Eυέλικτη Ουκρανία, δυσκίνητη Ρωσία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Eυέλικτη Ουκρανία, δυσκίνητη Ρωσία

Η επαγγελία και τα όρια της στρατιωτικής προσαρμογής

Η ταχεία ικανότητα της Ουκρανίας να ενσωματώνει τη νέα τεχνολογία στις επιχειρήσεις της ήταν επίσης εντυπωσιακή. Καθώς δεκάδες χώρες άρχισαν να στέλνουν [3] Δυτικά όπλα και εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας στην Ουκρανία, ορισμένες αναφορές από τις γραμμές του μετώπου υπέδειξαν ότι οι Ουκρανοί μαχητές δεν είχαν την εκπαίδευση και την εμπειρία για να τα χρησιμοποιήσουν και ότι ο ουκρανικός στρατός γενικότερα πάλευε με τις απαιτήσεις της υλικοτεχνικής υποστήριξης και συντήρησης τόσων πολλών διαφορετικών συστημάτων. Ωστόσο, παρά τις προκλήσεις αυτές, οι Ουκρανοί στρατιώτες προσαρμόστηκαν γρήγορα σε εξελιγμένα ξένα όπλα, πυρομαχικά, και υλικά. Στα τέλη Αυγούστου και καθ' όλη την διάρκεια του Σεπτεμβρίου, η αποτελεσματική χρήση από την Ουκρανία των HIMARS -των προηγμένων κινητών εκτοξευτών πυραύλων που η Ουάσινγκτον άρχισε να παραδίδει τον Ιούνιο του 2022- βοήθησε στην εκδίωξη των Ρώσων από το Χάρκοβο και από τμήματα της Χερσώνας. Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν επίσης καταστεί ικανές στην χρήση παραπλάνησης για την προστασία των HIMARS από τις επιθέσεις του ρωσικού πυροβολικού και της πολεμικής αεροπορίας -για παράδειγμα, κατασκευάζοντας ξύλινα αντίγραφα του συστήματος ως δόλωμα και κρατώντας τους ρόλους και τις τοποθεσίες των χειριστών των HIMARS άκρως μυστικές. Οι στρατιωτικοί εκπαιδευτές των ΗΠΑ έχουν αναγνωρίσει το πόσο γρήγορα οι Ουκρανοί στρατιώτες [4] έμαθαν να χειρίζονται προηγμένα Δυτικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των πυραυλικών συστημάτων Patriot που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανακοινώσει ότι θα αναπτύξουν στην Ουκρανία.

Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν επίσης επιδείξει την καινοτόμο και πειραματική τους σκέψη στην χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών [5]. Καθώς ο πόλεμος κυριαρχείται όλο και περισσότερο από ανταλλαγές πυροβολικού και πυραύλων τους τελευταίους μήνες, οι ουκρανικές μονάδες έχουν ενσωματώσει ομάδες χειρισμού drone στο πυροβολικό τους για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα των χτυπημάτων μη ακριβείας, καθώς και για να βοηθήσουν στην στόχευση σε πραγματικό χρόνο και στην συλλογή στόχων για μελλοντικές επιθέσεις. Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν εξοπλίσει μεγάλα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2 με κατευθυνόμενους με λέιζερ πυραύλους για να συμπληρώσουν τις αναγνωριστικές τους ικανότητες. Έχουν επίσης αναπτύξει μικρά αναγνωριστικά drones, όπως τα κινεζικής κατασκευής Mavics, και μάλιστα έχουν τροποποιήσει κάποια από αυτά ώστε να μπορούν να ρίχνουν μικρές χειροβομβίδες κατά προσωπικού.

Αν και ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει απευθύνει αδιάκοπα έκκληση στις Δυτικές κυβερνήσεις να παράσχουν στρατιωτική βοήθεια, η ουκρανική ηγεσία έχει επίσης αναγνωρίσει την αξία της άμεσης βοήθειας από διεθνείς κατασκευαστές προηγμένης τεχνολογίας [6]. Αμέσως μετά την ρωσική εισβολή, μέσω μιας άμεσης έκκλησης προς τον Elon Musk στο Twitter, η ουκρανική κυβέρνηση κατάφερε να εξασφαλίσει πρόσβαση στο δορυφορικό σύστημα διαδικτύου Starlink της SpaceX και στα τερματικά της, τα οποία διατήρησαν ανέπαφα τα δίκτυα επικοινωνιών του στρατού, ακόμη και όταν η Ρωσία έχει επανειλημμένα στοχοποιήσει τις επικοινωνιακές υποδομές της χώρας. Πολλές άλλες εταιρείες, όπως η Microsoft, η Palantir, η Planet, η Capella Space, και η Maxar Technologies, συνεργάστηκαν επίσης μέσω Δυτικών μεσαζόντων ή απευθείας με το Κίεβο για να παράσχουν δεδομένα, εξοπλισμό, και διάφορους τεχνολογικούς πόρους για την πολεμική προσπάθεια. Τον Απρίλιο του 2022, το [περιοδικό] Wired ανέφερε ότι η Primer, μια αμερικανική εταιρεία που ειδικεύεται στην παροχή τεχνητής νοημοσύνης (AI) σε αναλυτές πληροφοριών, είχε μοιραστεί τεχνολογία μηχανικής μάθησης με την Ουκρανία. Σύμφωνα με την εταιρεία, οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης της χρησιμοποιούνταν από τις ουκρανικές δυνάμεις για την αυτόματη σύλληψη, μεταγραφή, μετάφραση, και ανάλυση των ρωσικών στρατιωτικών επικοινωνιών που μεταδίδονταν σε μη ασφαλή κανάλια και υποκλέπτονταν.

Φυσικά, οι επίσημες ουκρανικές εκθέσεις που περιγράφουν την χρήση των νέων τεχνολογιών από την χώρα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά. Το Κίεβο έχει σαφές κίνητρο να τονίσει την επίδραση των προηγμένων Δυτικών συστημάτων στην πολεμική του προσπάθεια, προκειμένου να ενθαρρύνει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Ευρωπαίους εταίρους του να συνεχίσουν την υποστήριξη αυτή. Από τις ανοικτών πηγών αναφορές, μπορεί επίσης να είναι δύσκολο να εκτιμηθεί κατά πόσον η Ουκρανία έχει αναπτύξει αυτές τις καινοτόμες τεχνολογίες ευρέως ή μόνο σε λίγες περιπτώσεις. Παρ' όλα αυτά, είναι σαφές ότι, σε αντίθεση με τον εχθρό της, η Ουκρανία ήταν σε θέση να μαθαίνει και να ανταποκρίνεται σε απροσδόκητες και μεταβαλλόμενες συνθήκες στο πεδίο της μάχης.

ΟΙ ΧΑΜΕΝΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΗΣ ΜΟΣΧΑΣ

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι δεν ήταν η πρώτη φορά που η Μόσχα υποτίμησε κατά πολύ τις δυνατότητες και την αποφασιστικότητα ενός αντιπάλου. Τόσο στον πρώτο της πόλεμο στην Τσετσενία την δεκαετία του 1990 όσο και στον πόλεμο με την Γεωργία [7] το 2008, η Ρωσία μαστιζόταν από σημαντικές δομικές και οργανωτικές αποτυχίες, μεταξύ άλλων όσον αφορά την προετοιμασία, τον σχεδιασμό, και την ανταλλαγή πληροφοριών. Κατά την τελευταία δεκαετία, ωστόσο, η ρωσική κυβέρνηση συνέχισε μια εκτεταμένη και δαπανηρή προσπάθεια στρατιωτικού εκσυγχρονισμού. Και κατά τις πιο πρόσφατες αναπτύξεις στην Συρία και την ανατολική Ουκρανία, ο ρωσικός στρατός εμφανίστηκε πολύ πιο ικανός στην ενσωμάτωση αναδυόμενων τεχνολογιών και νέων αντιλήψεων στις επιχειρήσεις του.