Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι η λύση για την κλιματική αλλαγή

Ο NuScale βρίσκεται ακόμη πιο μπροστά στην διαδικασία έγκρισης από άλλους, πιο αντισυμβατικούς σχεδιασμούς αντιδραστήρων, όπως ο ταχυ-αντιδραστήρας που ψύχεται με νάτριο (sodium-cooled fast reactor). Αυτό είναι το ιερό δισκοπότηρο της πυρηνικής ενέργειας -ένα σχέδιο που δημιουργεί περισσότερα καύσιμα από όσα χρησιμοποιεί. Οκτώ χώρες έχουν κατασκευάσει πολλές εκδόσεις αυτού του τύπου αντιδραστήρα τις τελευταίες έξι δεκαετίες με κόστος άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων [8], αλλά κανένας δεν έχει αποδειχθεί αρκετά αξιόπιστος για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ανταγωνιστικά. Παρ' όλα αυτά, το Υπουργείο Ενέργειας αποφάσισε [να χρησιμοποιήσει] αυτό το σχέδιο για τον Ευέλικτο Δοκιμαστικό Αντιδραστήρα του (Versatile Test Reactor), που θα κατασκευαστεί στο Εθνικό Εργαστήριο του Αϊντάχο σε συνεργασία με την GE Hitachi και την TerraPower. Ο Ευέλικτος Δοκιμαστικός Αντιδραστήρας, που εκτιμάται ότι θα κοστίσει μεταξύ 3 και 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων [9], αναμένεται να ξεκινήσει την δοκιμή καυσίμων το 2026.

Άλλοι νεοφυείς (startup) προμηθευτές εξετάζουν επίσης δύο άλλα σχέδια. Το πρώτο αφορά τους αντιδραστήρες τετηγμένου άλατος, μόνο λίγοι εκ των οποίων έχουν λειτουργήσει ποτέ. Αυτοί χρησιμοποιούν είτε φθοριούχα είτε χλωριούχα άλατα, συχνά αναμεμιγμένα με λίθιο ή βηρύλλιο. Πιο ελπιδοφόροι είναι οι αντιδραστήρες αερίου υψηλής θερμοκρασίας που χρησιμοποιούν ήλιο ως ψυκτικό και γραφίτη, αντί για νερό, ως μετριαστή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκεύασαν και χρησιμοποίησαν δύο από αυτούς τους αντιδραστήρες μεταξύ της δεκαετίας του 1960 και του 1980. Η Κίνα, η Γερμανία και η Ιαπωνία όλες κατασκεύασαν και λειτούργησαν δοκιμαστικές εκδόσεις αντιδραστήρων αερίου υψηλής θερμοκρασίας.

Μια άλλη σημαντική πρόκληση είναι ότι αυτοί οι νέοι αντιδραστήρες πρέπει επίσης να χρησιμοποιούν νέα καύσιμα, τα οποία πρέπει να διαθέτουν άδεια χρήσης καθώς και να παράγονται, να διαχειρίζονται κατά την χρήση τους, και να αποθηκεύονται και να απορρίπτονται όταν εξαντλούνται. Ορισμένα νέα σχέδια αντιδραστήρων εξαρτώνται από την χρήση καυσίμων που απαιτούν υψηλότερο εμπλουτισμό ουρανίου -υλικό για το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα έχουν μικρή ικανότητα παραγωγής. Τα υψηλότερα εμπλουτισμένα καύσιμα πυροδότησαν ανησυχίες σχετικά με την διάδοση των πυρηνικών όπλων και θα απαιτούσαν διεθνείς διασφαλίσεις.

