Τι να αναμένετε από έναν τολμηρότερο Σι Τζινπίνγκ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι να αναμένετε από έναν τολμηρότερο Σι Τζινπίνγκ

Ετοιμαστείτε για μια πιο φιλόδοξη κινεζική εξωτερική πολιτική

Ακόμη πιο ανησυχητικά είναι τα σχέδια του Πεκίνου για την Ταϊβάν. Οι Κινέζοι ηγέτες εξοργίζονται όλο και περισσότερο με τις ενέργειες των ΗΠΑ που θεωρούν ότι υποσκάπτουν την πολιτική της Ουάσιγκτον περί «μίας Κίνας», και με τις ενέργειες της Ταϊβάν -τόσο της εγχώριας νομοθεσίας όσο και της διεθνούς προσέγγισης- που ερμηνεύουν ως κινήσεις προς την ανεξαρτησία. Η Κίνα έχει λάβει επίσης μια σειρά νομικών μέτρων τα τελευταία χρόνια, προωθώντας τις διεκδικήσεις του Πεκίνου στο Στενό της Ταϊβάν. Από το 2020 και μετά, η κινεζική κυβέρνηση έχει αρνηθεί επισήμως την ύπαρξη της διάμεσης γραμμής, η οποία επί μακρόν αναγνωρίζεται σιωπηρά ως το θαλάσσιο σύνορο μεταξύ της ηπειρωτικής Κίνας και της Ταϊβάν. Τον περασμένο Ιούνιο, το Πεκίνο προχώρησε παραπέρα ισχυριζόμενο ότι το στενό δεν μπορεί να θεωρηθεί διεθνή ύδατα. Στην συνέχεια, η Κίνα ίσως λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να εφαρμόσει στην πράξη αυτόν τον ισχυρισμό -διαχειριζόμενη το στενό ως αποκλειστική οικονομική ζώνη, για παράδειγμα- σε μια προσπάθεια να εκδιώξει τελικά τον στρατό των ΗΠΑ από την θαλάσσια οδό, καθιστώντας πιο δύσκολο για τις Ηνωμένες Πολιτείες να επέμβουν σε μια πιθανή σύγκρουση για την Ταϊβάν. Και καθώς πλησιάζουν οι τοπικές εκλογές στην Ταϊβάν, στα τέλη του 2022, και οι προεδρικές εκλογές το 2024, η Κίνα θα εντείνει τον στρατιωτικό καταναγκασμό και τον εκφοβισμό της με την ελπίδα να γείρει την πλάστιγγα υπέρ του ταϊβανέζικου πολιτικού κόμματος που θα είναι εξυπηρετικό προς το Πεκίνο. Η σύντομη παύση της εκστρατείας διπλωματικής πίεσης της Κίνας θα τελειώσει επίσης, καθώς το Πεκίνο θα προχωρά με το πάγιο σχέδιό του να πιέσει επιπλέον χώρες, όπως το Βατικανό, να διακόψουν τους διπλωματικούς δεσμούς με την Ταϊβάν.

Η περιοχή στο σύνολό της πιθανώς θα γίνει πιο τεταμένη -και λιγότερο ασφαλής- μετά το 20ο Συνέδριο του Κόμματος. Η Κίνα έχει καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις με τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας όσον αφορά έναν κώδικα συμπεριφοράς για την Θάλασσα της Νοτίου Κίνας, ο οποίος θα καθόριζε κανόνες για τις θαλάσσιες δραστηριότητες και μια διαδικασία επίλυσης των διαφορών για την επιβολή τους. Και στο μεταξύ, το Πεκίνο εξοπλίζει τουλάχιστον τρία τεχνητά νησιά με στρατιωτικά αεροπλάνα, αντιπλοϊκά και αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα και τεχνολογία λέιζερ και παρεμβολών. Η απώθηση από τον κινεζικό στρατό των αμερικανικών επιχειρήσεων ελευθερίας της ναυσιπλοΐας πιθανώς θα γίνει πιο τολμηρή κατά την διάρκεια της τρίτης θητείας του Σι. Φέτος η Κίνα έχει ήδη πραγματοποιήσει αρκετές εναέριες και ναυτικές αναχαιτίσεις αμερικανικών πολεμικών αεροσκαφών και πλοίων που σήμαναν συναγερμό στους Αμερικανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους. Το Πεκίνο μπορεί να θεωρήσει αποδεκτά χαμηλό τον κίνδυνο να κλιμακωθούν αυτά τα επεισόδια σε πλήρη σύγκρουση, το οποίο σημαίνει ότι θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί αυτές τις τακτικές σε μια προσπάθεια να απομακρύνει τον στρατό των ΗΠΑ από την περιφέρεια της Κίνας.

Είναι ευσεβής πόθος να αναμένουμε ότι η οικονομική επιβράδυνση της Κίνας θα περιορίσει την φιλοδοξία του Σι ή θα μαλακώσει τις τακτικές του. Η προηγούμενη συμπεριφορά του Σι δείχνει πως δεν θεωρεί ότι οι οικονομικές επιδόσεις αποτελούν την πρωταρχική πηγή νομιμοποίησής του—απλώς δείτε την πεισματική προσήλωσή του στην πολιτική μηδενικής COVID παρά το τεράστιο οικονομικό κόστος της. Αντίθετα, οι ενέργειές του βασίζονται στην πεποίθηση ότι η Κίνα έχει συσσωρεύσει αρκετό πλούτο για να κάνει επιδείξεις δύναμης που αξίζουν το οικονομικό τίμημα.

Η Κίνα έχει αντέξει περισσότερα από δύο χρόνια αυτοεπιβεβλημένης απομόνωσης που προκλήθηκε από την COVID. Το 2022, η εξωτερική πολιτική της Κίνας ήταν σχετικά ήπια σε σύγκριση με αυτή που θα μπορούσε να είναι. Μετά το 20ο Συνέδριο του Κόμματος, ωστόσο, η Κίνα θα ανοίξει ξανά σταδιακά στον κόσμο. Η επιστροφή στις κανονικές συζητήσεις, στο εμπόριο και στα ταξίδια αναμφίβολα θα είναι ευπρόσδεκτη με ανυπομονησία. Αλλά η πιο σκοτεινή όψη του ίδιου νομίσματος είναι η συνέχιση - και η δυνητική κλιμάκωση - της διεκδικητικής εξωτερικής πολιτικής της Κίνας. Όταν συνεδριάσει το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, ο Σι θα στεφθεί ως ο «Ηγέτης του Λαού»— ένας τίτλο που κατέχουν μόνο ο Μάο Τσε Τουνγκ και ο διάδοχός του, Hua Guofeng. Ένας ενισχυμένος Σι δεν πρόκειται να είναι πιο μετριοπαθής. Θα έχει λιγότερα να αποδείξει στο εγχώριο κοινό του. Αλλά θα έχει όλη την ισχύ και την ευκαιρία που χρειάζεται για να κυνηγήσει το «Κινεζικό Όνειρο» του.