Κόντρες για την πολεμική ιστορία στην βορειο-ανατολική Ασία

Τέλος, η εκπαίδευση της επόμενης γενιάς δεν πρέπει να αγνοηθεί. Και πάλι, η Ευρώπη παρέχει ένα χρήσιμο παράδειγμα. Η Γερμανία και η Γαλλία, μέσα από μια μακρά διαδικασία συζήτησης και ανταλλαγών, δημιούργησαν μια κοινή επιτροπή ιστορικής συγγραφής, της οποίας η εργασία για την ιστορία τού Β’ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιείται σήμερα στα σχολεία. Οι δύο χώρες, επίσης, δημιούργησαν ένα γραφείο νεολαίας με στόχο να υποστηρίξει μαζικές ανταλλαγές, με περίπου οκτώ εκατομμύρια να έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα κατά τον τελευταίο μισό αιώνα. Αυτές ήταν αποφάσεις που οι Γερμανοί πήραν από μόνοι τους, στο πλαίσιο της ανάγκης να δημιουργηθεί μια μεταπολεμική ευρωπαϊκή κοινότητα.

Η Ιαπωνία έχει σχηματίσει με την Κίνα και τη Νότια Κορέα από μια επιτροπή για την ιστορία. Αυτές οι δύο προσπάθειες απέτυχαν να επιτύχουν τον στόχο τους για την δημιουργία μιας κοινής ιστορίας, επειδή δεν μπορούσαν να γεφυρώσουν εντελώς τις διαφορές τους σχετικά με το παρελθόν. Αλλά έθεσαν τις βάσεις για μελλοντικές επιτροπές και δημιούργησαν εκτεταμένα δίκτυα επιστημόνων ιστορικών με εμπειρία σε τέτοιες ανταλλαγές. Η δική μας συγκριτική μελέτη των σχολικών εγχειριδίων ιστορίας στην Ιαπωνία, την Κίνα, την Ταϊβάν, τη Νότια Κορέα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, έδωσε ένα πρόγραμμα σπουδών που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθούν σε όλες τις χώρες. Η συμμετοχή Αμερικανών επιστημόνων και εκπαιδευτικών στους διαλόγους περί την ιστορία μεταξύ της Κίνας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας θα μπορούσε να βοηθήσει αυτή την προσπάθεια.

Η ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΙΣΟΡΙΑ ΕΠΑΝΑΠΑΤΡΙΖΕΤΑΙ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να ανησυχούν ότι οι προσπάθειές τους στην περιοχή δεν θα είναι αποτελεσματικές ή ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα γίνουν ο επόμενος στόχος όλων των χωρών τής περιοχής. Για να απαλυνθούν αυτοί οι φόβοι, αξίζει μια ματιά στο παρελθόν, στον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στην προώθηση της συμφιλίωσης κατά την διάρκεια της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Βόρεια Ιρλανδία. Οι διαπραγματεύσεις που κατέληξαν στην συμφωνία τής Μεγάλης Παρασκευής τού 1998 είχαν ως επικεφαλής τον πρώην Γερουσιαστή των ΗΠΑ, Τζορτζ Μίτσελ, και υποστηρίχθηκαν από τον Λευκό Οίκο, σε στενή συνεργασία με τις βρετανικές και ιρλανδικές κυβερνήσεις καθώς και από τα κόμματα των ενδιαφερομένων χωρών. Στο αρχικό στάδιο των διαπραγματεύσεων, οι Βρετανοί αγανακτούσαν από την παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλά το ταραγμένο ξεκίνημα έδωσε γρήγορα την θέση του στην συνεργασία, τα αποτελέσματα της οποίας παραμένουν ως σήμερα.

Σε αμφότερες την Βόρεια Ιρλανδία και την μεταπολεμική Γερμανία, η απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να παρέμβουν στηρίχθηκε σε ισχυρές εγχώριες πολιτικές σκοπιμότητες. Ο ρόλος των Ιρλανδο-αμερικανών και της εβραϊκής κοινότητας στην αμερικανική ζωή, αναμφίβολα ενθάρρυνε την Ουάσιγκτον να αναλάβει σημαντικούς κινδύνους με το να εμπλακεί. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει όλο και περισσότερο για τα θέματα της πολεμικής ιστορίας στην Ασία. Οι Κινεζο-αμερικανοί και οι κορεατικο-αμερικανικές κοινότητες είναι πολύ καλά οργανωμένες και κινητοποιούνται, όταν πρόκειται για θέματα ιστορίας. Τα έφεραν στο παιχνίδι στην εγχώρια αγορά με έντονο τρόπο, όπως αποδεικνύεται και πρόσφατα με την ανέγερση μνημείων για τις «γυναίκες αναψυχής» τής Κορέας, σε πόλεις στο Νιου Τζέρσεϊ και τη νότια Καλιφόρνια.

Εγχωρίως και στο εξωτερικό, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν πλέον να ξεφύγουν από τις κόντρες για την πολεμική ιστορία. Για δεκαετίες, οι Αμερικανοί είχαν την τάση να πιστεύουν ότι το πέρασμα του χρόνου θα θεραπεύσει όλες τις πληγές τού πολέμου. Αλλά δεν έγινε έτσι. Ο δημοφιλής εθνικισμός, που τροφοδοτείται εν μέρει από τον αφιλτράριστο διάλογο στο διαδίκτυο, κερδίζει δύναμη σε όλη την περιοχή. Η έλευση της δημοκρατίας στην Κίνα, η οποία ίσως να μην είναι μακριά, είναι πιθανό απλώς να περιπλέξει την κατάσταση, όπως συνέβη στη Νότια Κορέα. Και έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να είναι έτοιμες να δράσουν, με την προϋπόθεση ότι η διπλωματία θα είναι λεπτή και δύσκολη, αλλά και ότι υπάρχουν επιτακτικοί λόγοι και άφθονα προηγούμενα για τις Ηνωμένες Πολιτείες ώστε να πιέσουν τους συμμάχους και τους εταίρους τους να συμφιλιωθούν.

Μόνο αν πάρουν την πρωτοπορία, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξασφαλίσουν την επιτυχία στο πλαίσιο του ρόλου τους ως θεματοφύλακα της ειρήνης και της ασφάλειας στην Ανατολική Ασία.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141116/gi-wook-shin-and-daniel-c-...

Συνδέσεις:
[1] http://www.theguardian.com/world/2014/jan/02/chinese-ambassador-blasts-s...
[2] http://www.foreignaffairs.com/articles/140282/jennifer-lind/sorry-im-not...
[3] http://www.foreignaffairs.com/articles/64975/jennifer-lind/the-perils-of...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr