Φόρος στους φορολογικούς παραδείσους
Η πρότασή μας περιλαμβάνει την επιβολή ενός διακρατικού Φόρου Ανώνυμης Περιουσίας (Anonymous Wealth Tax, AWT) σε ένα μικρό ετήσιο ποσοστό 0,5%. Αν εφαρμοστεί προσεκτικά από μια αποφασισμένη συμμαχία πλούσιων χωρών και βασικών αναπτυσσόμενων χωρών, ακόμη και αυτό το μικρό ποσοστό θα μπορούσε να αποφέρει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Ο JAMES S. HENRY είναι ερευνητικός οικονομολόγος και δικηγόρος, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στην McKinsey & Co., ανώτερος συνεργάτης στο Κέντρο για τις Διατηρήσιμες Επενδύσεις στο Πανεπιστήμιο Columbia, συνεργάτης για την Παγκόσμια Δικαιοσύνη στο Yale, και ανώτερος σύμβουλος στο Tax Justice Network. Από την δεκαετία του 1970 έχει γράψει και συμμετάσχει σε πολλά βιβλία και άρθρα για τους φορολογικούς παραδείσους και την παγκόσμια υπόγεια οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των Banqueros y Lavadolares [1] (Tercer Mundo, 1996), The Blood Bankers [2] (Basic, 2005), A Game As Old As Empire [3] (Barrett Koehler, 2007), Global Tax Fairness [4] (Oxford University Press, April 2016), και το επερχόμενο Pirate Bankers (Columbia University Press). Είναι ο συγγραφέας του «The Price of Offshore Revisited» (Tax Justice Network, 2012), της πιο λεπτομερούς μελέτης μέχρι σήμερα σχετικά με το μέγεθος και την ανάπτυξη της παγκόσμιας βιομηχανίας φορολογικών παραδείσων.
Το παρόν κείμενο είναι προσαρμοσμένο από το βιβλίο Global Tax Fairness [5], επεξεργασμένο από τους Thomas Pogge και Krishen Mehta (April 2016, Oxford University Press).
Οι εθνικές Αρχές μπορούν να αποφασίσουν να επιτρέψουν σε συγκεκριμένους φορολογούμενους να διεκδικήσουν ένα μέρος των παρακρατηθέντων επιβαρύνσεων που εισπράττονται στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος, εάν δείξουν ότι έχουν καταβάλλει όλους τους εγχώριους φόρους που οφείλονται στις χώρες καταγωγής τους. Αυτό θα περιορίσει αποτελεσματικά τον φόρο αυτόν σε έναν «φόρο επί της ανωνυμίας», κάτι που θα μπορούσε να βοηθήσει να εξισωθεί η διαφορά μεταξύ της offshore και της onshore φορολογίας.
Φυσικά, για να πραγματοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο, θα πρέπει να έχουμε ένα πρωτοφανές επίπεδο πολυμερούς συνεργασίας. Μέχρι στιγμής, τα περισσότερα άλλα αντίστοιχα πολυμερή συστήματα φορολόγησης, όπως ο φόρος Τόμπιν, έχει αποδειχθεί ότι είναι δύσκολο να κερδίσουν υποστήριξη. Η διαφορά τώρα μπορεί να είναι, όχι μόνο πως καταλαβαίνουμε όλο και περισσότερο ότι όλος αυτός ο εγκληματικός πλούτος διαφεύγει της φορολογίας, αλλά ότι κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες, ο κόσμος θα γίνει όλο και πιο απελπισμένος για παγκόσμια φορολογικά έσοδα για να αντιμετωπίσει επείγοντα προβλήματα όπως η κλιματική αλλαγή.
Επιπλέον, μια ενιαία παγκόσμια εισφορά επί του offshore πλούτου, εφόσον υιοθετηθεί και εφαρμοστεί ευρέως, δεν θα βάλει σε μειονεκτική θέση κανένα συγκεκριμένο κέντρο offshore. Έτσι, οι αμερικανικές, οι βρετανικές και ακόμη και οι ελβετικές τράπεζες θα μπορούσαν να συνεχίσουν να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά για τα κεφάλαια των πλούσιων αλλοδαπών.
Όσον αφορά την απόκτηση της υποστήριξης των άλλων φορολογικών παραδείσων, ο βασικός στόχος δεν είναι οι ίδιες οι μεμονωμένες δικαιοδοσίες, αλλά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τα λογιστικά και τα δικηγορικά γραφεία που βρίσκονται πίσω τους. Αν συσσωρευθεί ισχυρή ηγεσία στις βασικές πρωτεύουσες του κόσμου, αυτοί οι αγωγοί των [offshore] δικαιοδοσιών θα μπουν στην θέση τους.
Στο τέλος, όμως, καμία εισφορά δεν είναι αλάνθαστη. Η σωστή ερώτηση δεν είναι «Είναι αυτό πολύπλοκο και δύσκολο;». Ούτε «Είναι αυτή μια τέλεια φορολογία;». Η σωστή ερώτηση είναι του οικονομολόγου: «Σε σύγκριση με τι;». Από αυτή την οπτική γωνία, σε σύγκριση με άλλες εναλλακτικές λύσεις για την φορολόγηση της ελίτ του κόσμου, ετούτη εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι αυτός ο πλούτος δεν είναι ευρέως διαδεδομένος σε όλον τον πλανήτη, αλλά συγκεντρώνεται σε μια συγκριτικά μικρή ομάδα κορυφαίων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Οι υπεράκτιες ελίτ του κόσμου θα διασπαρθούν στα πέρατα της γης ως αντίδραση σε έναν τέτοιο μικρό φόρο περιουσίας; [11] Τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στον κόσμο -τα οποία έχουν ήδη επωφεληθεί τόσο πολύ από τις κυβερνητικές ρυθμίσεις, τις διασώσεις, τα δάνεια με χαμηλό επιτόκιο, και τις επιδοτήσεις, και που επίσης τυχαίνει να είναι μεγάλοι επενδυτές σε έργα και σε ασφαλιστικές εταιρείες που κινδυνεύουν να ζημιωθούν από την κλιματική αλλαγή- θα τους βοηθήσουν να το κάνουν; Ίσως να το δοκιμάσουν. Αλλά σε κάποιο σημείο νομίζω ότι είναι πιο πιθανό να πουν, «Έι, μιλάμε για 100 δισ. δολάρια το χρόνο από 24 με 36 τρισεκατομμύρια δολάρια εδώ. Αυτό είναι μόλις 0,5% το χρόνο. Αν δεν μπορούμε να καταλάβουμε πώς να ενισχύσουμε τις αποδόσεις των επενδύσεών μας κατά 0,5% σε αυτό τον υπέροχο μεγάλο κόσμο, δεν θα πρέπει να είμαστε διαχειριστές επενδύσεων».
Κάτι τέτοιο μου ακούγεται δίκαιο.
Copyright © 2016 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.
Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/panama/2016-04-12/taxing-tax-havens