Τι να αναμένετε από έναν τολμηρότερο Σι Τζινπίνγκ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι να αναμένετε από έναν τολμηρότερο Σι Τζινπίνγκ

Ετοιμαστείτε για μια πιο φιλόδοξη κινεζική εξωτερική πολιτική

Ο κόσμος, επομένως, δεν θα πρέπει να αναμένει από την Κίνα να είναι λιγότερο διεκδικητική ή συγκρουσιακή μετά το 20ο Συνέδριο του Κόμματος από όσο ήταν στο μεγαλύτερο μέρος της θητείας του Σι. Οι ενέργειες του Πεκίνου θα ακολουθήσουν τις πεποιθήσεις του Σι, και ο Σι πιστεύει στην αυξανόμενη ισχύ της Κίνας και στην εξασφάλιση της θέσης που δικαιούται η χώρα στο διεθνές σύστημα. Η αποστολή του θα παραμείνει «η μεγάλη αναζωογόνηση του κινεζικού έθνους». Αν μη τι άλλο, ο Σι, έχοντας απογοητευτεί όλο και περισσότερο φέτος από τις εξωτερικές και εγχώριες προκλήσεις της Κίνας, θα είναι προετοιμασμένος να προβάλει την κινεζική ισχύ ακόμη πιο κατηγορηματικά και σθεναρά όταν ολοκληρωθεί το πολιτικό δράμα του. Απελευθερωμένος από τους σημερινούς περιορισμούς του, ο Σι θα αυξήσει τις δραστηριότητες της Κίνας στο εξωτερικό για να αφήσει αποφασιστικά πίσω του την αμηχανία του 2022.

Μόλις επιβεβαιωθεί η τρίτη θητεία του, το στάτους του Σι ως αδιαμφισβήτητου ηγέτη της Κίνας θα του επιτρέψει να αναλάβει τέτοια δράση με ελάχιστη έως καθόλου αντιπολίτευση εντός της κινεζικής κυβέρνησης. Οι αντίθετες απόψεις, αν και ανεπαίσθητες, έχουν επιμείνει εντός του συστήματος, αλλά η επιτυχία του Σι να διεκδικήσει προφανώς την επ’ αόριστον εξουσία και ο διορισμός πιστών του σε βασικές θέσεις θα τις εξαλείψει. Το αντηχείο (echo chamber) στο οποίο η Κίνα επινοεί την εξωτερική της πολιτική θα σφραγιστεί ακόμη πιο αεροστεγώς, ενισχύοντας τις φωνές των υπηρεσιών ασφαλείας και των τμημάτων προπαγάνδας. Χωρίς ημερομηνία λήξης στην βασιλεία του Σι, οι επικριτές του θα έχουν ελάχιστους διαύλους, επίσημους ή ανεπίσημους, μέσω των οποίων θα μπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους ή να ελπίζουν για μια αλλαγή στην ηγεσία. Οι γραφειοκράτες όχι μόνο θα ακολουθήσουν τις πολιτικές του Σι, αλλά θα αυξήσουν επίσης την σκληρή προσέγγιση που πιστεύουν ότι είναι η προτίμηση του Σι.

Ακόμη και αν κάποιοι αξιωματούχοι της Κίνας επιθυμούν να απαλύνουν την διεκδικητική εξωτερική στρατηγική του Πεκίνου, οι περιφερειακές εξελίξεις ίσως να μην δώσουν στον Σι αυτή την επιλογή. Ο εντεινόμενος ανταγωνισμός με τις Ηνωμένες Πολιτείες έχει θέσει σε κίνηση έναν φαύλο κύκλο. Η Ουάσιγκτον εδραιώνει τις συμμαχίες και τις συνεργασίες της για να αντιμετωπίσει μια διεκδικητική Κίνα, ενισχύοντας τις διμερείς διευθετήσεις ασφαλείας με την Ιαπωνία, τη Νότιο Κορέα και την Ταϊβάν, καθώς και την συμφωνία ασφαλείας μεταξύ της Αυστραλίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ηνωμένου Βασιλείου, γνωστής ως AUKUS· την Quad, με την Αυστραλία, την Ιαπωνία και την Ινδία· και το Οικονομικό Πλαίσιο του Ινδο-Ειρηνικού (Indo-Pacific Economic Framework), που ανακοινώθηκε στο Τόκιο τον Μάιο. Στην Κίνα, εν τω μεταξύ, μια αντιαμερικανική μηχανή προπαγάνδας έχει κινητοποιηθεί πλήρως, δημιουργώντας ένα υπερευαίσθητο περιβάλλον, στο οποίο οποιαδήποτε κίνηση της Ουάσιγκτον θα προκαλεί στους διπλωμάτες του τύπου «Wolf Warrior» -τη νέα γενιά επιθετικών και καταναγκαστικών εκπροσώπων του Πεκίνου στο εξωτερικό- φρενίτιδα φανατικών υπερβολικών αντιδράσεων. Αυτή η προσέγγιση έχει ένα ισχυρό εγχώριο κίνητρο: μολονότι η αυταρχική κυβέρνηση της Κίνας έχει αρκετό έλεγχο της κοινής γνώμης για να ρίξει τους τόνους, εάν το επιλέξει, μέχρι στιγμής το Πεκίνο έχει βρει συχνότερα χρήσιμο το να ρίχνει λάδι στην φωτιά του εθνικισμού καθώς προσπαθεί να καταναγκάσει ξένες κυβερνήσεις και να προωθήσει τους στόχους της πολιτικής του.

Ο ΣΙ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΜΕΝΟΣ

Μόλις το Συνέδριο του Κόμματος βρεθεί πίσω του, ο Σι θα επιδιώξει να επαναβεβαιώσει την κινεζική ισχύ σε περιοχές στρατηγικής προτεραιότητας. Οι διαμάχες στον δυτικό Ειρηνικό θα βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου του. Ήδη οι εντάσεις αναπτύσσονται γύρω από την Κορεατική Χερσόνησο, με την επόμενη πρόκληση της Βορείου Κορέας να είναι μόνο θέμα χρόνου, και την Ουάσιγκτον και την Σεούλ να προτίθενται να ενισχύσουν την αποτροπή τους έναντι της Πιονγκγιάνγκ. Κατά την άποψη του Πεκίνου, αυτές οι εξελίξεις υπονομεύουν την στρατιωτική ασφάλεια της Κίνας και την περιφερειακή της επιρροή. Εκτός από το να συνδέει στενότερα τη Νότιο Κορέα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η εστίαση στην αποτροπή μειώνει το κίνητρο για διπλωματική εμπλοκή με την Βόρειο Κορέα – ένα εγχείρημα που ενισχύει τη μόχλευση του Πεκίνου. Καθώς η Ουάσιγκτον και η Σεούλ θα ενδυναμώνουν τις στρατιωτικές τους ικανότητες στην Κορεατική Χερσόνησο, το Πεκίνο θα εμπλακεί σε «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» ανάπτυξη των δικών του δυνάμεων εντός του κινεζικού εδάφους και θα αυξήσει την υποστήριξή και τον συντονισμό του με την Πιονγκγιάνγκ. Πολλοί Κινέζοι εμπειρογνώμονες για την Κορέα έχουν καταδικάσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης Yoon να ευθυγραμμιστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αντισταθμίσει την Κίνα, ως μια σοβαρή στρατηγική εσφαλμένη κρίση. Κάποιοι αναμένουν ακόμη και θαλάσσιες στρατιωτικές αψιμαχίες μεταξύ της Κίνας και της Νοτίου Κορέας τους επόμενους μήνες. Μια παρόμοια δυναμική εξελίσσεται μεταξύ της Κίνας και της Ιαπωνίας, καθώς το Τόκιο ενδυναμώνει την ικανότητά του να αντιμετωπίζει τις κινεζικές στρατιωτικές και παραστρατιωτικές τακτικές, όπως τις παρεισφρήσεις πολεμικών αεροσκαφών, σκαφών του πολεμικού ναυτικού και αλιευτικών σκαφών στον εναέριο χώρο και στα ύδατα που περιβάλλουν τα αμφισβητούμενα νησιά Diaoyu (γνωστά στην Ιαπωνία ως νησιά Senkaku).