Οι νέες πόλεις-κράτη

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης εστιάζουν μεγάλο βαθμό της προσοχής και της ενέργειάς τους αυτές τις μέρες στο τι συμβαίνει και τι προέρχεται από την Ουάσινγκτον: Στις αναρτήσεις στο Twitter του προέδρου, στις παλατιανές ίντριγκες, στην αναποτελεσματικότητα τόσο πολλών μελών του Κογκρέσου. Αυτή η παρόρμηση είναι φυσιολογική, και η εποπτεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης είναι κρίσιμη, ειδικά όταν η κυβέρνηση αποδεικνύεται διεφθαρμένη. Αλλά ένα μεγάλο μέρος αυτής της εστίασης θα ήταν πιο χρήσιμο αν κατευθυνόταν μακριά από την Ουάσινγκτον σε τόπους λιγότερο βυθισμένους στην ακινησία, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων.

«Είναι ένα από τα ευτυχή περιστατικά του ομοσπονδιακού συστήματος», έγραψε ο δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου, Louis Brandeis, το 1932, «το ότι μια και μόνη θαρραλέα πολιτεία μπορεί, αν οι πολίτες της το επιλέξουν, να χρησιμεύσει ως εργαστήριο˙ και να δοκιμάσει καινοτόμα κοινωνικά και οικονομικά πειράματα χωρίς κίνδυνο για την υπόλοιπη χώρα». Ο Brandeis είχε δίκιο. Μια γερή μερίδα του New Deal ήταν μαγειρεμένη στα εργαστήρια μερικών πολιτειών. Αργότερα, ήταν επίσης το «Σπουδαία Κοινωνία» [στμ: Great Society, ένα πακέτο εθνικών προγραμμάτων του προέδρου Lyndon B. Johnson] και ο Νόμος για την Προσιτή Φροντίδα [στμ: Affordable Care Act, ACA, ο νόμος για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη που εισήγαγε ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα]. Αυτές οι υπέροχες ιδέες ανάβλυσαν στην εθνική κυβέρνηση από τις πολιτείες, από κάτω. Σήμερα, ωστόσο, οι πόλεις, κι όχι οι πολιτείες, είναι τα εργαστήρια. Δυστυχώς, οι ιδέες τους δεν περνούν πλέον κάθετα στο εθνικό επίπεδο (αν και ίσως, μια μέρα, οι καλύτερες από αυτές θα το κάνουν). Αντ' αυτού, εξαπλώνονται οριζόντια από πόλη σε πόλη, όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά σε όλο τον κόσμο. Ως δήμαρχος του Σικάγου, για παράδειγμα, ήμουν μέλος του Metropolitan Mayors Caucus, της Διάσκεψης των Δημάρχων των Ηνωμένων Πολιτειών, και του C40 Cities, μιας παγκόσμιας συμμαχίας πόλεων αφιερωμένων στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Όταν ο Trump ξεκίνησε την ταξιδιωτική απαγόρευση της διοίκησής του, εκατοντάδες πόλεις σε όλη την χώρα δήλωσαν ότι είναι άσυλα [8] για τους μετανάστες. Και όταν αποφάσισε να βγάλει τις Ηνωμένες Πολιτείες από την συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, το Σικάγο πραγματοποίησε μια διάσκεψη για το κλίμα, κατά την οποία δεκάδες από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου αποφάσισαν να εμμείνουν στην συμφωνία ξέχωρα από τις αντίστοιχες εθνικές κυβερνήσεις. Με αυτόν τον τρόπο, οι πόλεις έχουν γίνει το προγεφύρωμα της αντίστασης στις κακοσχεδιασμένες αποφάσεις των εθνικών κυβερνήσεων που αντιτίθενται στην λαϊκή βούληση.

