Το όραμα ενός Trump σε πόλεμο | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το όραμα ενός Trump σε πόλεμο

Πώς ο πρόεδρος θα μπορούσε να μπλεχτεί σε μια σύγκρουση

Την ίδια στιγμή, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών των ΗΠΑ με την Κίνα είχε διογκωθεί, εν μέρει επειδή τα διευρυνόμενα ελλείμματα του προϋπολογισμού των ΗΠΑ απαιτούσαν δανεισμό από το εξωτερικό, οδηγώντας έτσι την αξία του δολαρίου προς τα επάνω. Αυτό, σε συνδυασμό με την κινεζική αδιαλλαξία σχετικά με την Βόρεια Κορέα, έπεισε τον Λευκό Οίκο ότι ήρθε η ώρα να γίνει σκληρός. Εξωτερικοί ειδικοί, μαζί με τον δικό του υπουργό Εξωτερικών και τον υπουργό Οικονομικών, προειδοποίησαν για τους κινδύνους μιας επικίνδυνης κλιμάκωσης, αλλά ο πρόεδρος απέρριψε το άγχος τους και είπε ότι οι ημέρες που άφηναν την Κίνα να επωφελείται [εις βάρος] των Αμερικανών είχαν τελειώσει. Τον Ιούλιο, η διοίκηση χαρακτήρισε επίσημα την Κίνα ως «νομισματικό εκμεταλλευτή» (“currency manipulator”) παρά τις ενδείξεις ότι είχε πράγματι δαπανήσει τα συναλλαγματικά αποθέματά της για να διατηρήσει την αξία του γουάν, και επέβαλε έναν δασμό 45% στις κινεζικές εισαγωγές. Προς τέρψη του πλήθους σε ένα προεκλογικού τύπου συλλαλητήριο στην Φλόριντα, ο Trump ανακοίνωσε ότι αυτά τα νέα μέτρα θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου η Κίνα αυξήσει την αξία του νομίσματός της, αγοράσει περισσότερα αμερικανικά αγαθά και επιβάλλει αυστηρότερες κυρώσεις στην Βόρεια Κορέα.

Οι πιο επιθετικοί σύμβουλοι του προέδρου τον διαβεβαίωσαν ότι η απάντηση της Κίνας θα αποδειχθεί περιορισμένη, λόγω της εξάρτησής της από τις εξαγωγές και τις μαζικές τοποθετήσεις της σε κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ. Αλλά υποτίμησαν τον έντονο εθνικισμό που ανατροφοδότησαν οι ενέργειες των ΗΠΑ. Ο Xi έπρεπε να επιδείξει δύναμη, και αντεπιτέθηκε.

Μέσα σε λίγες μέρες, ο Xi ανακοίνωσε ότι η Κίνα θα παρέπεμπε τις Ηνωμένες Πολιτείες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου για την επιβολή των δασμών (μια περίπτωση που ένιωθε ότι η Κίνα θα κέρδιζε οπωσδήποτε) και επέβαλε αντι-δασμό 45% στις εισαγωγές από τις ΗΠΑ. Οι Κινέζοι πίστευαν ότι οι αμοιβαίοι δασμοί θα πλήξουν τις Ηνωμένες Πολιτείες περισσότερο από την Κίνα (δεδομένου ότι οι Αμερικανοί αγοράζουν πολύ περισσότερα κινεζικά προϊόντα από ό, τι το αντίστροφο) και ήξερε ότι ο προκύπτων πληθωρισμός -ειδικά για αγαθά όπως τα ρούχα, τα παπούτσια, τα παιχνίδια, και τα ηλεκτρονικά- θα βλάψουν το εργατικό εκλογικό σώμα του Τραμπ. Ακόμη πιο σημαντικό, αισθάνθηκαν ότι είναι πολύ πιο πρόθυμοι να κάνουν θυσίες από όσο ήταν οι Αμερικανοί.

Ο Xi έδωσε επίσης εντολή στην κεντρική τράπεζα της Κίνας να πουλήσει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου αξίας 100 δισ. δολαρίων, μια κίνηση που αμέσως οδήγησε σε αύξηση των επιτοκίων των ΗΠΑ και εξαφάνισε 800 μονάδες από τον βιομηχανικό δείκτη Dow Jones μέσα σε μια μέρα. Το ότι η Κίνα άρχισε να χρησιμοποιεί μερικά από τα μετρητά που προέκυψαν από τις πωλήσεις για να αγοράσει σημαντικά μερίδια σε μεγάλες αμερικανικές εταιρείες σε συμπιεσμένες τιμές, μόνο τροφοδότησε μια εθνικιστική αντίδραση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Trump το αξιοποίησε αυτό, ζητώντας έναν νέο νόμο για να εμποδίσει τις κινεζικές επενδύσεις.

