Παιχνίδια ισχύος | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Παιχνίδια ισχύος

Τα ιρανικά ενεργειακά σχέδια στο Ιράκ
Περίληψη: 

Για την Τεχεράνη έχει στρατηγικό νόημα να εισαγάγει μια οικονομική συνιστώσα στον ευρύτερο πόλεμό της εναντίον του Ριάντ επενδύοντας σε περιοχές του Ιράκ όπου επικρατούν οι Σιίτες, ακριβώς όπως η Σαουδική Αραβία στήριξε την επιρροή της στην περιοχή και άνοιξε τις πύλες του δικού της πετρελαίου.

Ο GREG EVERETT είναι ενεργειακός αναλυτής και εταιρικός δικηγόρος στα γραφεία της Latham & Watkins LLP στο Χιούστον. @greg_everett
Ο N. JORDAN JAMESON είναι διδακτορικός υποψήφιος στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, στην Σχολή Μηχανικής του College Park. @NJordanJameson

Η εκτέλεση του Σιίτη κληρικού Sheikh Nimr al-Nimr από την Σαουδική Αραβία [1] και η μετέπειτα καταστροφή της πρεσβείας της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη από Ιρανούς [2] έχει δημιουργήσει μια πλημμύρα άρθρων σχετικά με την στρατιωτική και θρησκευτική διάσταση της διαμάχης μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας [3 ]. Μερικοί έχουν προχωρήσει ως το σημείο να διακηρύξουν έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας [4]. Ένα από τα πιο βασικά χαρακτηριστικά του αληθινού Ψυχρού Πολέμου, φυσικά, ήταν τα οικονομικά δώρα που δόθηκαν και στις δύο χώρες, με την μορφή της ανταγωνιστικής ξένης βοήθειας από την Μόσχα και την Ουάσιγκτον. Αυτό το στοιχείο του Ψυχρού Πολέμου επιστρέφει στην μόδα, αν και τώρα είναι οι γείτονες του Ριάντ και της Τεχεράνης που επωφελούνται.

Ένας γείτονας που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το Ιράν [5] είναι το Ιράκ [6]. Η Τεχεράνη έχει υποστηρίξει χρηματοδοτικά ιρακινά ενεργειακά έργα [7] -συγκεκριμένα την κατασκευή σταθμών ηλεκτροπαραγωγής μεγάλης κλίμακας στον κυρίως σιιτικό νότιο ως έναν τρόπο για να τραβήξει την Βαγδάτη στην τροχιά της Τεχεράνης μέσω του πολιορκούμενου τομέα ηλεκτρικής ενέργειας του Ιράκ [8]. Η στρατηγική αυτή κάνει το Ιράκ πιο ευαίσθητο στην ιρανική επιρροή [9] ενώ επιτρέπει στην Τεχεράνη να αποφύγει δαπανηρές εμπλοκές μέσω στρατιωτικής επέμβασης. Πράγματι, η κατασκευή του ιρανικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας [10] στο πλαίσιο αυτό, είναι καλύτερο να θεωρείται ως οικονομική συνιστώσα του μακροπρόθεσμου σχεδίου του Ιράν να κατασκευάσει μια σιιτική σφαίρα επιρροής [11], η οποία εκτείνεται από το Ιράκ και την Συρία προς την Μεσόγειο ως ανάχωμα εναντίον της σουνιτικής υπερδύναμης, της Σαουδική Αραβίας [12]. Η ανάπτυξη των εργοστασίων αυτών από ιδιωτικές ιρανικές εταιρείες θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες για το Ιράκ. Γενικότερα, τα έργα αυτά είναι ένα σημάδι ότι ο Ψυχρός Πόλεμος στην Μέση Ανατολή [13] παραμένει ακλόνητος.