Ο Emanuel σε προεκλογική συγκέντρωση στο Chicago, τον Φεβρουάριο του 2015. Jim Young / Reuters
-------------------------------------------------------------

Αλλά οι πόλεις και οι δήμαρχοι δεν χρησιμοποιούν την αυτονομία τους ώστε να συνεργαστούν για να παίζουν άμυνα μόνο. Οι ιδέες που παράγουν, δοκιμάζουν και μοιράζονται ο ένας με τον άλλο είναι συχνά προωθημένες και προοδευτικές. Όταν ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης, Michael Bloomberg, [9] δημιούργησε έναν τεχνολογικό κόμβο με συνεργασίες μεταξύ πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και τοπικής αυτοδιοίκησης, πολλές άλλες πόλεις αποφάσισαν να ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Σε μια εποχή που κανένας άλλος δεν αντιμετώπισε πραγματικά την επιδημία οπιοειδών, το Σικάγο μήνυσε [10] μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες για παραπλανητικό μάρκετινγκ. Η ιδέα έγινε γρήγορα δημοφιλής, και περισσότερες από 700 άλλες πόλεις συμμετέχουν πλέον σε αγωγές για τα οπιοειδή. Εμπνευσμένο από έργα στο Βερολίνο, στο Μπουένος Άιρες, στο Ντάλας και στο Παρίσι για τον ανασχεδιασμό [και επαναξιοποίηση] παλιών βιομηχανικών προκυμαιών, το Σικάγο ανέλαβε ένα έργο που ονομάζεται Riverwalk [11] κατά μήκος του ποταμού Σικάγο. Και σχεδόν ταυτόχρονα, η Βοστώνη, το Σικάγο και η Louisville εισήγαγαν πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της δημόσιας εκπαίδευσης πέρα από την συνηθισμένη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ήδη από τα προνήπια μέχρι το πανεπιστήμιο. «Οι καλοί δήμαρχοι μιμούνται», είπε η Nan Whaley, δήμαρχος του Dayton, Ohio. «Οι σπουδαίοι δήμαρχοι κλέβουν» [στμ: ιδέες].

Επιπλέον, οι πόλεις μοιράζονται ιδέες διασχίζοντας τις κομματικές γραμμές. Παρόλο που πολλές από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου διοικούνται από δημάρχους που χαρακτηρίζονται ως φιλελεύθεροι, δεν είναι όλες έτσι. Οι δήμαρχοι συνεργάζονται ανεξάρτητα [από την πολιτική τοποθέτησή τους]. «Μπορεί να προερχόμαστε από διαφορετικές ευρύτερες φιλοσοφικές ιδέες σχετικά με το ρόλο της κυβέρνησης», δήλωσε ο Tom Tait, ο Ρεπουμπλικανός πρώην δήμαρχος της Anaheim, στην Καλιφόρνια. «Αλλά στο τοπικό επίπεδο, έχει να κάνει με το να κάνουμε πράγματα και να υπηρετούμε τους ανθρώπους. Και δεν υπάρχει πολλή ιδεολογία σε αυτό».

Ο Knox White, ο Ρεπουμπλικανός δήμαρχος της Greenville στη Νότια Καρολίνα, λέει ότι «Οι ομοσπονδιακοί πολιτικοί μας βρίσκονται σε μια φούσκα. Εμείς στο επίπεδο της πόλης δεν είμαστε και δεν θέλουμε να είμαστε. Μιλάμε με τους ψηφοφόρους μας. Συνεργαζόμαστε μεταξύ μας για να κάνουμε πράγματα. Η δουλειά μου είναι να το διευκολύνω αυτό. Είναι αυτό που κάνω. Είναι αυτό που κάνει ένας δήμαρχος». Αυτό το θεμελιώδες καθήκον είναι το ίδιο και στις μεγάλες (Σικάγο), στις μεσαίες (Λούισβιλ, Κεντάκι) και στις μικρές (Carmel, Indiana) πόλεις. Όλες τους συνεργάζονται για να ανταλλάσσουν αγαθά, ιδέες και καινοτομίες εκτός του καναλιού της εθνικής κυβέρνησης. Έχουν γίνει πόλεις-κράτη.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2020-02-21/new-city-states