Πώς το Brexit και ο Μπόρις διέλυσαν την Βρετανία

Ο Τζόνσον έχει ενισχύσει τον ρόλο του Ηνωμένου Βασιλείου στον Ινδο-Ειρηνικό. Αύξησε τις αμυντικές δαπάνες και καταδίκασε έντονα την προσπάθεια της Κίνας [5] να αυστηροποιήσει τον έλεγχό της στο Χονγκ Κονγκ. Αλλά συνολικά, η εστίαση του Τζόνσον στην Ασία έχει απλώς παγιώσει τις διεθνείς αντιλήψεις ότι η Βρετανία είναι βοηθός στους πολιτικούς στόχους των ΗΠΑ. Η χαοτική απόσυρση των Ηνωμένων Πολιτειών από το Αφγανιστάν [6], η οποία δεν άφησε στο Ηνωμένο Βασίλειο άλλη επιλογή από το να ακολουθήσει, προήγαγε επίσης αυτό το αφήγημα.

Είναι μια κακή στιγμή για να βασίζεται το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ουάσιγκτον. Το μέλλον της δημοκρατίας των ΗΠΑ είναι αβέβαιο, όπως είναι και η δέσμευση της χώρας στους συμμάχους της. Εάν οι πιστοί του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ [7] κερδίσουν την πλειοψηφία στο Κογκρέσο ή εάν ο Τραμπ -ή ένας από τους ακολούθους του- κερδίσει την προεδρία το 2024, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να βρεθούν να αποσύρονται ξανά από την διεθνή σκηνή ή να παίζουν τον ρόλο του παρεμποδιστή. Ένας Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος θα μπορούσε επίσης να υποσκάψει την δημόσια διοίκηση των ΗΠΑ, καθιστώντας πολύ δύσκολο για άλλες χώρες να διεξάγουν καθημερινές δραστηριότητες με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στο Λονδίνο: θα ήταν δύσκολο για το Ηνωμένο Βασίλειο να είναι ένας μεγάλος παγκόσμιος παίκτης εάν ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος εταίρος του δεν ενδιαφέρεται για το τι έχει να πει.

Φυσικά, το Λονδίνο ίσως φαίνεται κάποιες φορές ότι έχει την τάση να είναι ο προσωπικός βοηθός της Ουάσιγκτον, αλλά το ίδιο θεωρεί, επίσης, τον εαυτό του ως κάτι πολύ περισσότερο. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει σχεδιάσει να χαράξει έναν ανεξάρτητο ρόλο για την χώρα, ειδικά στον Ευρω-Ατλαντικό, τον οποίο η Ολοκληρωμένη Ανασκόπηση (Integrated Review) του Ηνωμένου Βασιλείου όρισε ρητά ως την κύρια προτεραιότητα ασφάλειας της χώρας. Κατά κάποιο τρόπο, το έχει επιτύχει. Η απάντηση του Ηνωμένου Βασιλείου στον πόλεμο [8] στην Ουκρανία είναι εντυπωσιακή, γρήγορη και θαρραλέα. Έχει προσφέρει στρατιωτική αρωγή ταχύτερα από τους Ευρωπαίους εταίρους του, παρέχοντας 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική υποστήριξη και δεσμεύοντας άλλα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Έχει συμβάλλει στην επινόηση στιβαρών κυρώσεων και, σε αντίθεση με την Ευρώπη, έχει υποσχεθεί να καταργήσει σταδιακά τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέχρι το τέλος του έτους (μολονότι αυτό είναι πολύ ευκολότερο να το κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο παρά η ήπειρος). Το Λονδίνο διαδραμάτισε επίσης κρίσιμο ρόλο στο άνοιγμα του δρόμου για την ένταξη [9] της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, τις εγγυήσεις ασφαλείας που θα προστατεύουν αμφότερα τα κράτη μέχρι να φτάσουν στην πλήρη ένταξη.

Αλλά ακόμη και στον Ευρω-Ατλαντικό, η βρετανική ηγεσία έχει όρια. Στο ΝΑΤΟ [10] είναι ξεκάθαρα ο μικρότερος εταίρος της Ουάσιγκτον. Και όσον αφορά την ενέργεια, τις κυρώσεις, ακόμη και την στρατιωτική βοήθεια, τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ουκρανία εξακολουθούν να ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο να λάβουν την αρωγή της ΕΕ. Η ΕΕ, εν τέλει, είναι μια πολύ μεγαλύτερη οικονομία με πολύ περισσότερους ανθρώπους. Η παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού από το μπλοκ στην Ουκρανία και η απόφασή του να χορηγήσει στην Ουκρανία το καθεστώς υποψήφιας για ένταξη χώρας (αν και μέχρι στιγμής είναι περισσότερο συμβολικό παρά πραγματικό) έχουν λάβει πολύ μεγαλύτερη διεθνή προσοχή από οτιδήποτε έχει κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό επιβεβαιώνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση — και όχι το Ηνωμένο Βασίλειο— είναι ο πυλωρός της ευρωπαϊκής Δύσης.

Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούσε μέρος της ΕΕ, θα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες στις αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής του μπλοκ. Θα συνέβαλε στην ώθηση των προμηθειών στρατιωτικής βοήθειας των μελών και θα είχε συμβάλει στον συντονισμό των κυρώσεων. Αλλά τώρα, το Λονδίνο δεν έχει ουσιαστικά καμία επιρροή στην πολιτική της ΕΕ —και σπανίως προσκαλείται στις Βρυξέλλες. (Το γεγονός ότι το Ηνωμένο Βασίλειο προσκλήθηκε σε μια ειδική συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων [Foreign Affairs Council] της ΕΕ τον Μάρτιο κέρδισε μεγάλη προσοχή ακριβώς επειδή είναι πλέον τόσο σπάνιο.) Η συμπεριφορά [11] του Τζόνσον όσον αφορά το Brexit δεν έκανε δημοφιλές το Ηνωμένο Βασίλειο στην ήπειρο, και οι πολιτικές της χώρας για τους πρόσφυγες το έχουν φέρει σε σύγκρουση με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (European Court of Human Rights), δημιουργώντας έναν ακόμη αχρείαστο πονοκέφαλο.

ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ

Δεν θα είναι εύκολο για τον διάδοχο του Τζόνσον να αυξήσει το διεθνές εκτόπισμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Πράγματι, θα πρέπει να ξεκινήσει διορθώνοντας τα πράγματα στην πατρίδα. Αυτό ισχύει, επίσης, για τον εταίρο του στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες [12]· Η ικανότητά του να ηγείται στο εξωτερικό ενόσω κατακλύζεται από εσωτερικές αναταραχές είναι πολύ μικρότερη. Για να οικοδομηθεί ένα πραγματικά επιδραστικό Ηνωμένο Βασίλειο, ο επόμενος πρωθυπουργός πρέπει να προχωρήσει πέρα από την «φυλετική» πολιτική του Brexit, να γεφυρώσει τις εσωτερικές διαιρέσεις και να οικοδομήσει την ενότητα σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο – ειδικά εντός της Βορείου Ιρλανδίας και της Σκωτίας. Πρέπει να επενδύσει σε ανθρώπινες και φυσικές υποδομές ενόσω θα ασκεί δημοσιονομική πειθαρχία.