Παιχνίδια ισχύος

Όσο περισσότερο το ISIS διατηρείται ισχυρό, τόσο περισσότερο το Ιράκ θα βλέπει άνιση ενεργειακή ανάπτυξη. Αυτό είναι ανησυχητικό για μια χώρα που είναι ήδη έντονα διαιρεμένη κατά μήκος σεχταριστικών γραμμών. Στην πραγματικότητα, οι αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα ήδη υπόσχονται ένα επικίνδυνο μέλλον. Τον περασμένο Ιούνιο, η ιδιωτική ιρανική κατασκευαστική εταιρεία MAPNA [30] υπέγραψε συμφωνία 2,5 δισ. δολαρίων [31] (το μεγαλύτερο συμβόλαιο της Τεχεράνης στην χώρα μέχρι σήμερα) για την κατασκευή μιας μονάδας 3.000 MW στην Βασόρα. Όταν θα ενταχθεί στο [ενεργειακό] σύστημα το 2017, θα ενισχύσει την συνολική ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας κατά 20%. Η Τεχεράνη χρηματοδοτεί πλήρως την κατασκευή του έργου. Ως ένα σημάδι περαιτέρω εξάρτησης από το Ιράν, το Ιράκ συνήψε συμφωνία για την εισαγωγή ιρανικού φυσικού αερίου [32] για την λειτουργία της μονάδας στην Βασόρα. Σύμφωνα με τον Χαμίντ Ρεζά-Αραγκί [33], τον διευθύνοντα σύμβουλο της Εθνικής Εταιρείας Ιρανικού Φυσικού Αερίου [34], οι ιρανικές εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Βασόρα θα απαιτήσουν την κατασκευή αγωγού που αναμένεται να κοστίσει 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που το Ιράκ έχει ζητήσει από το Ιράν να βοηθήσει στην κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του. Ενεργειακές εταιρείες της Τεχεράνης [35] παρέχουν σήμερα 1.000 έως 1.400 μεγαβάτ [36] ηλεκτρικής ενέργειας στην ανατολική ιρακινή επαρχία Wasit [37]. Η MAPNA έχει επίσης εγκαταστήσει μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Βαγδάτη [38], τη Νατζάφ και την al-Mansuriya, με το κάθε εργοστάσιο να έχει προγραμματιστεί για ιρανικό αέριο μέσω αγωγών που θα κατασκευαστούν από την Ισλαμική Δημοκρατία. Δεν αποτελεί έκπληξη, λοιπόν, ότι αυτά τα κατασκευαστικά έργα περιορίζονται σε περιοχές Σιιτών, αφήνοντας τις σουνιτικές περιοχές μεταφορικά -και, σε ορισμένες περιπτώσεις, κυριολεκτικά- στο σκοτάδι.

Προς το παρόν, η ιρακινή κεντρική κυβέρνηση απλώς δεν έχει την φυσική δύναμη να προωθηθεί σε περιοχές που κατέχει το ISIS [39], πόσω μάλλον να συνεχίσει την κατασκευή έργων σε αυτές τις πόλεις. Οι κουρδικές περιοχές φροντίζουν τις δικές τους ανάγκες σε ενέργεια, διαιρώντας περαιτέρω το ενεργειακό μέλλον του Ιράκ ανάλογα με τις σεχταριστικές γραμμές. Αν η Βαγδάτη δεν καταφέρει ποτέ να δημιουργήσει υποδομές σε σουνιτικές περιοχές, ποτέ δεν θα κερδίσει τις καρδιές των Σουνιτών, ακόμη και αν κερδίσει πάλι το έδαφός τους. Αυτό θα αφήσει την περιοχή ανοικτή σε ριζοσπαστικές εκκλήσεις για τον επόμενο πολύ καιρό.

Μια γενική άποψη δείχνει τον νέο σταθμό παραγωγής ενέργειας στη Σαντρ Σίτι της Βαγδάτης, στις 24 Απριλίου 2011. KAREEM RAHEEM / REUTERS
---------------------------------

Πέρα από τα προβλήματα στο Ιράκ, ο ανταγωνισμός μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας [40] στην περιοχή βοηθά να δημιουργηθεί μια περίοδος σοβαρής αβεβαιότητας. Για την Τεχεράνη έχει στρατηγικό νόημα να εισαγάγει μια οικονομική συνιστώσα στον ευρύτερο πόλεμό της εναντίον του Ριάντ επενδύοντας σε περιοχές του Ιράκ όπου επικρατούν οι Σιίτες, ακριβώς όπως η Σαουδική Αραβία στήριξε την επιρροή της στην περιοχή και άνοιξε τις πύλες του δικού της πετρελαίου. Σε όλα αυτά, [το Ιράν και η Σαουδική Αραβία] είναι βέβαιο ότι δεν δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην μακροπρόθεσμη σταθερότητα του Ιράκ ή της περιοχής. Η κατασκευή των νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής μπορεί έτσι να είναι ευπρόσδεκτη είδηση για τους κατοίκους του νότιου Ιράκ, αλλά αυτό δεν αποτελεί καλό οιωνό για το μέλλον συνολικά. Η αυξανόμενη επιρροή του Ιράν στο έθνος και οι αρτηριοσκληρωτικές πολιτικές της κεντρικής κυβέρνησης του Ιράκ έχουν βαθύνει τα σεχταριστικά χάσματα που ήδη πληγώνουν την περιοχή. Αν η Τεχεράνη, η Βαγδάτη και το Ριάντ δεν συνεργαστούν σε ένα συνολικό σχέδιο για να εξαλείψουν το ISIS από την περιοχή, να φέρουν τις κουρδικές περιοχές πίσω «στο μαντρί», και βεβαιωθούν ότι όλες οι ομάδες αντιμετωπίζονται ισότιμα, είναι λιγότερο πιθανό από ποτέ ότι τα κομμάτια του Ιράκ θα ενωθούν κάποτε και πάλι μεταξύ τους.

Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/iran/2016-01-31/power-play