Το ναυτικό του Ιράν νέα απειλή στον Περσικό Κόλπο

Το ενθαρρυμένο ναυτικό του Ιράν αυξάνει, επίσης, την επιρροή της χώρας σ’ ολόκληρη την περιοχή. Το ναυτικό είναι η μόνη στρατιωτική δύναμη που διαθέτει την επιχειρησιακή δυνατότητα να επισκεφθεί χώρες που δεν συνορεύουν με το Ιράν. Οι επισκέψεις αυτές συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των πολιτικών σχέσεων, αλλά, το πιο σημαντικό, παρέχουν τα θεμέλια για την ανάπτυξη στρατιωτικών δεσμών που θα μπορούσαν δυνητικά να αποφέρουν επιχειρησιακά οφέλη. Για παράδειγμα, χρησιμοποιώντας διάφορα λιμάνια (σε περιοχές όπως το Τζιμπουτί) ως σημεία ανεφοδιασμού παρέχεται η δυνατότητα στο Ιράν να αυξήσει το εύρος και τη διάρκεια που μπορεί να παρατάξει τις δυνάμεις του σε ύδατα εκτός των παραδοσιακών ζωνών που μέχρι τώρα δραστηριοποιείται. Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι με μία τέτοια διευρυμένη παρουσία, το ΝΙΔΙ θα μπορούσε να εφοδιάσει με όπλα διάφορες ομάδες ιρανικής επιρροής στο εξωτερικό.

Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αναγκασμένες τώρα να αντιμετωπίσουν τη παρουσία των πλοίων του ΝΙΔΙ και εκτός του Περσικού Κόλπου. Αυτή η εξέλιξη έχει τεράστιες επιπτώσεις για τους αμερικανικούς σχεδιασμούς- για παράδειγμα, θα μπορούσε να εξαναγκαστεί το Ναυτικό των ΗΠΑ να πάρει ενισχυμένα μέτρα προστασίας σε ύδατα, όπως η Ερυθρά Θάλασσα, που κάποτε θεωρούνταν λιγότερο ασταθή. Το Ιράν σύντομα θα έχει τη δυνατότητα να αρνηθεί την είσοδο των ΗΠΑ από τα Στενά του Ορμούζ μέχρι τον Περσικό Κόλπο.

Από πολλές απόψεις, η ενίσχυση του ιρανικού ναυτικού έχει προέλθει από το εμπάργκο με το οποίο οι ΗΠΑ χαστούκισαν τη Τεχεράνη κατά τη διάρκεια του πολέμου με το Ιράκ, πριν από δύο δεκαετίες. Έκτοτε, η Τεχεράνη έχει επιδιώξει αυτό που η ίδια αποκαλεί «αυτάρκεια». Έχει επενδύσει πολλά σε μια εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Χρησιμοποιώντας κινέζικη, ρώσικη, και βορειοκορεάτικη τεχνολογία, το Ιράν έχει ξεκινήσει τη κατασκευή δικών του πλοίων, υποβρυχίων και πυραύλων.

Αυτή η αμυντική βιομηχανία άρχισε τώρα να αποδίδει. Το 2010, το ΝΙΔΙ έριξε στη θάλασσα για πρώτη φορά το εγχώριας κατασκευής σκάφος πολλαπλού ρόλου κλάσης Mowj. Η Τεχεράνη έχει κατασκευάσει επίσης τέσσερα περιπολικά σκάφη καθοδηγούμενων πυραύλων κλάσης Combattante II. Τον Αύγουστο του 2010, επέκτεινε τη παραγωγή της σειρά σκαφών Peykaap / Tir, ενός σκάφους ταχείας επίθεσης που μπορεί να μεταφέρει πυραύλους Κρουζ που χρησιμοποιούνται ενάντια σε πολεμικά πλοία και που πλέει με ταχύτητα 55 κόμβων. Η αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών του Ναυτικού (U.S. Office of Naval Intelligence) αναφέρει ότι αυτά τα προγράμματα «αποδεικνύουν την ικανότητα του Ιράν να παράγει από μεσαία μέχρι μεγάλου μεγέθους πλοία» καθώς και ότι αυτό είναι κάτι που «κατά πάσα πιθανότητα θα ακολουθήσουν και άλλοι."

