Ο απρόσμενος πρωταθλητής της Ευρώπης | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο απρόσμενος πρωταθλητής της Ευρώπης

Πώς η επιτυχία της Ιταλίας μπορεί να ενισχύσει την Δύση

Η στενή συνεργασία εντός της Ευρώπης και πέρα από τον Ατλαντικό θα είναι ιδιαίτερα σημαντική για την δημιουργία μιας ενιαίας πολιτικής για την Κίνα [10]. Οι ευρωπαϊκές χώρες συγκλίνουν σε μια πιο σκληρή στάση ως απάντηση στη μη συνεργατική συμπεριφορά του Πεκίνου κατά την διάρκεια της πανδημίας της COVID-19 και στην αναγνώριση της ευπάθειας των Δυτικών αλυσίδων εφοδιασμού και τεχνολογιών στην κινεζική επιρροή. Μόλις πριν από δύο χρόνια, η Ιταλία επικρίθηκε ευρέως για την απόφασή της να υπογράψει μνημόνιο συνεννόησης με την Κίνα για την κινεζική Πρωτοβουλία Ζώνη και Οδός (Belt and Road Initiative, BRI). Σήμερα, όμως, στην βάση μιας αλλαγής που ξεκίνησε στην δεύτερη θητεία του πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε, η Ρώμη κάνει βήματα για να αποστασιοποιηθεί από το Πεκίνο και να καθορίσει σαφή όρια μεταξύ συνεργασίας και ανταγωνισμού. Ο Ντράγκι έχει δηλώσει δημόσια ότι η Ιταλία θα επανεξετάσει την έγκρισή της του 2019 για την BRI. Τον Απρίλιο, διέκοψε δύο συμβόλαια μεταξύ ιταλικών εταιρειών επικοινωνιών και των κινεζικών εταιρειών Huawei και ZTE. Μαζί με την γαλλική κυβέρνηση, η Ιταλία σταμάτησε την εξαγορά της εταιρείας βιομηχανικών οχημάτων Iveco από έναν κινεζικό όμιλο. Και από ανησυχία για την ασφάλεια των εφοδιαστικών αλυσίδων, ο Ντράγκι μπλόκαρε την κινεζική εξαγορά της LPE, μιας μικρής εταιρείας στο Μιλάνο που ειδικεύεται στην παραγωγή μικροτσίπ. Ευθυγραμμίζοντας τις πολιτικές της με τις ΗΠΑ και τις ευρύτερες ευρωπαϊκές προτεραιότητες, η Ιταλία κατέστησε σαφή την θέση της στον αναδυόμενο τεχνολογικό ανταγωνισμό μεταξύ Κίνας και Δύσης.

Η Ρώμη κάνει πιο σταθερή την διάκριση μεταξύ πρακτικής συνεργασίας και πολιτικής συμφωνίας και σε άλλους τομείς της εξωτερικής πολιτικής. Οι προηγούμενες ιταλικές κυβερνήσεις θόλωσαν αυτή την γραμμή˙ η απόφαση για υπογραφή της BRI, οι τριβές με την Γαλλία αφότου ο Ντι Μάιο, τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, συναντήθηκε με ηγέτες των Γάλλων gilets jaunes, ή «κίτρινα γιλέκα», ένα κίνημα διαμαρτυρίας, και ο ευρωσκεπτικισμός και η εμπλοκή του κόμματος της Λίγκας σε ένα σκάνδαλο χρηματοδότησης από την Ρωσία, όλα έκαναν τους Δυτικούς συμμάχους να αμφισβητούν την πορεία της εξωτερικής πολιτικής της Ιταλίας. Ο Ντράγκι, ωστόσο, φαίνεται να έχει διορθώσει την ρότα. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου, ο Ιταλός ηγέτης περιέγραψε [11] τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως δικτάτορα, παρόλο που υπογράμμισε την σημασία της συνεργασίας με αυταρχικές δυνάμεις σε βασικά οικονομικά θέματα και θέματα ασφάλειας. Βάζοντας αυτή την ιδέα σε πράξη καθώς μια ανθρωπιστική καταστροφή εκτυλίχθηκε στο Αφγανιστάν μετά την κατάληψη των Ταλιμπάν, η Ιταλία έχει επανειλημμένα πιέσει για διπλωματικές συζητήσεις σχετικά με μια πολυμερή απάντηση που θα περιλαμβάνει την Κίνα, το Πακιστάν, και την Ρωσία. Η Ιταλία του Ντράγκι παραμένει πρόθυμη να συνεργαστεί με αυταρχικές κυβερνήσεις -αλλά έχει επίσης καταστήσει σαφές στους Δυτικούς συμμάχους της το πού βρίσκονται τα όριά της.

Η ΛΕΠΤΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΟΥ DRAGHI

Η ισχυρή εξωτερική πολιτική της Ιταλίας και οι τολμηρές εσωτερικές μεταρρυθμίσεις είναι μια ευπρόσδεκτη αλλαγή. Η Ρώμη μάλιστα αποδίδει καλά στον αγώνα κατά της COVID-19, αφού χτυπήθηκε σκληρά στην αρχή της πανδημίας: η κυβέρνηση ξεκίνησε μια επιτυχημένη προσπάθεια εμβολιασμού και δεσμεύτηκε να δωρίσει 15 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Αλλά, ως συνήθως στην ιταλική πολιτική, υπάρχουν προϋποθέσεις. Η τρέχουσα σταθερή πορεία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον ίδιο τον Ντράγκι -και την ικανότητά του να διατηρεί τον κυβερνητικό συνασπισμό ενωμένο. Οποιαδήποτε ανατροπή των ισορροπιών, όπως η εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του επόμενου έτους, θα μπορούσε να προκαλέσει κατάρρευση της κυβέρνησης.

Πιο άμεσα, η Ιταλία κατευθύνεται προς εκλογές σε 20 δήμους -συμπεριλαμβανομένου του Μιλάνο, της Νάπολης, και της Ρώμης- στις αρχές Οκτωβρίου. Η εκστρατεία αναζωπυρώνει ήδη τους πολιτικούς διαπληκτισμούς που ήταν σχετικά ήσυχοι τους τελευταίους μήνες. Το ακροδεξιό κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας, το μοναδικό προς το παρόν κόμμα στην αντιπολίτευση, παίρνει στις δημοσκοπήσεις σταθερά 20 %, ακολουθούμενο από την εθνικιστική Λίγκα [12] με 19 %. Προηγουμένως, ορισμένοι σχολιαστές υποστήριζαν ότι ο Ντράγκι νίκησε τον δεξιό και αριστερό λαϊκισμό στην Ιταλία όταν συνέπηξε έναν μεγάλο συνασπισμό υπό μια ισχυρά φιλο-ευρωπαϊκή και φιλο-αμερικανική σημαία. Αλλά οι Αδελφοί της Ιταλίας είναι έτοιμοι να αποκτήσουν δυναμική. Ένα πιθανό νέο κύμα μετανάστευσης προς την Ευρώπη μετά την κατάρρευση της αφγανικής κυβέρνησης θα πιέσει την κεντροδεξιά -μέχρι τώρα μια συνεργατική συμμετοχή στον κυβερνητικό συνασπισμό- να υιοθετήσει πιο σκληρές θέσεις. Εν τω μεταξύ, η υλοποίηση ευαίσθητων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από την Ιταλία θα μπορούσε να προκαλέσει δυσαρέσκεια μεταξύ μιας κοινωνικής ομάδας ή μιας άλλης, επιτρέποντας στις λαϊκιστικές αντιρρήσεις προς την αρχή της ΕΕ να ανακτήσουν το ενδιαφέρον και να αναζωπυρώσουν την συζήτηση για το δημοκρατικό έλλειμμα της ΕΕ.

Το φαινόμενο Ντράγκι μπορεί σύντομα να εξασθενήσει, δεδομένης της παραδοσιακής τάσης της Ιταλίας προς τις ταχείες πολιτικές αλλαγές. Το πείραμα αντέχει προς το παρόν, αλλά η κυβέρνηση θα πρέπει να επικεντρωθεί στον σχεδιασμό βιώσιμων οικονομικών μεταρρυθμίσεων που θα μπορούν να αντισταθούν στην έλξη αυτής της ιστορικής αναταραχής. Η επιτυχία του Ντράγκι δεν θα είναι μόνο προς όφελος της Ιταλίας. Εάν οι οικονομικές του μεταρρυθμίσεις αποφέρουν θετικά αποτελέσματα, η ιταλική περίπτωση μπορεί να αποτελέσει έναν οδικό χάρτη για βαθύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Και αν η Ρώμη διατηρήσει την σημερινή της πορεία της εξωτερικής πολιτικής της, μπορεί να πάρει το προβάδισμα στην επιδιόρθωση των διατλαντικών σχέσεων.