Η ζωή σε μια κινεζική Ασία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ζωή σε μια κινεζική Ασία

Πώς θα έμοιαζε η περιφερειακή ηγεμονία της Κίνας

Το Πεκίνο έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιεί έναν τέτοιο οικονομικό εξαναγκασμό. Το 2017, η Κίνα τιμώρησε τη Νότια Κορέα και τον ιαπωνο-νοτιοκορεατικό όμιλο εταιρειών Lotte επειδή συνεργάστηκαν με το αμερικανικής κατασκευής πρόγραμμα πυραυλικής άμυνας THAAD [7]. (Η Lotte είχε πουλήσει την γη στην οποία είχε αναπτυχθεί το THAAD από την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας). Το Πεκίνο απαγόρευσε τις ομαδικές εκδρομές Κινέζων στη Νότια Κορέα, οι κινεζικές ρυθμιστικές Αρχές έκλεισαν το 80% των σουπερμάρκετ της Lotte και άλλες κορεατικές επιχειρήσεις (φαινομενικά για παραβιάσεις του πυροσβεστικού κώδικα), και τα κρατικά μέσα ενημέρωσης προέτρεψαν τα μποϊκοτάζ των κορεατικών προϊόντων. Το Πεκίνο χρησιμοποίησε επίσης οικονομικό εξαναγκασμό εναντίον της Ιαπωνίας (απαγόρευσε την εξαγωγή κινεζικών μετάλλων σπάνιων γαιών στην χώρα μετά από μια σύγκρουση πλοίων το 2009) και τη Νορβηγία (επιβάλλοντας εμπάργκο στις εξαγωγές ψαριών της Νορβηγίας αφότου απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης του 2010 στον Κινέζο αντιφρονούντα Liu Xiaobo). Και το 2016, όταν η Μογγολία φιλοξένησε τον Δαλάι Λάμα, το Πεκίνο επέβαλε πρόσθετους δασμούς στα εμπορεύματα που διακινούνταν μέσω της χώρας και πάγωσε όλη την διπλωματική δραστηριότητα -συμπεριλαμβανομένων των διαπραγματεύσεων για ένα δάνειο ύψους 4 δισ. δολ. από την Κίνα. «Ελπίζουμε ότι η Μογγολία θα έχει πάρει αυτό το μάθημα στα σοβαρά», ανέφερε σε δήλωσή του το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών. Προφανώς το έκανε: Η κυβέρνηση της Μογγολίας ανακοίνωσε ότι ο πνευματικός ηγέτης δεν θα ξαναπροσκληθεί.

Αυτός ο εξαναγκασμός θα είναι λιγότερο αναγκαίος στο μέλλον, καθώς οι ηγέτες θα προσαρμόζουν προληπτικά τις πολιτικές τους έχοντας στο μυαλό τους το Πεκίνο. Δείτε τις Φιλιππίνες: Στο παρελθόν, η χώρα αντιστεκόταν στην Κίνα -για παράδειγμα, καταθέτοντας μια καταγγελία στο διεθνές δικαστήριο στη Χάγη το 2013, σχετικά με τις εδαφικές διεκδικήσεις της Κίνας. Αλλά πιο πρόσφατα, ο πρόεδρος της Φιλιππίνων, Rodrigo Duterte, ο οποίος έχει λάβει 24 δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδυτικές δεσμεύσεις από το Πεκίνο, έχει θερμάνει τις σχέσεις με την Κίνα και έχει αποστασιοποιήσει την χώρα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

08112018-3.jpg

Ο Rodrigo Duterte περπατά με τον Κινέζο πρωθυπουργό, Li Keqiang, κατά την διάρκεια της επίσκεψής του στη Μανίλα, τον Νοέμβριο του 2017. ROMEO RANOCO / REUTERS
-----------------------------------------------------------------------

