικός πληθυσμός θα αρχίσει να μειώνεται στα μέσα του αιώνα, ενώ οι πέντε αγγλόφωνες χώρες στον πυρήνα της Αμερικανικής Tianxia (Αυστραλία, Καναδάς, Νέα Ζηλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες) θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται, χάρη στα υγιή ποσοστά γονιμότητας και μετανάστευσης. Υπάρχουν πάρα πολλές αβεβαιότητες που εμπλέκονται στις δημογραφικές προβλέψεις σε τόσο μεγάλη χρονική κλίμακα που πρέπει να εκληφθούν όπως φαίνονται, παρότι η άσκηση είναι υποθετική. Αλλά αν η υπόθεση της Αμερικανικής Tianxia είναι σωστή, ο δημογραφικός ανταγωνισμός έχει σχεδόν ξεπεράσει το κρίσιμο σημείο. Αυξανόμενος αριθμός Κινέζων θα ταυτιστεί με την διατήρηση της παγκόσμιας τάξης που αντιπροσωπεύει η Αμερικανική Tianxia.

Η σημερινή Pax Americana δεν έχει τις ρίζες της στην στρατιωτική ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών. Όπως αποδεικνύει η Συρία και η Ουκρανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες ενδιαφέρονται ελάχιστα να τερματίσουν τους πολέμους των άλλων. Οι πραγματικοί σταθεροποιητές που υπόκεινται της Pax Americana είναι τα παγκόσμια δίκτυα της Αμερικανικής Tianxia. Ως αποτέλεσμα της ανοικτότητας αυτών των δικτύων, ο αποτελεσματικότερος τρόπος ώστε οι κινεζικές οικογένειες να αυξήσουν την ισχύ και τον πλούτο τους δεν είναι να οδηγήσουν την Κίνα σε επιτυχημένους ξένους πολέμους. Μια πολύ καλύτερη στρατηγική είναι απλώς να μετακινηθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Με το να μεταφέρει τον ανταγωνισμό της θέσης [ενός εκάστου] από το επίπεδο χώρας στο ατομικό επίπεδο, η Αμερικανική Tianxia έχει ευνουχίσει το έθνος-κράτος. Οι χώρες εξακολουθούν να είναι πολύ σημαντικές ως μονάδες τοπικής διοίκησης, όπως είναι οι επαρχίες, οι πόλεις και οι δήμοι. Αλλά τα εθνικά κράτη δεν είναι πλέον οι κύριοι παράγοντες στην ιστορική σκηνή. Τα κράτη εξακολουθούν να κάνουν πολλά, αλλά δεν δημιουργούν πλέον ιστορία, όπως την γνωρίζαμε στην Δύση -η ιστορία ως ο συνεχής ανταγωνισμός των πολιτικά οργανωμένων ανθρώπινων κοινοτήτων για εξουσία και κύρος.

Όταν τα «πάντα υπό τον ουρανό» είναι ενωμένα σε ένα μοναδικό ιεραρχικό σύστημα, οι άνθρωποι ασχολούνται περισσότερο με την αναρρίχησή τους στην ιεραρχία παρά με την ανατροπή του ουρανού. Αυτό καθιστά την Αμερικανική Tianxia πιο σταθερή από οποιοδήποτε σύστημα έχει γνωρίσει ποτέ ο κόσμος, συμπεριλαμβανομένης της παλιάς tianxia της Κίνας της εποχής των Ming. Μπορεί [το σύστημα αυτό] να μην είναι πάντα δίκαιο, αλλά είναι αρμονικό και είναι εδώ για να μείνει.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.