Το Ιράν παράγει, επίσης, τα δικά του υποβρύχια και πυραύλους. Από τότε που αναδιοργανώθηκε, έχει προσθέσει στο δυναμικό του μία σειρά μίνι υποβρυχίων κατηγορίας Ghadir. Το 2007, το Ιράν είχε μόνο τρία τέτοια υποβρύχια εν υπηρεσία. Τώρα διαθέτει έντεκα, και αναμένει άλλα εννέα μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Το 2008, η Τεχεράνη ανακοίνωσε την έναρξη μιας γραμμής παραγωγής μεγαλύτερων και ισχυρότερων υποβρύχιων, την χιλίων τόνων κλάση Qa'em. Λειτουργεί με ένα δικό του πυραυλικό σχεδιασμό, που έχει προκύψει κατόπιν της αποκωδικοποίησης του τρόπου που λειτουργούσαν παλαιότερα κινεζικά μοντέλα. Το ΝΙΕΦ εκτόξευσε δοκιμαστικά έναν τέτοιο πύραυλο την περασμένη άνοιξη και ισχυρίστηκε ότι έφτασε επαρκώς σε ακτίνα βολής 186 μιλίων. Τον περασμένο μήνα, η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι έχει προχωρήσει σε πλήρη παραγωγή του συγκεκριμένου μοντέλου βασιζόμενη στις δοκιμές που πραγματοποίησε.

Οι αντιδράσεις για τη συγκέντρωση δυνάμεων στο Κόλπο είναι μικτές. Για τα περισσότερα από τα έξι κράτη που απαρτίζουν το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (ΣΣΚ), το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν παραμένει το κυρίαρχο μέλημα για τη περιφερειακή ασφάλεια. Με τον Πέμπτο Στόλο των ΗΠΑ να βρίσκεται σταθμευμένος στο Μπαχρέιν και να λειτουργεί ως ο βασικός εγγυητής για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας σ’ ολόκληρη τη περιοχή, το ΣΣΚ δεν αγωνιά ιδιαίτερα για την αυξανόμενη ναυτική δύναμη του Ιράν. Η Σαουδική Αραβία, ωστόσο, έχει λάβει στα σοβαρά την διογκούμενη αυτοπεποίθηση της Τεχεράνης. Σύμφωνα με τα δελτία ειδήσεων [http://bit.ly/san46z], το Ριάντ αναμένεται να δαπανήσει άλλα 30 δισ. δολάρια για την αναβάθμιση του Βασιλικού Ναυτικού της Σαουδικής Αραβίας (ένα ποσό που δεν συμπεριλαμβάνεται στην προϋπάρχουσα συμφωνία αγοράς όπλων ύψους 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υπεγράφη μεταξύ Ουάσιγκτον και Ριάντ το 2010). Η επικύρωση της νέας συμφωνίας πιθανόν να ανακοινωθεί μέχρι το τέλος του έτους.

Εν τω μεταξύ, η Ουάσινγκτον, έχει απαντήσει με διάφορους τρόπους. Πριν από ένα μήνα, ο τότε πρόεδρος του Γενικού Επιτελείου, ναύαρχος Mike Mullen, πρότεινε [5] να συνδεθούν η Τεχεράνη και η Ουάσινγκτον με μία απευθείας τηλεφωνική γραμμή για την αποφυγή παρεξηγήσεων και τυχόν ναυτικών εμπλοκών που θα μπορούσαν να ωθήσουν τα πράγματα εκτός ελέγχου. Η Τεχεράνη απέρριψε την ιδέα, προφανώς γιατί κάτι τέτοιο θα προσέδιδε νομιμότητα σε μια συνεχή παρουσία του ναυτικού των ΗΠΑ στο Περσικό Κόλπο. Ερωτηθείς σχετικά με τη ανακοίνωση του Ιράν τον Σεπτέμβριο, ότι θα παρατάξει πολεμικά πλοία στις αμερικανικές ακτές του Ατλαντικού, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Jay Carney, απέρριψε [6] το ενδεχόμενο, λέγοντας ότι ο Λευκός Οίκος δεν έχει λάβει τέτοιες δηλώσεις στα σοβαρά.