Η ρωσική στρατηγική «ως τα μισά της κόλασης»

Πράγματι, η στρατηγική αυτή είχε επίσης ως στόχο εκείνους που διέφυγαν στην εξορία. Πολλοί Ρώσοι άνδρες που έφυγαν στο εξωτερικό για να αποφύγουν την επιστράτευση έχουν έκτοτε λάβει το μήνυμα ότι δεν θα τιμωρηθούν στην πατρίδα τους αν επιστρέψουν. Την 1η Φεβρουαρίου, για παράδειγμα, ο γενικός εισαγγελέας της Ρωσίας, Igor Krasnov, ανέφερε στον Πούτιν ότι 9.000 «παράνομα επιστρατευμένοι πολίτες» -άνθρωποι που υποτίθεται ότι εξαιρούνται από την επιστράτευση επειδή εκτελούν κρίσιμες εργασίες στην πληροφορική ή στο τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα- είχαν ήδη επιστρέψει στην πατρίδα τους. Οι ρωσικές Αρχές αναζητούν επίσης τρόπους για να προσελκύσουν τους εξόριστους ειδικούς πληροφορικής της χώρας -τους οποίους χρειάζονται για να στηρίξουν την πολεμική προσπάθεια- πίσω στην Ρωσία. Η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί στους εργαζόμενους αυτής της κατηγορίας απαλλαγή από την στράτευση και δωρεάν αεροπορικό εισιτήριο για την πατρίδα. Ο Πούτιν γνωρίζει καλά τους ανθρώπους του: ορισμένοι Ρώσοι, που πιστεύουν απεγνωσμένα ότι υπάρχει τρόπος επιστροφής στην προπολεμική πραγματικότητα, επιστρέφουν στην Ρωσία χάρη σε αυτήν την στρατηγική.

Σε ορισμένους κρίσιμους τομείς, η σταδιακή προσέγγιση του Πούτιν έχει αποτύχει. Για παράδειγμα, κατά τους μήνες που ακολούθησαν την έναρξη του πολέμου, πολλοί ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι, ερευνητές, και μπλόγκερ που είχαν αρχικά εγκαταλείψει την χώρα δημιούργησαν τα δικά τους κανάλια στο YouTube, εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη λογοκρισίας. Τώρα, δεκάδες πολιτικές εκπομπές, συνεντεύξεις, και μη λογοκριμένα βίντεο προσφέρουν στους Ρώσους την ευκαιρία να μαθαίνουν καθημερινά την αλήθεια για τον πόλεμο. Κατά την διάρκεια του περασμένου έτους, πολλοί άνθρωποι έχουν αναπτύξει την συνήθεια να λαμβάνουν τα νέα τους από το YouTube, και αυτό περιλαμβάνει τόσο τους ηλικιωμένους Ρώσους όσο και τους νέους. Πράγματι, ήταν μέσω του YouTube και του Telegram που πολλοί Ρώσοι έμαθαν για την σφαγή των Ουκρανών πολιτών στην Μπούτσα και τον εξευτελισμό των ρωσικών στρατευμάτων στην Χερσώνα.

Ταυτόχρονα, εκατομμύρια χρήστες του Instagram έχουν μάθει να χρησιμοποιούν υπηρεσίες εικονικού ιδιωτικού δικτύου (virtual private network -VPN) για να έχουν πρόσβαση στην πλατφόρμα. Ως αποτέλεσμα, αν και πολλοί από αυτούς δεν ενδιαφέρονταν προηγουμένως για πολιτικό περιεχόμενο, έχουν πλέον πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές ειδήσεων για τον πόλεμο από το μη ρωσικό διαδίκτυο. Έτσι, μέχρι την πρώτη επέτειο του πολέμου στα τέλη του Φεβρουαρίου, μεγάλο μέρος του αστικού πληθυσμού της Ρωσίας μπόρεσε να παρακάμψει την ρωσική λογοκρισία στο διαδίκτυο. (Μέχρι στιγμής, ωστόσο, αυτό δεν είχε μεγάλο αντίκτυπο στην κοινή γνώμη, επειδή πολλοί εξακολουθούσαν να επιλέγουν να πιστεύουν την προπαγάνδα της ίδιας της κυβέρνησης).

Ωστόσο, κατά τον πρώτο χρόνο του πολέμου, η στρατηγική μερικής κλιμάκωσης του Πούτιν τον εξυπηρέτησε γενικά καλά. Του επέτρεψε να διατηρήσει την πολιτική σταθερότητα μέσω ενός συνδυασμού εκφοβισμού και αδιαφορίας. Σε διεθνές και εσωτερικό επίπεδο, τον βοήθησε να προετοιμάσει την Ρωσία για έναν παρατεταμένο πόλεμο χωρίς να προβεί σε θυσίες που θα μπορούσαν τελικά να προκαλέσουν την εξέγερση του πληθυσμού. Και πάνω απ' όλα, του έδωσε ευελιξία. Οι πιο ριζοσπαστικές επιλογές -συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής εθνικοποίησης και της πλήρους επιστράτευσης- είναι ακόμη ανοιχτές, και η γραφειοκρατία της χώρας είναι ήδη έτοιμη να τις θέσει σε κίνηση.

Το ερώτημα είναι: Πόσο καιρό μπορεί να συνεχιστεί αυτός ο όχι εντελώς ολοκληρωτικός πόλεμος; Όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο περισσότερο ο Πούτιν θα πρέπει να λάβει κάποια από τα πιο δραστικά μέτρα με τα οποία έχει απειλήσει. Και κάποια στιγμή, δεν θα έχει επιλογή να μην το κάνει.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Compatriots-Russian-Exiles-Against-Kremlin/dp/154...

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/ukraine/russias-halfway-hell-strategy

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition