Η αριστερή πλευρά της ιστορίας

Τα μέλη των επίσημων αντιπροσωπειών των ΗΠΑ σε αυτές τις διασκέψεις των Ηνωμένων Εθνών αναφέρουν ότι ντρέπονται για το γεγονός ότι οι γυναίκες στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης απολάμβαναν νόμιμα δικαιώματα, για τα οποία οι ομόλογές τους στις Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να αγωνίζονται. Τέτοιου είδους αντιλήψεις μπορεί να κέντρισαν τον ακτιβισμό των γυναικών στην Δύση και να επιτάχυναν τον ρυθμό των αλλαγών. Σε ορισμένα θέματα, όμως, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να βρίσκονται πίσω σε σχέση με την Βουλγαρία της δεκαετίας του 1980. Σήμερα, για παράδειγμα, όλες οι χώρες ανά τον κόσμο εγγυώνται νόμιμα κάποια μορφή αμειβόμενης άδειας μητρότητας, με τέσσερις αξιοσημείωτες εξαιρέσεις: Την Παπούα Νέα Γουινέα, το Σουρινάμ, την Λιβερία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Πριν από την τελική κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, το Claremont Graduate School στην Καλιφόρνια απένειμε στην Lagadinova το Προεδρικό του Μετάλλιο Εξαιρετικού Επιτεύγματος. «Προς όφελος όλων των εθνών, έχετε καταλάβει ... την παγκόσμια σκηνή», διάβασε στην ομιλία του ο πρόεδρος του Claremont. «Πολύ πριν εμφανιστεί η νέα παγκόσμια τάξη, την οραματιστήκατε εσείς. Ενεργήσατε σαν να υπήρχε ήδη, και μέσα από τις πράξεις σας, συμβάλατε στην εμφάνισή της. Φτάσατε πέρα από τα στενά όρια του κόμματος και της ιθαγένειας για να δημιουργήσετε ένα διεθνές δίκτυο μελετητών και πολιτικών που είναι αφοσιωμένοι στην βελτίωση της ζωής των γυναικών. Μέσα από την συνεργασία σας με τα Ηνωμένα Έθνη, επηρεάσατε τις ζωές των γυναικών σε όλον τον κόσμο, και μέσω εκείνων τις τύχες των οικογενειών τους».

Λένε ότι η ιστορία γράφεται από τους νικητές, και πουθενά δεν φαίνεται αυτό πιο έντονα από ό, τι στην σύγχρονη Ευρώπη. Επειδή ήταν κομμουνιστές, επειδή αγωνίστηκαν στο αριστερό μέρος της ιστορίας, τα επιτεύγματα γυναικών όπως η Lagadinova απαξιώνονται ή αγνοούνται από εκείνους που μπορούν να την δουν μόνο ως πολιτικό εργαλείο ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Αλλά το να αναγνωρίσει κανείς τον ηρωισμό της Lagadinova εναντίον της βουλγαρικής κυβέρνησης που συμμάχησε με τους Ναζί κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ή τις ανακαλύψεις της ως επιστήμονα, ή τις δεκαετίες των εγχώριων και διεθνών προσπαθειών της για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών δεν συνεπάγεται απολογισμό για τον κομμουνισμό του 20ου αιώνα. Δεν σημαίνει άρνηση των φρικτών εγκλημάτων που διαπράχθηκαν στο όνομα των κομμουνιστικών ιδανικών.

Μια συνάντηση μεταξύ των ηγετών των γυναικείων οργανώσεων στις χώρες του ΝΑΤΟ με τους υπουργούς Άμυνας των χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας, στην Σόφια, το 1988.

Είκοσι πέντε χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε ότι τα κομμουνιστικά ιδανικά ενέπνευσαν πολλούς πολίτες, άνδρες και γυναίκες να αγωνιστούν για έναν καλύτερο κόσμο. Και πράγματι σημείωσαν πρόοδο αναφορικά με κάποια ζητήματα, όπως η ισότητα των φύλων και η εξισορρόπηση δουλειάς / οικογένειας. Η αδυναμία να εκτιμήσει κανείς το έργο κάποιων Ανατολικο-ευρωπαίων, όπως η Elena Lagadinova σημαίνει ότι οι Αμερικανίδες είναι αναγκασμένες να επανεφεύρουν τον παροιμιώδη τροχό όταν πρόκειται για τον οραματισμό δημόσιων πολιτικών που διάκεινται φιλικά προς την οικογένεια. Αν εξετάσουμε την δουλειά ανθρώπων όπως η Lagadinova και μελετήσουμε τα επιτεύγματά τους, δεν θα καταλάβουμε μόνο με μεγαλύτερη ακρίβεια την δική μας ιστορία, αλλά ίσως επίσης να βρεθούμε σε καλύτερη θέση ώστε να ανταποκριθούμε στα δικά μας ιδανικά περί ισονομίας.

Copyright © 2015 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/bulgaria/2015-04-29/left-side-hi...

Σύνδεσμοι
[1] https://www.dukeupress.edu/The-Left-Side-of-History
[2] https://www.foreignaffairs.com/subscribe?ban=APWMX

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr