Οι δίδυμες κρίσεις του Πακιστάν

Η πρόσφατη οικονομική κακοδιαχείριση του Khan και του Sharif και η αποφυγή των μεταρρυθμίσεων αποτελούν μέρος ενός μακροχρόνιου μοτίβου. Για χρόνια, οι Πακιστανοί ηγέτες έχουν υποεπενδύσει στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Ο στρατός, ο οποίος κατέχει τεράστια δύναμη, έχει στρεβλώσει την οικονομική πολιτική δίνοντας προτεραιότητα στην αντιπαλότητα με την Ινδία και παίρνοντας σημαντικά κομμάτια από την στενή βάση των πόρων της χώρας. Οι ελίτ έχουν νοθεύσει μεγάλο μέρος της οικονομίας, γεγονός που έχει αποθαρρύνει τις άμεσες ξένες επενδύσεις και την καινοτομία. Τόσο οι στρατιωτικές όσο και οι πολιτικές ελίτ έχουν αποφύγει τις μεταρρυθμίσεις, ενώ υποστηρίζουν ότι το Πακιστάν είναι πολύ μεγάλο για να αποτύχει, καθώς αναζητούν βοήθεια –σε βοήθεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από υποστηρικτές στην Μέση Ανατολή, καθώς και σε ακριβά έργα επιβαρυμένα με χρέη από την Κίνα. Όλα αυτά έχουν συμβάλει στην χαμηλή παραγωγικότητα, την κακή είσπραξη φόρων, και το υπερβολικό χρέος σε σχέση με την ικανότητα του Πακιστάν να το αποπληρώσει. Κατά την τελευταία δεκαετία, τα έσοδα από τις εξαγωγές δεν αντιστάθμισαν τις χαμηλές επενδύσεις και τις μειωμένες εισροές βοήθειας, ιδίως από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυξάνοντας έτσι την πίεση του χρέους του Πακιστάν.

Όπως και η οικονομική του κατάρρευση, η τρομοκρατική κρίση του Πακιστάν, η οποία οφείλεται κυρίως στην TTP, είναι επίσης αυτοπροκαλούμενη. Η αναζωπύρωση της TTP οφείλεται βασικά στην άνοδο των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν -οι οποίοι υποστηρίχθηκαν από το Πακιστάν για να αντιμετωπιστεί η υποτιθέμενη ινδική επιρροή στην χώρα. Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν προσπαθήσει να πείσουν την πακιστανική ηγεσία ότι η υποστήριξή τους προς τους Ταλιμπάν τροφοδοτούσε την TTP, αλλά οι Πακιστανοί αξιωματούχοι παρέμειναν βέβαιοι για την ικανότητά τους να πολεμήσουν την TTP και ταυτόχρονα να υποστηρίξουν [3] τους Ταλιμπάν. Για μια περίοδο, η TTP είχε αποδυναμωθεί από τις αμερικανικές επιδρομές μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τις πακιστανικές στρατιωτικές εκστρατείες. Η ομάδα υποχώρησε στα βουνά του ανατολικού Αφγανιστάν. Αλλά η κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν έδωσε στην TTP μια τεράστια ώθηση. Σχεδόν αμέσως, οι Ταλιμπάν παρείχαν στην κορυφαία ηγεσία της TTP πολιτικό άσυλο και κάλυψη για την εκστρατεία βίας της στο Πακιστάν.

Σήμερα, η TTP διαθέτει χιλιάδες μαχητές έτοιμους για πόλεμο εναντίον του Πακιστάν. Η ηγεσία της TTP έχει βρει ασφαλές καταφύγιο στο Αφγανιστάν, όπου πολλοί μαχητές των Ταλιμπάν εντάσσονται τώρα στην TTP. Το Πακιστάν έχει ζητήσει επανειλημμένα από τους Ταλιμπάν να περιορίσουν την TTP. Σε αντάλλαγμα, το Πακιστάν έχει προσφερθεί να υποστηρίξει την ομαλοποίηση [των σχέσεων] των Ταλιμπάν με τον υπόλοιπο κόσμο και έχει δελεάσει με οικονομικά κίνητρα, όπως η επέκταση του διαμετακομιστικού εμπορίου και του διμερούς εμπορίου Αφγανιστάν-Πακιστάν. Το 2022, το Αφγανιστάν υπό τους Ταλιμπάν έστειλε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε εξαγωγές στο Πακιστάν και εισέπραξε σημαντικά έσοδα από τους φόρους στα συνοριακά περάσματα μεταξύ των δύο χωρών. Παρόλα αυτά, οι Ταλιμπάν παραμένουν αμετάβλητοι διατηρώντας την υποστήριξή τους στην TTP. Ορισμένοι ηγέτες των Ταλιμπάν, ιδίως ο υπουργός Εσωτερικών, Siraj Haqqani, έχουν κατά καιρούς τραβήξει το λουρί της TTP. Αλλά οι περισσότεροι ηγέτες των Ταλιμπάν υποστηρίζουν την πολιτική ατζέντα της TTP και την εκστρατεία της κατά του Πακιστάν.

ΑΠΟ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΤΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ

Το Πακιστάν αντιμετωπίζει την προοπτική οικονομικής κατάρρευσης λόγω της εξάντλησης των συναλλαγματικών αποθεμάτων του και, με την σειρά της, της πλήρους διακοπής των εισαγωγών. Υπάρχουν δύο δρόμοι προς αυτήν την δυστυχία: ο ένας είναι αυτός κατά τον οποίο το Πακιστάν, βραχυπρόθεσμα, διαπραγματεύεται επιτυχώς εκ νέου με το ΔΝΤ και πείθει τους εταίρους από την Μέση Ανατολή και την Κίνα να εκδώσουν νέα δάνεια και να παρατείνουν τα παλαιά, αλλά λόγω των σημαντικών δανειακών υποχρεώσεων, των αδύναμων εξαγωγών, της μείωσης των εμβασμάτων, και των χαμηλών άμεσων επενδύσεων, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα εξακολουθήσουν να καθίστανται μη διαχειρίσιμες αργότερα το 2023. Η άλλη πιθανότητα είναι το Πακιστάν να παραμείνει εγκλωβισμένο σε ένα πάρε-δώσε με το ΔΝΤ, να συνεχίσει να εξαντλεί τα συναλλαγματικά του αποθέματα, και τελικά να καταλήξει να μην μπορεί να πληρώσει για τις εισαγωγές.

Καθώς το Πακιστάν παρασύρεται προς μια οικονομική άβυσσο και στα δύο σενάρια, θα αντιμετωπίσει σημαντικές πιέσεις από την TTP. Οι πιέσεις αυτές θα είναι διαφορετικές από εκείνες που αντιμετώπιζε το Πακιστάν από την TTP πριν από μια δεκαετία. Τότε, παρόλο που η βία ήταν τρομερή, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρείχαν πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε ετήσια βοήθεια, στόχευαν τρομοκρατικές ομάδες μέσω χτυπημάτων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εντός του Πακιστάν, και πολεμούσαν τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Αυτήν την φορά, το Πακιστάν στερείται βοήθειας από το εξωτερικό και οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν είναι πολύ ισχυρότεροι. Το Πακιστάν μπορεί να αντεπιτεθεί με διασυνοριακές επιθέσεις στην TTP, αλλά αυτό ίσως μόνο να προκαλέσει βίαια αντίποινα από την ομάδα και να εξοργίσει τους Ταλιμπάν, οδηγώντας σε μια πιο αιματηρή σύγκρουση.