«Πράσινη» τεχνολογία και CO2

Τα θετικά νέα είναι ότι οι Κινέζοι αξιωματούχοι και πολιτικοί κατανοούν τους κινδύνους που θέτει η κλιματική αλλαγή και το ρόλο που κατέχουν οι εκπομπές CO2 στο πρόβλημα. Δεδομένης αυτής της κατανόησης αλλά και του βαθμού εξάρτησης της Κίνας από τον γαιάνθρακα, δεν αποτελεί ερώτημα το για ποιο λόγο η χώρα επενδύει συστηματικά στη «Δέσμευση και Εξουδετέρωση Άνθρακα». Η μεγαλύτερη ενεργειακή εταιρία στο κόσμο, η Huaneng, μόλις τελείωσε το εργοστάσιο GreenGen, το οποίο θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής ενέργειας συνδυασμένου κύκλου στον πλανήτη. Έχει κατασκευασθεί βάσει όσων προβλέπει ο Διεθνής Πράσινος Κατασκευαστικός Κώδικας χρησιμοποιώντας κατά 80% κινεζική τεχνολογία -όλα αυτά σε λιγότερο από τρία χρόνια. Επιπλέον, το συγκεκριμένο εργοστάσιο παραγωγής 250 μεγαβάτ θα μπορεί να δεσμεύσει το 90% των εκπομπών του, σχεδόν ένα εκατομμύριο τόνους ανά έτος. Η Huaneng σχεδιάζει επίσης τον εκ βάθρων εκσυγχρονισμό με τεχνολογία ΔΕΑ μιας μονάδας παραγωγής 600 μεγαβάτ κοντά στη Σαγκάη, δεσμεύοντας έτσι μια ποσότητα CO2 μεταξύ δύο και τεσσάρων εκατομμυρίων τόνων ετησίως.

Στο μεταξύ, η Κίνα έχει στα πλάνα της την εκπόνηση και άλλων, μεγάλης κλίμακας σχεδίων ΔΕΑ. Οι πετρελαϊκοί κινεζικοί γίγαντες PetroChina, Sinopec και CNOOC αναζητούν βελτιωμένους τρόπους ανάκτησης πετρελαίου, οι οποίοι θα βοηθήσουν στην παραγωγή επιπρόσθετου πετρελαίου εκτός εκείνου που παράγεται με παλαιούς τρόπους με τη χρήση CO2. Οι κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις επενδύουν σε εγχώριες τεχνολογίες κατακράτησης αποβλήτων κάθε είδους, συμπεριλαμβανομένων εξελιγμένων τεχνολογιών διακράτησης πριν ή μετά την καύση όπως και καύσης με την βοήθεια του οξυγόνου.
Ακολουθούν διαδικασίες «Δέσμευσης και Εξουδετέρωσης Άνθρακα» σε εργοστάσια τα οποία μετατρέπουν τον γαιάνθρακα σε υγρό καύσιμο, χημικά υποπροϊόντα και φυσικό αέριο, αλλά εφαρμόζουν επίσης καινοτόμα μοντέλα μετατροπής γαιάνθρακα με υψηλή αποδοτικότητα, κι όλα αυτά με τεράστιες επενδύσεις από την Εθνική Κινεζική Διοίκηση Ενέργειας και το υπουργείο Επιστήμης και Τεχνολογίας. Αυτά τα έργα θα είναι αρκετά μεγάλα ώστε να δοκιμαστεί και να αξιολογηθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών δέσμευσης άνθρακα, όπως επίσης και να αποκαλυφθούν τα πραγματικά κόστη αυτής της τεχνολογίας. Δεν είναι να απορεί κανείς που πολλές Δυτικές εταιρίες, όπως η GE, Duke Energy Inc, Powerspan, Peabody, κ.α., έχουν συνεργαστεί με κινεζικές επιχειρήσεις για να αναπτύξουν και να προβάλλουν τη πρωτοπόρα τεχνολογία της ΔΕΑ. Αυτές οι συνεργασίες αποτελούν έναν δρόμο για την προώθηση των τεχνολογιών και τη μείωση του κόστους.

Όμως υπάρχουν κι άλλες εξελίξεις στο μέτωπο της ΔΕΑ. Το 2010, η Επιτροπή της Εθνικής Ομοσπονδίας Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας των ΗΠΑ, ονομάτισε την ανάκτηση πετρελαίου με βάση το CO2 ως μια σημαντική πλατφόρμα που οι εγχώριες ΔΕΚΟ πρέπει να ακολουθήσουν προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές τους. Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε οδηγίες για την ανάπτυξη ΔΕΑ το 2011, θέτοντας ως στόχο τη παροχή βοήθειας σε αρμόδιους φορείς και ρυθμιστικές Αρχές ώστε να εστιάσουν στα πιο σημαντικά βήματα προκειμένου να εξασφαλίσουν επιτυχία στη «Δέσμευση και Εξουδετέρωση Άνθρακα». (Η Κίνα επεξεργάζεται τον δικό της κώδικα, ο οποίος θα δοθεί στη δημοσιότητα στο τέλος του 2011). Η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Κίνα, η Νορβηγία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανακοινώσει μεγάλης κλίμακας σχέδια για ΔΕΑ τα οποία βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια ολοκλήρωσης και χαίρουν ισχυρής κυβερνητικής στήριξης.

Όλα τα παραπάνω υψηλών προσδοκιών προγράμματα είναι εναρμονισμένα με τις προκλήσεις των καιρών. Το κόστος για ΔΕΑ παραμένει υψηλό: Για να εξοπλίσεις εκ νέου ένα εργοστάσιο κοστίζει γύρω στα 70 με 100 δολάρια ανά τόνο δεσμευμένου CO2 ή αλλιώς περίπου 500 εκατομμύρια δολάρια ανά εργοστασιακή μονάδα. Οι περισσότερες Επιτροπές ΔΕΚΟ στις ΗΠΑ και αλλού δεν θα επιτρέψουν στις εταιρείες να βρουν τέτοια ποσά από την αγορά ενώ η ΔΕΑ δεν ταιριάζει απολύτως στα πρότυπα που έχουν τεθεί για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα οποία είναι ήδη δυσπρόσιτα για αρκετές χώρες. Επιπλέον, τα περισσότερα κράτη δεν διαθέτουν καν οδηγίες για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και δεν είναι λίγες οι χώρες που παραμένουν διστακτικές όσον αφορά την ανάπτυξη ή εφαρμογή τέτοιων οδηγιών κυρίως λόγω του φόβου μίας ενδεχόμενης επιβράνδυσης της οικονομικής ανάπτυξης στη διάρκεια μιας παγκόσμιας ύφεσης. Αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες δεν διαθέτουν τα απαραίτητα εμπορικά ή ρυθμιστικά κίνητρα για να επενδύσουν σε ΔΕΑ. Σήμερα, κανένα από τα πέντε υπάρχοντα μεγάλης κλίμακας προγράμματα για ΔΕΑ στο κόσμο δεν είναι εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, κάτι που αναδεικνύει ένα πρόβλημα κόστους και ρυθμιστικών κανόνων που οφείλει να αντιμετωπίσει ο ενεργειακός τομέας για την ανάπτυξη της «Δέσμευσης και Εξουδετέρωσης Άνθρακα».

Από το 2004, ο πλανήτης έχει κάνει ένα βήμα μπρόστα και ένα πίσω όσον αφορά τον τομέα της ενέργειας. Η ανάπτυξη των καθαρών μορφών ενέργειας δεν είναι τόσο γρήγορη όσο αναμενόταν αλλά η έλλειψη προόδου στο ζήτημα της ανάπτυξης και εμπορευματοποίησης της ΔΕΑ είναι ιδιαιτέρως εμφανής. Οι περισσότεροι άνθρωποι στις χώρες του ΟΟΣΑ (συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ) εξακολουθούν να μην κατανοούν τι είναι η «Δέσμευση και Εξουδετέρωση Άνθρακα» - τί μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει και ποια είναι τα αποτελέσματα της χρήσης της. Εάν χρησιμοποιηθεί στο έπακρο, η ΔΕΑ μπορεί να μειώσει παγκοσμίως τις εκπομπές άνθρακα περί το 25% ως 50%. Ωστόσο, η ολοκληρωτική χρήση της δεν είναι εύκολη αφού η απουσία κινήτρων μειώνει τη δυνατότητα διείσδυσης της τεχνολογίας στην αγορά. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως αναμένεται να αυξηθούν κατά 25% μέχρι το 2050, κάτι που συνεπάγεται ότι θα χρειαστούν περισσότερα από 2.000 μεγάλης κλίμακας εργοστάσια (περίπου των 500 μεγαβάτ) για να δεσμεύσουν αυτές τις εκπομπές.