Mark Blyth
Σε όλο τον κόσμο, οι άνθρωποι κάνουν θυσίες για το καλό των άλλων. Ακόμα και στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα πιο αφοσιωμένη στον ατομικισμό και τις ελεύθερες αγορές από οποιαδήποτε άλλη, οι περισσότεροι άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι βρίσκονται όλοι μαζί σε αυτό. Πώς μπορεί η χώρα να δημιουργήσει μια ευκαιρία από ετούτη την κρίση; Πρώτον, με αύξηση των φόρων.
Οι δημιουργοί του ευρώ επιβάρυναν την Ευρώπη με ένα νόμισμα που μπορεί να αξιοποιήσει το πλήρες δυναμικό του μόνο με έναν βαθμό πολιτικής ολοκλήρωσης που φαίνεται να ξεπερνά την ικανότητα των συμμετεχουσών χωρών. Ωστόσο, είναι εξίσου αδύνατο να καταργηθεί η ευρωζώνη χωρίς να διακυβευθεί η ΕΕ και, μαζί της, η πολιτική σταθερότητα στην Ευρώπη.
Οι δυνατότητες για μια λογική λύση ξεθωριάζουν μέρα με τη μέρα, και το αναπόφευκτο ενός Grexit δεσπόζει. Και τούτο γιατί ποτέ δεν καταλάβαμε την Ελλάδα, γιατί έχουμε αρνηθεί να δούμε την κρίση όπως ήταν: Η συνέχεια μιας σειράς διασώσεων για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, που ξεκίνησε το 2008 και καταλήγει μέχρι σήμερα.
Ένας ισορροπημένος προϋπολογισμός δεν μπορεί να σώσει μια κυβέρνηση από τις αποτυχίες ενός τραπεζικού τομέα που είναι υπερβολικά μεγάλος για να διασωθεί, και τα απλά οικονομικά δεδομένα σπάνια νικούν τις ιδεολογίες.
Ακριβώς όπως ο Καίσαρας διέβη το Ρουβίκωνα, παρά τις προειδοποιήσεις τής Ρωμαϊκής Γερουσίας να μην το κάνει, έτσι και ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να προσπαθήσει να τερματίσει την λιτότητα στην Ελλάδα, παρά το ότι οι ηγέτες τής Ευρώπης λένε ότι δεν πρέπει.
Η ανεξαρτησία τής Σκωτίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομική καταστροφή. Ωστόσο, οι συζητήσεις για την εθνική ανεξαρτησία σπάνια είναι ορθολογικές. Οι νεότεροι Σκωτσέζοι δεν σκέφτονται τα κόστη και τις αβεβαιότητες τόσο πολύ όσο την ιδέα ότι ένα διαφορετικό μέλλον είναι δυνατό.
Οι πλούσιοι Ρώσοι ομογενείς φαίνεται να ασκούν σημαντική επιρροή στο πώς προσεγγίζει η βρετανική κυβέρνηση την κρίση τής Ουκρανίας, κάτι που υπογραμμίζει τον βαρύνοντα ρόλο αυτών των υπερ-πλουσίων στην βρετανική πολιτική σκηνή. Αλλά όλα αυτά τα ξένα χρήματα αποκαλύπτουν βαθιές διαρθρωτικές αδυναμίες στην βρετανική οικονομία.
Τα αποτελέσματα του πειράματος της Ευρώπης με την λιτότητα έχουν εξαχθεί και είναι σαφή: η λιτότητα δεν λειτουργεί. Ιδού πώς αυτή η λανθασμένη ιδέα έγινε η εξ ορισμού απάντηση της Δύσης στις οικονομικές κρίσεις.
Μετά από δύο χρόνια, τρία κρατικά σχέδια διάσωσης, περισσότερο από ένα τρισεκατομμύριο ευρώ σε φθηνά δάνεια από την ΕΚΤ, καθώς και δεκάδες Συνόδους Κορυφής, οι τελευταίες εξελίξεις στη Γερμανία δείχνουν ότι το Βερολίνο κινείται να λύσει την κρίση της ηπείρου. Αλλά η ιδέα που έχει η χώρα για την λύση παραμένει ένα σύστημα στο οποίο το Βερολίνο παίρνει de facto και de jure το δικαίωμα βέτο επί των εθνικών προϋπολογισμών ως αντάλλαγμα για τα ευρωομόλογα. Αυτό παραβλέπει το νόημα: η κρίση δεν είναι δημοσιονομική αλλά οικονομική. Ξεκίνησε και θα τελειώσει με τις τράπεζες.
Ούσα η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, ήταν δουλειά της Γερμανίας να σταθεροποιήσει το σύστημα όταν εμφανίστηκαν τα πρώτα σημάδια οικονομικής δυσπραγίας. Αντ' αυτού, η Γερμανία έκανε το ακριβώς αντίθετο. Το ερώτημα εάν θα επιβιώσει το ευρώ, θα εξαρτηθεί από το εάν το Βερολίνο σκοπεύει να αναλάβει τελικά το ρόλο της ως ηγέτη.
Η συμφωνία στην Ε.Ε. να χρηματοδοτηθεί το χρέος της Ελλάδας μπορεί να ηρέμησε τις αγορές, αλλά τα συνεχιζόμενα μέτρα λιτότητας στην Ευρώπη αφήνουν ανοιχτή μια ανησυχητική πιθανότητα την οποία αυτοί που χαράζουν πολιτική δεν έχουν ακόμη αντιμετωπίσει: Την πιθανότητα να αγοράσει η Κίνα ευαίσθητα ευρωπαϊκά περιουσιακά στοιχεία σε εξευτελιστικές τιμές.