Αλ Κάιντα εναντίον ISIS | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αλ Κάιντα εναντίον ISIS

Η μάχη εξουσίας των τζιχαντιστών στο Αφγανιστάν των Ταλιμπάν

Ενώ η Αλ Κάιντα ενίσχυε την σχέση της με τους Ταλιμπάν, το ISIS κατηγορούσε τους Ταλιμπάν ότι είχαν ξεφύγει. Στο αφήγημα του ISIS, η απόκλιση των Ταλιμπάν από την θρησκευτική καθαρότητα έγινε ιδιαίτερα οξεία μετά τον θάνατο του Μουλά Ομάρ το 2013, μετά από τον οποίο οι Ταλιμπάν παραμέλησαν να εφαρμόσουν τον ισλαμικό νόμο, έγιναν όλο και περισσότερο εθνικιστές και ανεκτικοί στην σιιτική μειονότητα του Αφγανιστάν, και προσπάθησαν να σφυρηλατήσουν σχέσεις με άπιστα κράτη —συμπεριλαμβανομένου του «αποστατήσαντος» Κατάρ. Το ISIS κατηγορεί επίσης τους Ταλιμπάν για την απόρριψη του ισχυρισμού του ISIS περί αποκατάστασης του χαλιφάτου και την αντίσταση στις προσπάθειές του το 2015 να δημιουργήσει μια «επαρχία» στην λεγόμενη γη της Khurasan, μια ιστορική περιοχή που περιλαμβάνει σχεδόν όλο το σύγχρονο Αφγανιστάν. Οι Ταλιμπάν και η επονομαζόμενη Επαρχία Khurasan βρίσκονται από τότε σε πόλεμο, σε ορισμένες περιπτώσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες να παρέχουν ουσιαστικά αεροπορική υποστήριξη στους Ταλιμπάν.

Μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας του 2020 μεταξύ Ουάσινγκτον και Ταλιμπάν, το ISIS παρουσίασε την συμφωνία ως περαιτέρω απόδειξη της απόκλισης των Ταλιμπάν. Το επίσημο ενημερωτικό δελτίο του ISIS καταδίκασε τους Ταλιμπάν ότι έκαναν τους Αμερικανούς «νέους συμμάχους» τους και ο εκπρόσωπός του παρατήρησε ότι η συμφωνία επισημοποίησε αυτό που ήταν ήδη εμφανές -ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ταλιμπάν συνωμοτούσαν μαζί κατά του ISIS. Σύμφωνα με τα λόγια του, η συμφωνία ήταν «κάλυμμα για τη μόνιμη συμμαχία μεταξύ της αποστατήσασας πολιτοφυλακής των Ταλιμπάν και των Σταυροφόρων».

ΜΙΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΙΣΗΜΗ ΝΙΚΗ

Αφότου γιόρτασε την συμφωνία των Ταλιμπάν με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Αλ Κάιντα έπαψε να σχολιάζει την κατάσταση στο Αφγανιστάν για τον επόμενο ενάμιση χρόνο. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Άμυνας (Defense Intelligence Agency), οι Ταλιμπάν ζήτησαν από την Αλ Κάιντα «να περιορίσει τις δραστηριότητές της και να αποκρύψει τη μακροχρόνια σχέση μεταξύ των [δυο] οργανώσεων έως ότου ολοκληρωθεί η αποχώρηση των ΗΠΑ και των στρατευμάτων του συνασπισμού». Η Αλ Κάιντα προφανώς αισθάνθηκε ελεύθερη να σχολιάσει δημόσια μόλις οι τελικοί Αμερικανοί στρατιώτες αναχώρησαν από την Καμπούλ στις 31 Αυγούστου, καθώς λίγες ώρες αργότερα εξέδωσε γραπτή δήλωση συγχαίροντας τους Ταλιμπάν και ολόκληρη τη μουσουλμανική κοινότητα για την «ιστορική νίκη».

Το αποτέλεσμα στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με την δήλωση, απέδειξε ότι «ο δρόμος της τζιχάντ», κι όχι ο συμβιβασμός ή η συνεννόηση, ήταν ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης των απίστων κρατών. Η ήττα των ΗΠΑ [1] σηματοδότησε το τέλος της «εποχής της αμερικανικής και ευρωπαϊκής αλαζονείας και των επιθυμιών τους για στρατιωτική κατοχή μουσουλμανικών εδαφών». Παρόλο που η Αλ Κάιντα δεν είπε ότι ο «μακρινός εχθρός», οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους, είχε ηττηθεί εντελώς, όρισε το επόμενο στάδιο ως πιο επικεντρωμένο στην διάδοση της τζιχάντ σε άλλα κράτη του μουσουλμανικού κόσμου. Η νίκη των Ταλιμπάν «θα ανοίξει τον δρόμο, με την βοήθεια και την δύναμη του Θεού, για τους μουσουλμανικούς λαούς μας ώστε να απελευθερωθούν από την κυριαρχία των καταπιεστικών tawaghit», που είναι η λέξη των τζιχαντιστών για τους Μουσουλμάνους ηγεμόνες οι οποίοι θεωρείται ότι κυβερνούν με άλλους νόμους από εκείνους του Θεού. [Η νίκη των Ταλιμπάν] θα ανοίξει επίσης το δρόμο προς «την απελευθέρωση της μουσουλμανικής Παλαιστίνης από την σιωνιστική κατοχή».

Παρόμοια συναισθήματα εκφράστηκαν από τα περιφερειακά παρακλάδια της Αλ Κάιντα. Η Αλ Κάιντα στην Αραβική Χερσόνησο, το franchise της οργάνωσης που εδρεύει στην Υεμένη, επαίνεσε τους Ταλιμπάν που προσχώρησαν στον δρόμο της τζιχάντ και αρνήθηκαν «να συμβιβαστούν για τις αρχές και τις σταθερές τους». Η νίκη στο Αφγανιστάν, κόμπαζε, θα οδηγούσε «στην ανατροπή των καταπιεστικών τυράννων και στην εκδίωξη των εισβολέων από τα μουσουλμανικά εδάφη». Σύμφωνα με τα λόγια της θυγατρικής της Αλ Κάιντα στην Συρία, της Hurras al-Din, η νίκη των Ταλιμπάν έδειξε ότι η τζιχάντ είναι «ο μόνος δρόμος» που οδηγεί στη νίκη και την ενδυνάμωση. Οι θυγατρικές της Αλ Κάιντα στην Βόρεια Αφρική και το Σαχέλ εξέδωσαν μια κοινή δήλωση που εκθειάζει την σταθερότητα των Ταλιμπάν, λέγοντας ότι απέδειξαν ότι η τζιχάντ ήταν ο μόνος τρόπος για να μεταβεί ο μουσουλμανικός κόσμος «από τα χαμηλά της ταπείνωσης στα ύψη της δόξας».

Αλλά για το ISIS, η ιδέα ότι οι Ταλιμπάν πέτυχαν οποιουδήποτε είδους «νίκη» στο Αφγανιστάν είναι γελοία. Αυτό που πραγματικά συνέβη, κατά την άποψή του, ήταν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρέδωσαν πρόθυμα την εξουσία στους Ταλιμπάν, οι οποίοι ουσιαστικά έγιναν πελάτης των ΗΠΑ [2]. Μετά την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν στις 15 Αυγούστου, το εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο του ISIS υποτίμησε το προφανές σοκ της στρατιωτικής επιτυχίας των Ταλιμπάν, χαρακτηρίζοντάς το ως «φυσικό αποτέλεσμα» αυτού που είχαν συμφωνήσει οι Αμερικανοί και οι Ταλιμπάν στη Ντόχα το προηγούμενο έτος. Αυτό δεν ήταν παρά «η ειρηνική μεταφορά εξουσίας από τον έναν ειδωλολάτρη ηγεμόνα στον άλλον. … η αντικατάσταση ενός ξυρισμένου ειδωλολάτρη κυβερνήτη με έναν γενειοφόρο », υποστήριξε. Οι Ταλιμπάν είχαν υποσχεθεί να μην επιτρέψουν να επαναληφθεί κάτι σαν την 11η Σεπτεμβρίου και έτσι «η Αμερική επέστρεψε τους Ταλιμπάν στην εξουσία και τους παρέδωσε την Καμπούλ χωρίς ούτε έναν πυροβολισμό».

Οι διαδικτυακοί υποστηρικτές του ISIS έκαναν παρόμοιες επικρίσεις πριν ακόμα δημοσιευτεί το ενημερωτικό δελτίο της ομάδας. Ένας εξέχων οπαδός σημείωσε ότι οι Αμερικανοί πέτυχαν να διαφθείρουν τις θρησκευτικές αρχές των Ταλιμπάν. «Ο Θεός λέει: “Δεν θα πάψουν να σας πολεμούν μέχρι να σας απομακρύνουν από την θρησκεία σας, αν είναι σε θέση” (Q. 2:217). Και μπόρεσαν να στρέψουν τους Ταλιμπάν από την θρησκεία τους».