Η ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΗΓΕΜΟΝΙΑΣ

Ακολουθώντας το παράδειγμα των προηγούμενων ηγεμονιών, η Κίνα επεκτείνει επίσης την περιφερειακή στρατιωτική της εμβέλεια. Από την δεκαετία του 1990, οι κινεζικές στρατιωτικές δαπάνες έχουν αυξηθεί και το ΚΚΚ εκσυγχρονίζει το οπλοστάσιο και μεταρρυθμίζει την στρατιωτική οργάνωση και τα δόγματα. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) υιοθέτησε το δόγμα της «άρνησης πρόσβασης, άρνησης περιοχής» (anti-access, area denial, A2/AD) για να απωθήσει τον στρατό των ΗΠΑ μακριά από τις ακτές και τον εναέριο χώρο του. Η Κίνα έχει επίσης οικοδομήσει τη μεγαλύτερη ακτοφυλακή της περιοχής, και ελέγχει μια τεράστια πολιτοφυλακή πολιτικών αλιευτικών σκαφών. Το 2017, ο PLA άνοιξε την πρώτη του υπερπόντια στρατιωτική βάση στο Τζιμπουτί˙ θα κατασκευάσει περισσότερες βάσεις κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Αφρικής και του Ινδικού Ωκεανού τα επόμενα χρόνια. Εν τω μεταξύ, στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, η Κίνα έχει κατασκευάσει έξι μεγάλα νησιά που φιλοξενούν βάσεις αεροπορικών δυνάμεων, καταφύγια πυραύλων και εγκαταστάσεις ραντάρ και επικοινωνιών. Ήδη ο στρατός των ΗΠΑ βρίσκεται περιορισμένος από τον αναπτυσσόμενο θόλο της κινεζικής αεράμυνας, από την αυξανόμενη ικανότητα της Κίνας να βρίσκει και να χτυπά πλοία του ναυτικού των ΗΠΑ και από την αυξημένη πυραυλική απειλή πυραύλων σε αμερικανικές βάσεις και λιμένες.

Το Πεκίνο χρησιμοποιεί αυτές τις δυνατότητες για να ισχυροποιήσει πιο έντονα τις εδαφικές διεκδικήσεις του. Με το να πραγματοποιεί διελεύσεις από αμφισβητούμενα ύδατα και με την συγκέντρωση πλοίων εκεί, το Πεκίνο πιέζει στρατιωτικά την Ιαπωνία σχετικά με ένα σύμπλεγμα μικρών νησιών που ονομάζεται Diaoyu από την Κίνα και Senkaku από την Ιαπωνία. Αλλού, για να αρνηθεί την πρόσβαση σε διαμφισβητούμενες περιοχές, ο PLA κατευθύνει σκάφη αλιείας και ακτοφυλακής και χρησιμοποιεί κανόνια νερού σε πλοία άλλων χωρών. Το περασμένο καλοκαίρι, το Πεκίνο, αφού διεκδίκησε την ιδιοκτησία μιας περιοχής πλούσιας σε πετρέλαιο στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του Βιετνάμ, απείλησε να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη εάν το Βιετνάμ δεν σταματούσε τις γεωτρήσεις. Το Βιετνάμ σταμάτησε.

Η επιδίωξη της σύγχρονης Κίνας για περιφερειακή στρατιωτική κυριαρχία ακολουθεί την συμπεριφορά προηγούμενων περιφερειακών ηγεμονιών, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Κίνας. Όπως έχει υποστηρίξει ο ιστορικός Peter Perdue, η σύγχρονη Κίνα είναι προϊόν εισβολών που υπέταξαν όλη την σύγχρονη Xinjiang και τη Μογγολία, και έφθασαν στο Θιβέτ. Οι κινεζικές δυναστείες, έγραψε, «ποτέ δεν συρρικνώθηκαν από την χρήση βίας», συμπεριλαμβανομένης της «δίκαιης εξόντωσης» των αντιπάλων κρατών και ανταρτών. Σε ολόκληρη την Ασία, οι κινεζικές στρατιωτικές φρουρές υπέταξαν εισβολείς και πειρατές.