Με τις προσωπικές προσβολές να πηγαίνουν πέρα-δώθε πάνω από τον Ειρηνικό, ο Trump ανακοίνωσε ότι εάν η Κίνα δεν αρχίσει να αντιμετωπίζει δίκαια τις ΗΠΑ, η Ουάσιγκτον θα μπορούσε να επανεξετάσει την πολιτική της «μιας Κίνας» τελικά. Ενθαρρυμένος από τον Μπάνον, ο οποίος υποστήριξε ιδιωτικά ότι ήταν καλύτερα να γίνει η αναπόφευκτη αντιπαράθεση με την Κίνα όσο οι Ηνωμένες Πολιτείες απολαμβάνουν ακόμα στρατιωτική υπεροχή, ο Trump πιθανολόγησε δημοσίως σχετικά με το να προσκαλέσει τον πρόεδρο της Ταϊβάν στον Λευκό Οίκο και να πωλήσει νέα αντιπυραυλικά συστήματα και υποβρύχια στο νησί.

Η Κίνα απάντησε ότι οποιαδήποτε αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ έναντι της Ταϊβάν θα συναντηθεί με μια «εντυπωσιακή ανταπόκριση», κάτι που οι ειδικοί ερμήνευσαν ότι σήμαινε κατ’ ελάχιστο τον τερματισμό του εμπορίου με την Ταϊβάν (η οποία στέλνει το 30% των εξαγωγών της προς την Κίνα) και κατ’ ανώτερον στρατιωτικές επιθέσεις εναντίον στόχων στο νησί. Με πάνω από ένα δισεκατομμύριο Κινέζους στην ηπειρωτική χώρα παθιασμένα δεσμευμένους στην ονομαστική ενότητα της χώρας, λίγοι αμφέβαλαν ότι το Πεκίνο εννοούσε αυτό που είπε. Την 1η Οκτωβρίου, η κανονικά χλιαρή γιορτή της Εθνικής Ημέρας της Κίνας μετατράπηκε σε μια τρομακτική επίδειξη αντιαμερικανισμού.

Ήταν σε αυτό το περιβάλλον που ένα περιστατικό στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας οδήγησε στην κλιμάκωση που τόσοι πολλοί φοβούνταν. Οι λεπτομέρειες παραμένουν θολές, αλλά προκλήθηκε όταν ένα αμερικανικό πλοίο επιτήρησης που επιχειρούσε σε αμφισβητούμενα ύδατα σε πυκνή ομίχλη εμβόλισε κατά λάθος μια κινεζική μηχανότρατα που το παρενοχλούσε. Στην σύγχυση που ακολούθησε, μια φρεγάτα του Ναυτικού του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού άνοιξε πυρ εναντίον του άοπλου πλοίου των ΗΠΑ, ένα αντιτορπιλικό των ΗΠΑ βύθισε την κινεζική φρεγάτα και μια κινεζική τορπίλη χτύπησε και προξένησε σοβαρές ζημιές στο αντιτορπιλικό, σκοτώνοντας τρεις Αμερικανούς.

Μια ομάδα αεροπλανοφόρου έσπευσε στην περιοχή, και η Κίνα ανέπτυξε επιπλέον επιθετικά υποβρύχια εκεί και άρχισε επιθετικές υπερπτήσεις και περιπολίες σε όλη την Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Ο Tillerson προσπάθησε να προσεγγίσει τον Κινέζο ομόλογό του, αλλά οι αξιωματούχοι στο Πεκίνο αναρωτιούνταν αν μιλάει καν εκ μέρους της διοίκησης και φοβούνταν ότι ο Trump δεν θα δεχθεί τίποτα λιγότερο από τη νίκη. Εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ που διέρρευσαν έδειχναν ότι μια σύγκρουση μεγάλης κλίμακας θα μπορούσε γρήγορα να οδηγήσει σε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα, να εμπλέξει γειτονικά κράτη, και να καταστρέψει οικονομικό προϊόν αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αλλά με τον εθνικισμό να μαίνεται στις δύο χώρες, καμιά πρωτεύουσα δεν έβλεπε έναν τρόπο για να υποχωρήσει. Αυτό που ήθελε να κάνει ο Τραμπ ήταν να κερδίσει μια καλύτερη συμφωνία από την Κίνα.

24032017-3.jpg