ΦΩΤΑ ΣΒΗΣΤΑ

Ο άλλοτε ευημερών τομέας της ηλεκτρικής ενέργειας του Ιράκ είχε τρωθεί σημαντικά από τις συμμαχικές αεροπορικές επιθέσεις στον πόλεμο του Κόλπου και στον πόλεμο του Ιράκ [14]. Από μια παραγωγή 10.000 μεγαβάτ στην ακμή του το 1990, η παραγωγική ικανότητα του κλάδου μειώθηκε στα 2.500 μεγαβάτ το 1991. Ως αποτέλεσμα, το Ιράκ έχει αντιμετωπίσει συνεχείς και εξοντωτικές ελλείψεις ενέργειας, παρά τις προσπάθειες για την ανοικοδόμηση του ενεργειακού τομέα˙ ακόμη και κατά τις χειρότερες χρονιές της εξέγερσης των Σουνιτών του 2005-06, οι πολίτες εξέφραζαν περισσότερη δυσαρέσκεια [15] για την έλλειψη κλιματισμού στο Ιράκ παρά για την έλλειψη ασφάλειας.

Παρά το γεγονός ότι το πρόβλημα εφοδιασμού με ηλεκτρική ενέργεια στο Ιράκ [16] ήταν αισθητό [17] σε ολόκληρη [18] την χώρα [19] επί χρόνια, αυτές τις μέρες τα προβλήματα γίνονται πολύ χειρότερα στις σουνιτικές περιοχές. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη ετήσια έκθεση του ιρακινού Υπουργείου Ηλεκτρισμού [20] [21], υπάρχουν περίπου 66 μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη την χώρα (εκτός των περιοχών που ελέγχονται από την Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση KRG), και ενώ η ηλεκτροπαραγωγική ισχύς τους έχει βελτιωθεί από το 1991, εξακολουθούν να παρέχουν μόνο μέχρι 7.700 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας.

04022016-1.jpg

JOSH REEDER
---------------------------------

Αλλά στις μεγάλες σουνιτικές περιοχές της χώρας που ελέγχει το Ισλαμικό Κράτος [22] (επίσης γνωστό ως ISIS [23]), τα νέα ενεργειακά έργα έχουν ανασταλεί. Υπάρχουν ακόμα περίπου επτά μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε αυτές τις περιοχές, ικανές να παράγουν από 1.200 έως 1.700 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας. Η αιχμή της ζήτησης στην περιοχή απαιτεί οτιδήποτε από 18.700 έως 22.000 MW, αφήνοντας ένα έλλειμμα 11.000-14.000 MW ηλεκτρικής ισχύος που χρειάζεται η περιοχή για να θεωρείται σταθερή.

Εν τω μεταξύ, περιοχές που ελέγχονται από την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν [24] (KRG) έχουν δει μαζικές ξένες επενδύσεις [25], κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την πρόσβαση στον ηλεκτρισμό καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο. Η σχετική σταθερότητα των κουρδικών περιοχών του Ιράκ [26] έχει ενθαρρύνει τις επενδύσεις στις υποδομές, ως μέρος του σχεδίου οικοδόμησης του έθνους του KRG [27] σε μια κατά τα άλλα ασταθή περιοχή.

04022016-2.jpg

Ιρακινοί εργάζονται στο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας al-Quds στην βόρεια Βαγδάτη, στις 9 Νοεμβρίου 2008. THAIER AL-SUDANI / REUTERS
------------------------

Στις σιιτικές περιοχές, περίπου 45 σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παράγουν μεταξύ 6.000 και 6.500 μεγαβάτ υπό την εποπτεία της κεντρικής κυβέρνησης του Ιράκ [28]. Σίγουρα, αυτό εξακολουθεί να είναι περίπου 13.500 MW κάτω από τον στόχο, οπότε ιδιωτικές ιρανικές εταιρείες έχουν εισχωρήσει με νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και περαιτέρω σχέδια για την καθιέρωση μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου [29] η οποία μπορεί να χρησιμεύσει τόσο ως αγωγός για τις ιρανικές εξαγωγές όσο και ως μια θέση για σχεδιαζόμενα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και εργοστάσια χάλυβα.