Ακόμα και αν αυτά τα δύσκολα προβλήματα τροφοδοσίας θα μπορούσαν να επιλυθούν, τα μη συμβατικά σχέδια αντιδραστήρων αντιμετωπίζουν επίσης τεράστιες προκλήσεις κατασκευής. Πολλά από τα νέα προηγμένα σχέδια βασίζονται στην διαθεσιμότητα επαρκών τοποθεσιών και στην αποτελεσματική κατασκευή για την επίτευξη κερδοφορίας. Όμως η πυρηνική βιομηχανία μαστίζεται από μεγάλους χρόνους κατασκευής και υπέρβαση κόστους. Από το ατύχημα του Three Mile Island το 1979, ο χρόνος κατασκευής των περισσότερων αντιδραστήρων στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεπέρασε τα 10 χρόνια [10]. Εν τω μεταξύ, το κόστος εκτοξεύθηκε. Το εργοστάσιο Vogtle στην Τζόρτζια είναι η μόνη νέα κατασκευή αντιδραστήρων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι δύο αντιδραστήρες του εργοστασίου είχαν αρχικά τιμή 14 δισεκατομμυρίων δολαρίων και αναμενόταν να ξεκινήσουν το 2016 και το 2017 μετά από πέντε χρόνια κατασκευής. Αντ' αυτού, η κατασκευή είναι ακόμη σε εξέλιξη και οι μονάδες ενδέχεται να ξεκινήσουν το 2022 με τελικό κόστος 25 δισεκατομμύρια δολάρια [11]. Και η πρόσφατη νέα εμπειρία κατασκευής στην Ευρώπη είναι παρόμοια: ο γαλλικού σχεδιασμού αντιδραστήρας EPR αντιμετώπισε πολλές καθυστερήσεις και υπερβάσεις μεγάλου κόστους τόσο στην Γαλλία όσο και στην Φινλανδία. Αυτά τα μεγάλα έργα αντιμετωπίζουν προκλήσεις στο πρόγραμμα διαχείρισης και σε θέματα ελέγχου ποιότητας και κανονιστικών ρυθμίσεων που έχουν ως αποτέλεσμα μεγάλες καθυστερήσεις.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι καθόλου διαφορετικές από την άποψη αυτή. Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες σε όλο τον κόσμο γερνούν και, ως επί το πλείστον, δεν αντικαθίστανται όταν κλείνουν. Το 2019, για παράδειγμα, έξι αντιδραστήρες [12] άρχισαν να λειτουργούν και 13 μονάδες έκλεισαν. Η μέση ηλικία των 408 λειτουργικών αντιδραστήρων παγκοσμίως το 2020 ήταν 31 χρόνια, με 81 από αυτούς άνω των 41 ετών.

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΜΑΓΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Για όλους αυτούς τους λόγους, η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να είναι μια βραχυπρόθεσμη ή έστω μεσοπρόθεσμη μαγική λύση για την κλιματική αλλαγή. Δεδομένου του αριθμού των οικονομικών, τεχνικών και υλικοτεχνικών εμποδίων που παρακωλύουν την οικοδόμηση ασφαλέστερων, αποδοτικότερων και οικονομικά ανταγωνιστικών αντιδραστήρων, η πυρηνική ενέργεια δεν θα είναι σε θέση να αντικαταστήσει άλλες μορφές παραγωγής ενέργειας αρκετά γρήγορα ώστε να επιτευχθούν τα απαραίτητα επίπεδα μείωσης των εκπομπών [άνθρακα] για την πρόληψη των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Οι καινοτομίες στο σχεδιασμό των αντιδραστήρων και στα πυρηνικά καύσιμα αξίζουν ακόμη σημαντική έρευνα και κυβερνητική υποστήριξη. Παρά τους περιορισμούς της, η πυρηνική ενέργεια εξακολουθεί να έχει κάποιες δυνατότητες μείωσης των εκπομπών άνθρακα -και αυτό είναι καλό. Όμως, αντί να έχουμε αστήρικτη πίστη στην ικανότητα της πυρηνικής ενέργειας να σώσει τον πλανήτη, πρέπει να επικεντρωθούμε στην πραγματική απειλή: το μεταβαλλόμενο κλίμα. Και χρειαζόμαστε ισχυρή κυβερνητική υποστήριξη των ενεργειακών τεχνολογιών που δεν εκπέμπουν άνθρακα οι οποίες είναι έτοιμες να αναπτυχθούν σήμερα, όχι σε δέκα ή 20 χρόνια από τώρα, επειδή έχουμε εξαντλήσει τον χρόνο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ούτε ένα λεπτό περισσότερο.

Σύνδεσμοι: