Ο Xi Jinping με τα δικά του λόγια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο Xi Jinping με τα δικά του λόγια

Τι θέλει ο ηγέτης της Κίνας —και πώς να εμποδιστεί να το αποκτήσει

Ο Xi απεικονίζει την τρέχουσα ιστορική περίοδο ως περίοδο με μεγάλους κινδύνους και ευκαιρίες. Είναι η «ιστορική του αποστολή» να εκμεταλλευτεί το σημείο καμπής και να ωθήσει την ιστορία στην αδυσώπητη πορεία της μέσα από μια διαδικασία «αγώνα», που περιλαμβάνει τον εντοπισμό εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών, την απομόνωσή τους, και την κινητοποίηση του κόμματος και των συνεργατών του εναντίον τους.

Ο Xi επέκτεινε αυτές τις ιδέες σε μια παθιασμένη ομιλία στην Έκτη Ολομέλεια των ηγετών του Κομμουνιστικού Κόμματος τον Νοέμβριο του 2021, επαινώντας την απόφαση του Μάο το 1950 να στείλει «εθελοντές» πέρα από τον ποταμό Yalu στην Κορέα για να πολεμήσουν τις δυνάμεις των ΗΠΑ και των Ηνωμένων Εθνών που διοικούντο από τον Αμερικανό στρατηγό Douglas MacArthur. «Ο σύντροφος Μάο Τσε Τουνγκ, με την … στρατηγική προνοητικότητα του ‘ξεκινώντας με μια γροθιά, εκατό γροθιές θα αποφευχθούν’, και την αποφασιστικότητα και την γενναιότητα του ‘μη διστάσετε να καταστρέψετε την χώρα εσωτερικά για να την χτίσετε εκ νέου’, οδήγησε στην ιστορική πολιτική απόφαση της αντίστασης προς την Αμερική και της βοήθειας προς την Κορέα και προστάτεψε το έθνος, απέφυγε την επικίνδυνη κατάσταση των εισβολέων να κατασκηνώνουν στις πύλες, και υπερασπίστηκε την ασφάλεια της Νέας Κίνας».

Η ομιλία του Xi υποστήριξε εξίσου σθεναρά τα «αποφασιστικά μέτρα» του ΚΚΚ για να συντριβούν οι φοιτητικές διαδηλώσεις στην πλατεία Τιενανμέν το 1989 και να υπάρξει αντίσταση στην «πίεση των αποκαλούμενων κυρώσεων των Δυτικών χωρών» που ακολούθησαν. Αυτό έσωσε το κόμμα, σύμφωνα με τον Σι, και σήμερα «το ΚΚΚ, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, και το κινεζικό έθνος έχουν τους περισσότερους λόγους να έχουν αυτοπεποίθηση» από οποιοδήποτε «πολιτικό κόμμα, χώρα, ή έθνος» στον κόσμο. Οι δηλώσεις αφήνουν ελάχιστη αμφιβολία ότι ο Σι θα ήταν πρόθυμος να λάβει «αποφασιστικά μέτρα» ξανά σήμερα, εάν αποτύγχαναν τα λιγότερο βίαια μέσα για να διαλύσει τις διαδηλώσεις.

Όπως πολλές από τις πιο επιθετικές και σημαντικές δηλώσεις του Xi, η ομιλία του στην Έκτη Ολομέλεια αρχικά κρατήθηκε μυστική. Εκφωνήθηκε κεκλεισμένων των θυρών και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Qiushi σχεδόν δύο μήνες αργότερα. Το ΚΚΚ δεν φαίνεται να έχει δημοσιεύσει επίσημη αγγλική μετάφρασή της και η ομιλία αγνοήθηκε από τα Δυτικά ειδησεογραφικά μέσα.

Αλλά λίγο περισσότερο από έναν χρόνο αργότερα, οι συνέπειές της έγιναν ξεκάθαρες: ανεξάρτητα από τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές εκτιμήσεις για την Κίνα, ο Σι καθοδηγείται από την ιδεολογία και την σταθερή του διάγνωση ότι η Δύση παρακμάζει και ότι το Πεκίνο, καθοδηγούμενο θεληματικά από τον ίδιο τον Σι, πρέπει να παίρνει ρίσκα και να ενεργεί αποφασιστικά για να διεκδικήσει νέες σφαίρες επιρροής και να οικοδομήσει έναν κόσμο που ευνοεί τη μαρξιστική απολυταρχία.

ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΙ

Η Σκέψη του Xi Jinping καθιστά σαφές ότι ο μαρξισμός δεν είναι απλώς το μέσο για την επίτευξη της παγκόσμιας υπεροχής αλλά και ο στόχος αυτής της υπεροχής. «Ο Καρλ Μαρξ αφιέρωσε όλη του την ζωή στην ανατροπή του παλιού κόσμου και την εγκαθίδρυση ενός νέου κόσμου», είπε ο Σι το 2018 ενώ προήδρευε στον εορτασμό των 200ων γενεθλίων του Μαρξ στο Πεκίνο —μια εκδήλωση που περιβαλλόταν από εβδομάδες προπαγάνδας και δημοσιεύσεων χρονοθετημένων έτσι ώστε να καθιερωθεί ο Σι ως ο καθορισμένος κληρονόμος του Μαρξ, του Λένιν, του Στάλιν, και του Μάο. Ο Σι αποκάλεσε τον Γερμανό θεωρητικό ως «τον μεγαλύτερο στοχαστή στην ανθρώπινη ιστορία» και αποφάσισε ότι «ο μαρξισμός δεν πρέπει να μένει κρυμμένος σε βιβλία. Δημιουργήθηκε για να αλλάξει το πεπρωμένο της ανθρώπινης ιστορίας».

Αυτή η φράση προκάλεσε μια σημαντική πρωτοβουλία εξωτερικής πολιτικής που ο Σι έχει αγκαλιάσει, αποκαλούμενη «Κοινότητα Κοινού Πεπρωμένου για την Ανθρωπότητα» [A Community of Common Destiny for Mankind], η οποία στοχεύει να διαμορφώσει το παγκόσμιο περιβάλλον με τρόπους ευνοϊκούς για το αυταρχικό μοντέλο του Πεκίνου. (Ο δυσοίωνος όρος «κοινό πεπρωμένο» συχνά μεταφράζεται παραπλανητικά από το ΚΚΚ στην πιο ανώδυνη αγγλική φράση «κοινό μέλλον»). Η ομιλία του Xi το 2018 κατέστησε σαφές ότι η πρωτοβουλία και το όραμα του Μαρξ για έναν άπατρι, κολεκτιβοποιημένο κόσμο συνδέονται.

«Ακριβώς όπως ο Μαρξ, πρέπει να αγωνιζόμαστε για τον κομμουνισμό όλη μας την ζωή», είπε ο Σι. «Ένας κολεκτιβοποιημένος κόσμος είναι ακριβώς εκεί, πέρα από τον ορίζοντα. Όποιος απορρίπτει αυτόν τον κόσμο θα απορριφθεί από τον κόσμο».

Ο Ian Easton, ένας Αμερικανός ερευνητής, ανακάλυψε ένα πρόσφατο σύνολο εγχειριδίων του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού που επικεντρώνονται στην ιδεολογία του Σι και τα οποία εμβαθύνουν περαιτέρω στην σχέση μεταξύ της εξωτερικής πολιτικής του Σι και του παγκόσμιου κομμουνισμού. Αυτά τα βιβλία, που επιμελήθηκαν κορυφαίοι εκπαιδευτικοί και διοικητικοί στο Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας και χαρακτηρίστηκαν ως «εσωτερικό διδακτικό υλικό» για ανώτερους αξιωματικούς των ενόπλων δυνάμεων, μπορούν να θεωρηθούν επίσημα. Στην Κίνα, ο στρατός είναι υποταγμένος στο κόμμα, όχι στο κράτος, και η ιδεολογική εκπαίδευση εμφανίζεται σε μεγάλο βαθμό στην εκπαίδευση των αξιωματικών. Ο Σι έχει περιγράψει το Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας ως μια «σημαντική βάση» για την εκπαίδευση του σώματος των αξιωματικών της Κίνας.