Χρειάζεται κάποια συνέλευση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Χρειάζεται κάποια συνέλευση

Γιατί το ευρύτερο φόρουμ του ΟΗΕ έχει μεγαλύτερη σημασία από ποτέ

Κατά την διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου που κέρδισε τα πρωτοσέλιδα, όπου παραδέχτηκε ότι το Πεκίνο είχε εκφράσει επιφυλάξεις για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Πούτιν αποδοκίμασε την Δύση διότι προσπάθησε να επιβάλει τους δικούς της κανόνες σε άλλους. Προέτρεψε για μια επιστροφή σε έναν κόσμο στον οποίο ο ΟΗΕ και οι ευρείες πολυμερείς Συνθήκες του είναι υπεράνω όλων. Οι φαρισαϊσμοί του Πούτιν για το σύστημα του ΟΗΕ, με τις ιδρυτικές αρχές, τις Συνθήκες, και τους θεσμούς του αποτελούν ένα άνοιγμα που πρέπει να αδράξει η Δύση. Καθώς η Ουάσιγκτον και οι φίλοι της προσπαθούν να διαχειριστούν μια ανερχόμενη Κίνα [5] και μια ρεβανσιστική Ρωσία [6], το διεθνές δίκαιο και οι κανόνες έχουν την δυναμική να αποτελέσουν ισχυρούς περιορισμούς που χαράσσουν την γραμμή μεταξύ της νομιμοποιημένης και της μη νομιμοποιημένης δράσης. Με άλλα λόγια, υπό την προϋπόθεση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι εταίροι τους αποδείξουν πως το βάρος της παγκόσμιας γνώμης τούς εμπιστεύεται για να σεβαστούν αυτές τις διεθνείς αρχές και απορρίπτει τις κυνικές διαστροφές τους από τον Πούτιν.

Οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία [7] τόσο έχουν εμβαθύνει τις διαιρέσεις όσο και έχουν λειτουργήσει ως καταλύτης για νέους συνασπισμούς σε όλο τον κόσμο. Από την εισβολή του Πούτιν τον Φεβρουάριο και μετά, οι χώρες έχουν υποχρεωθεί να λάβουν θέση για αυτή την κατάφωρη παραβίαση της βασικής υποχρέωσης της Χάρτας του ΟΗΕ (UN Charter), η οποία απαιτεί από τα μέλη να μην χρησιμοποιούν «βία κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους». Τον Μάρτιο, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ενέκρινε ψήφισμα που επιβεβαίωνε την κυριαρχία της Ουκρανίας και καλούσε την Ρωσία [8] να αποσύρει τα στρατεύματά της από το έδαφος στο οποίο εισέβαλε. Η τελική καταμέτρηση είχε 141 κράτη που υποστήριξαν το ψήφισμα και μόλις πέντε που αντιτάχθηκαν, με 35 αποχές. Τον Απρίλιο, η Γενική Συνέλευση υιοθέτησε ψήφισμα για την αφαίρεση από την Ρωσία της ιδιότητας του μέλους στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (UN Human Rights Council) με 93 ψήφους υπέρ, 24 κατά, και 58 αποχές. Σε έναν κόσμο που διαιρείται από την ισχύ και από την ιδεολογία, και σε έναν κόσμο όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν πολιτικοποιηθεί και αμφισβητηθεί, αυτά τα ψηφίσματα σηματοδότησαν μια ευρεία συμφωνία. Η ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους να συγκεντρώσουν ισχυρές παγκόσμιες πλειοψηφίες, ωστόσο, συγκάλυψε την αμφιθυμία πολλών ηγέτιδων μεσαίων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένης της Νοτίου Αφρικής και της Ινδίας, οι οποίες απείχαν από αμφότερα τα ψηφίσματα, και της Ινδονησίας και της Βραζιλίας, οι οποίες επέλεξαν επίσης την μέση οδό όσον αφορά την αποβολή από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Μια σύνοδος του Συμβουλίου Ασφαλείας για την Ουκρανία έχει προγραμματιστεί για τις 22 Σεπτεμβρίου. Το συμβούλιο παρέχει μια σημαντική κατάφωτη σκηνή για διεθνή διαπόμπευση, αλλά το δεσμευμένο από το βέτο όργανο βρίσκεται σε αδιέξοδο για οποιαδήποτε ενέργεια που άπτεται του πολέμου. Έτσι, το συμβούλιο λειτουργεί ως ίσως η πιο παρακολουθούμενη ομάδα εστίασης (focus group) του κόσμου, με τις επιλογές φρασεολογίας και τα σημεία έμφασης να αναλύονται προσεκτικά. Μέχρι σήμερα, η απόφαση του Πεκίνου να παραμείνει ευθυγραμμισμένο [9] με την Ρωσία και η απροθυμία των ηγέτιδων χωρών της Λατινικής Αμερικής, της Ασίας, και της Αφρικής να διαλέξουν ενεργά πλευρά στον πόλεμο έχει βοηθήσει τον Πούτιν να διατηρήσει την λαϊκή υποστήριξη εντός της Ρωσίας για την δαπανηρή στρατιωτική εκστρατεία του. Η εξέχουσα θέση του πολέμου στις ομιλίες που θα εκφωνηθούν από τους αρχηγούς των κρατών, οι αντιδράσεις στα από της οθόνης σχόλια του Ζελένσκι, και η υποδοχή που θα προσφερθεί στον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, θα είναι όλα δείκτες για το εάν ο κόσμος στρέφεται ευρύτερα εναντίον του πολέμου του Πούτιν.

Μέχρι την περασμένη εβδομάδα, η πίστη του Σι [10] στον Πούτιν φαινόταν ακλόνητη. Ο Κινέζος πρόεδρος έκανε το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό από όταν ξεκίνησε η πανδημία πριν από περισσότερα από δύο χρόνια, για να συμμετάσχει στην σύνοδο κορυφής στο Ουζμπεκιστάν. Η συνάντησή του με τον Πούτιν έδειξε ότι το κλίμα μπορεί να αναστρέφεται και ότι η κινεζική υποστήριξη μπορεί να μην είναι απόλυτη. Ο Πούτιν ομολόγησε ότι ο Σι έχει «ερωτήματα και ανησυχίες» για τον πόλεμο. Ο Ινδός πρωθυπουργός, Ναρέντρα Μόντι, χρησιμοποίησε επίσης την ίδια σύνοδο κορυφής για να δηλώσει δημόσια, για πρώτη φορά, ότι «η σημερινή εποχή δεν είναι εποχή πολέμου» και να παροτρύνει [11] τον Πούτιν να κινηθεί προς έναν «μονοπάτι προς την ειρήνη». Η γενική κατεύθυνση της συνεδρίασης της Γενικής Συνέλευσης θα είναι ένας στενά παρακολουθούμενος δείκτης για το εάν η υποστήριξη του Πεκίνου στον πόλεμο της Ρωσίας είναι ακόμη ισχυρή.

Καθώς ο ρωσικός στρατός χάνει εδάφη στην Ουκρανία [12], οι ανησυχίες που θα εκφραστούν στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα μπορούσαν να συμβάλουν σε ένα σημείο καμπής στις παγκόσμιες στάσεις απέναντι στον πόλεμο και να αντηχήσουν στην Μόσχα. Η καταφυγή της Ρωσίας σε τιμωρητικές και ιδιαίτερα επικίνδυνες τακτικές, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεωτικών διακοπών ρεύματος στο ανατολικό Χάρκοβο και στη Ντόνετσκ, και οι βομβαρδισμοί κοντά στον υπό κατάρρευση πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια στην Ουκρανία, αντιπροσωπεύουν το είδος των συγκλονιστικών για την συνείδηση μέτρων που θα μπορούσαν να δώσουν την ώθηση για μια ευρύτερη ηθική συναίνεση που θα επιβάρυνε το Πεκίνο και την Μόσχα. Ενώ κανένας από τους ηγέτες δεν είναι υπόχρεος σε ένα δημοκρατικό εκλογικό σώμα, έκαστος εξαρτάται από την υποστήριξη των ελίτ και των γραφειοκρατών. Εάν εκείνοι που βρίσκονται σε θέσεις επιρροής στην Μόσχα και στο Πεκίνο συνεχίσουν να απογοητεύονται από τον πόλεμο, οι συνέπειες τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και εντός του Κρεμλίνου θα μπορούσαν να είναι σοβαρές για τον Πούτιν [13].