Λιτότητα Vs Δημοκρατία στην Ελλάδα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Λιτότητα Vs Δημοκρατία στην Ελλάδα

Η Ευρώπη διαβαίνει τον Ρουβίκωνα

Ο αποπληθωρισμός είναι διαφορετικός. Αντί να χάνουν οι πιστωτές και να επωφελούνται οι οφειλέτες, στον αποπληθωρισμό σχεδόν όλοι χάνουν [11], ανεξάρτητα από την κατηγορία των περιουσιακών τους στοιχείων. Εξετάστε την επιλογή τού αν θα εργαστείτε. Ένας εργαζόμενος, ο οποίος αποφασίζει να συμφωνήσει σε μια περικοπή τής αμοιβής του για να δώσει αξία στον εαυτό του σε μια θέση εργασίας είναι ατομικά ορθολογικός. Αλλά συλλογικά, αν όλοι οι εργαζόμενοι το δοκιμάσουν αυτό, το αποτέλεσμα είναι μια κατάρρευση της κατανάλωσης. Οι εργοδότες, σίγουρα, εξασφαλίζουν φθηνότερο εργατικό δυναμικό αλλά και λιγότερη ζήτηση για τα προϊόντα τους. Οι λογικές μεμονωμένες αντιδράσεις τους είναι να μειώσουν τις τιμές για να τονώσουν τις πωλήσεις -αλλά και πάλι, η συνολική επίδραση αυτών των αντιδράσεων είναι να μειώσουν περαιτέρω τις τιμές. Αυτό αυξάνει τους πραγματικούς μισθούς σε μια εποχή που η οικονομία συρρικνώνεται, κάτι που οδηγεί σε περισσότερες απολύσεις. Σε έναν τέτοιο κόσμο, όπου σχεδόν όλοι χάνουν, οι εκκλήσεις στοχεύουν σε μια κρατική παρέμβαση ώστε να σταματήσει η αιμορραγία, και τελικά, εισακούονται. Αυτό συνέβη την δεκαετία τού 1930, και αυτό συμβαίνει και πάλι σήμερα.

Αυτό είναι που εκπροσωπούν ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ: Την στιγμή που η Ευρώπη φεύγει από τις ακόμη βαθύτερες και συνεχώς ευρύτερες ανοιχτές αγορές κεφαλαίου και από τον θεσμοθετημένο νεοφιλελευθερισμό [12] και πηγαίνει σε ένα σύστημα στο οποίο η πολιτεία επιστρέφει για να επαναβεβαιώσει την κυριαρχία της πάνω στις αγορές. Σε εκείνο το σημείο, είτε η δημοκρατία θριαμβεύει επί των αγορών (κάτι που δεν χρειάζεται να είναι μια προοδευτική κίνηση, όπως καταδεικνύει η άμεση επιλογή τού ΣΥΡΙΖΑ γα τον κυβερνητικό του εταίρο [13]) είτε οι αγορές υπονομεύουν την δημοκρατία για να προστατεύσουν τις αξίες των περιουσιακών τους στοιχείων. Το ποια πορεία θα επιλέξουν οι ευρωπαϊκές χώρες θα καθοριστεί στα επόμενα λίγα χρόνια, αλλά μια ματιά στην ήπειρο υποδηλώνει ότι μια τέτοια επιλογή πράγματι έρχεται.

Η Ελλάδα μπορεί να έχει διασχίσει τον Ρουβίκωνα πρώτη, αλλά λόγω του μεγέθους της στην ευρωπαϊκή οικονομία η Ισπανία [14] μπορεί να είναι αυτή που θα αλλάξει το παιχνίδι. Στην Ισπανία, το Podemos [15] είναι πιθανό να σχηματίσει έναν νικηφόρο συνασπισμό τής αριστεράς μετά τις γενικές εκλογές τής χώρας το φθινόπωρο [16], ιδίως μετά την επίδραση της παρουσίας τού ΣΥΡΙΖΑ. Στην Ιρλανδία, το Sinn Fein [17] είναι φτιαγμένο από τα ίδια στοιχεία αντι-λιτότητας και έχει ανεβεί σημαντικά στις δημοσκοπήσεις. Παρά το γεγονός ότι τα εν λόγω κόμματα συχνά ονομάζονται ως ακραία, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οι βάσεις υποστήριξής τους, ανεξάρτητα από τις περίεργες συνδέσεις τού αρχηγού τους [18], είναι δημοκρατικές πολιτικές δυνάμεις των οποίων ο πυρήνας των αξιώσεων είναι ένα τέλος στην αυτοκαταστροφική λιτότητα και στις εξαθλιωτικές μισθολογικές πολιτικές- απηχεί το κύριο ρεύμα τής σοσιαλδημοκρατίας [19] και τις συστάσεις πολλών διακεκριμένων οικονομολόγων και στις δύο πλευρές τού Ατλαντικού [20]. Όσον αφορά την ελάφρυνση του χρέους [21], τα κόμματα αυτά απλώς επαναλαμβάνουν την κλασική οικονομική υπόθεση ότι το χρέους των χωρών τους είναι πάρα πολύ μεγάλο για να αναβιώσουν οι επενδύσεις σε επίπεδα που θα επιτρέπουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Οι ωριμάνσεις μπορεί να παραταθούν επ’ αόριστον, αλλά αν δεν αποκατασταθεί η ανάπτυξη το παιχνίδι θα έχει τελειώσει [22], και όχι μόνο για την Ελλάδα.

Για εκείνους που φοβούνται τον ΣΥΡΙΖΑ και τους αριστερούς ομολόγους του, αξίζει να δουν τις εναλλακτικές λύσεις στην ριζοσπαστική δεξιά. Από την Βρετανία ως την Ουγγαρία, τα πολιτικά κόμματα -των οποίων η ιδεολογία καλύπτει όλο το φάσμα από τους ξεκάθαρα ναζιστές [23] (η Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα) ως τους εθνικιστές-λαϊκιστές (το Κόμμα Ανεξαρτησίας τού Ηνωμένου Βασιλείου [24] και το γαλλικό Εθνικό Μέτωπο [25]) - εργάζονται για να διοχετεύσουν την δημόσια οργή σε μια διαφορετική κατεύθυνση. Έχοντας ακούσματα από τις περασμένες σκοτεινές ημέρες τής Ευρώπης, μεταφράζουν τις διαπραγματεύσιμες αντιθέσεις για την οικονομική πολιτική σε μη διαπραγματεύσιμες συγκρούσεις για την εθνική ταυτότητα. Επιτίθενται στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ακόμη περισσότερο από όσο τα κόμματα της αριστεράς, αμφισβητούν τα δημοκρατικά δικαιώματα των υφιστάμενων πολιτών, και ρίχνουν λάδι στην φωτιά τής ξενοφοβίας προς τις εθνοτικές μειονοτήτες και τους μετανάστες. Αν οι κυρίαρχες ελίτ τής Ευρώπης θέλουν να σώσουν το ευρωπαϊκό σχέδιο, και το ευρώ στην καρδιά του, θα πρέπει να αρχίσουν να μετέχουν ενεργά στα δημοκρατικά αριστερά κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos αντί να τα αποφεύγουν [26]. Αν δεν το κάνουν, θα οδηγήσουν κάποια από αυτά τα κόμματα σε ασταθείς συμμαχίες αριστεράς-δεξιάς ή, αν αποτύχουν στην εντολή τους, θα αφήσουν ανοιχτό το πεδίο στις πολιτικές δυνάμεις των οποίων οι στόχοι θα είναι πολύ πιο ριζοσπαστικοί από την απλή αναδιάρθρωση του χρέους και την αντίσταση στην λιτότητα.

Αυτό που διακυβεύεται τώρα δεν είναι απλά οι επόμενες κινήσεις τού ΣΥΡΙΖΑ ή ακόμη και ένα πιθανό «Grexit». Αυτά είναι τα συμπτώματα, όχι οι αιτίες. Το πρόβλημα είναι ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές, καθοδηγούμενες από την Γερμανία, προβαίνουν σε μια πολιτική αποπληθωρισμού κάτω από έναν ψευδο-χρυσό κανόνα, περιμένοντας τους πολίτες να ψηφίζουν επ’ αόριστον για την εξαθλίωσή τους προκειμένου να σώσουν την αξία των περιουσιακών στοιχείων των πιστωτών [27]. Σε έναν τέτοιο κόσμο, αμφότερες οι δυνάμεις τής ριζοσπαστικής αριστεράς και της δεξιάς πτέρυγας μπορεί μόνο να κερδίζουν έδαφος σε πολλές υποτιθέμενες σταθερές χώρες [28], και πιο γρήγορα από όσο νομίζουμε. Για να αποφευχθεί αυτή η μοίρα, οι ισχυροί τής ηπείρου θα πρέπει να κάνουν κάποια συμφωνία με τον ΣΥΡΙΖΑ τώρα [29] -γιατί αυτό που μπορεί να ακολουθήσει ίσως είναι πολύ χειρότερο [30].

Copyright © 2002-2014 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.