Το παιχνίδι της Χεζμπολάχ στη Συρία

Το στοίχημα για την Κιουσάυρ είναι υψηλό, και το συριακό καθεστώς – πλέον και η Χεζμπολάχ - έχουν αποβάλλει όλους τους ενδοιασμούς για την κατάκτησή της. Ως αποτέλεσμα, η Χεζμπολάχ έχει υποστεί σημαντικές απώλειες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ομάδα έχασε δεκάδες μαχητές (σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, ανέρχονται στους 75), ο υψηλότερος αριθμός νεκρών μετά τον πόλεμο της Χεζμπολάχ με το Ισραήλ, το 2006. Συνεπώς, είναι κατανοητό γιατί ο Νασράλα δεν ήταν πλέον σε θέση να αρνηθεί την εντονότερη εμπλοκή της Χεζμπολάχ στη Συρία. Ωστόσο, είναι ειρωνικό το γεγονός ότι ο ίδιος επέλεξε τον εορτασμό της αποχώρησης του Ισραήλ από τον Λίβανο το 2000, η οποία ήταν ο απόλυτος θρίαμβος των προσπαθειών της αντίστασης της Χεζμπολάχ, ώστε ξεκάθαρα να εισαγάγει μια νέα, σεχταριστική αφήγηση στην οργάνωσή του. Έμενε κανείς εμβρόντητος να ακούει τον Νασράλα να μετατρέπει την παραδοσιακή ρητορική τής οργάνωσής του για την αντίσταση κατά του Ισραήλ – που έχει ευρεία απήχηση στον απλό αραβικό κόσμο - σε μια ελάχιστη κεκαλυμμένη υπεράσπιση των συμφερόντων των σιιτών. Η επιβίωση της Χεζμπολάχ βασίζεται τώρα σε μεγάλο βαθμό στη συμμαχία της με δύο βάρβαρα καθεστώτα του σιιτικού τόξου. Η δυναμική αφήγηση της αντίστασης απέναντι στο Ισραήλ ξεπερνιέται γρήγορα από μια ακόμη πιο ισχυρή, αν και πιο διχαστική, σεχταριστική δυναμική.

Ο Νασράλα, που ήταν κάποτε γνώστης της πολιτικής στρατηγικής, προσπάθησε να θολώσει τα επιχειρήματά του για να αποφύγει τις κατηγορίες περί σεχταρισμού. Ακόμη και αν ο ίδιος επέμενε στην απειλή που συνιστούν οι «takfiris» (αποστάτες) στη Συρία, σημείωσε ότι η απειλή ισχύει για όλους τους Λιβανέζους: χριστιανούς, δρούζους, σιίτες και σουνίτες. Αναφέρθηκε σε άλλες περιπτώσεις εξτρεμισμού από takfiri, επισημαίνοντας ιδιαίτερα την ιδεολογική αντίθεσή τους στη διεξαγωγή εκλογών και στις αποτρόπαιες τακτικές τους. Στο Ιράκ, όπως υπενθύμισε στο ακροατήριό του, σκοτώθηκαν από τους τζιχαντιστές της Αλ Κάιντα περισσότεροι σουνίτες παρά σιίτες ή χριστιανοί. Τέλος, εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να αναφέρει ότι οι Λιβανέζοι διίστανται σχετικά με τη Συρία, αλλά προέτρεψε τις δύο πλευρές να περιορίσουν τον αγώνα εντός των συνόρων της Συρίας, και να μην τον φέρουν στον Λίβανο.

Παρά το παθιασμένο μήνυμα του Νασράλα, τα λόγια του ακούστηκαν κούφια. Πράγματι, σαν για να γίνει πιο σαφές, δύο ρουκέτες εκτοξεύτηκαν στο προπύργιο της Χεζμπολάχ στα νότια προάστια της Βηρυτού, λίγες ώρες μετά την ομιλία του. Παρά το γεγονός ότι οι πύραυλοι προκάλεσαν σχεδόν ελάχιστες ζημιές, τόνισαν το χάσμα ανάμεσα στο όραμα του Νασράλα και την πραγματικότητα.

Ο Νασράλα μπορεί να ελπίζει ότι η αμιγής υποστήριξη της Χεζμπολάχ στο καθεστώς Άσαντ, στον όλο και πιο βάναυσο σεχταριστικό εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, δεν θα έχει καμία επίπτωση στον Λίβανο. Μπορεί να προσπαθεί να καλύψει τη στροφή της Χεζμπολάχ προς τον σεχταρισμό, κάνοντας επιφανειακές εκκλήσεις στον ευρύτερο και ποικιλόμορφο πληθυσμό του Λιβάνου. Αλλά είναι δύσκολο να μην επιφέρει την απογοήτευση.

Στο Λίβανο, η κραυγαλέα υποστήριξη της Χεζμπολάχ στο καθεστώς Άσαντ θα οδηγήσει τα πράγματα πιθανόν ενώπιον πιο σοβαρών προκλήσεων, ιδίως όσον αφορά μια όλο και πιο οργισμένη και θαρραλέα σουνιτική κοινότητα. Παρά το γεγονός ότι ο Λίβανος δεν θα εμπλακεί σε έναν ολοκληρωτικό εμφύλιο πόλεμο – όλοι οι βασικοί παράγοντες εκεί επιδιώκουν να αποφευχθεί η επανάληψη του παρελθόντος – μπορεί, όμως, να εισέλθει σε μια πιο επικίνδυνη περίοδο αστάθειας. Εν τω μεταξύ, η αξιοπιστία της Χεζμπολάχ στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο είναι πιθανό να πληγεί ανεπανόρθωτα, κάτι που θα οδηγήσει την οργάνωση όλο και περισσότερο σε αντιπαράθεση με την κοινότητα των σουνιτών, και θα μειώσει την ευρύτερη επιρροή της.

Το θετικό κλίμα που δημιουργήθηκε από τις αραβικές εξεγέρσεις έχει δώσει τη θέση του σε μια πιο επικίνδυνη τάση. Τροφοδοτούμενο από την αυξανόμενη επιρροή των πολιτικών «ταυτότητας», φυλετικών διακρίσεων και σεχταριστικής δυναμικής, το διακύβευμα για πολλούς είναι υπαρξιακό. Η υποστήριξη από την Χεζμπολάχ μιας σεχταριστικής ατζέντας είναι ενδεικτική τής βαθύτερης δυναμικής που αναδιαμορφώνει την περιοχή, ιδιαίτερα το Λεβάντε. Αν και μπορεί να υποκινείται από την αυτοσυντήρηση και το βαθιά ριζωμένο ένστικτο της επιβίωσης, η στροφή της Χεζμπολάχ προς το σεχταρισμό είναι προάγγελος της ανακίνησης πολύ πιο σοβαρών ζητημάτων, θέτοντας σε κίνδυνο την Χεζμπολάχ, και πιθανόν σηματοδοτώντας το τέλος τής σχετικής σταθερότητας του Λιβάνου.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα Αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/139430/mona-yacoubian/hezbollahs-...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr