Αντιμετωπίζοντας τον νέο πυρηνικό κίνδυνο

Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν επίσης να ενθαρρύνουν την διεθνή συνεργασία στο πλαίσιο της δικής τους αναθεώρησης της πυρηνικής ασφάλειας. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να καλέσουν άλλα πυρηνικά κράτη να συνεργαστούν με την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την θέσπιση κυβερνοπυρηνικών «οδικών κανόνων» -βήματα που θα πρέπει να κάνουν οι κυβερνήσεις για να βοηθήσουν στον καθορισμό κανόνων για την προστασία των πυρηνικών τους οπλοστασίων από κυβερνοεπιθέσεις. Και θα μπορούσε να επιδιώξει τον καθορισμό σαφών κόκκινων γραμμών, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνοεπιθέσεων σε ζωτικής σημασίας πυρηνικές υποδομές, όπως τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και διοίκησης και ελέγχου. Η αμερικανική αναθεώρηση θα πρέπει επίσης να ζητήσει την δημιουργία ενός κοινού κέντρου των πυρηνικά εξοπλισμένων κρατών -και ίσως και των κρατών μελών του ΝΑΤΟ- για την ανταλλαγή δεδομένων από τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και για τις κοινοποιήσεις εκτοξεύσεων πυραύλων. Ένα τέτοιο βήμα θα μπορούσε να αποτελέσει ένα κρίσιμο προστατευτικό ανάχωμα για την αποτροπή μιας λανθασμένης πυρηνικής αντίδρασης.

Οι σημερινές γεωπολιτικές εντάσεις δεν πρέπει να εμποδίσουν αυτόν τον διάλογο. Μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει κάνει απερίσκεπτες δηλώσεις σχετικά με την ετοιμότητά της να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, και πολλές Δυτικές δυνάμεις είναι κατανοητό ότι διστάζουν να διατηρήσουν επικοινωνία με τη Μόσχα. Όμως η ρωσική κυβέρνηση, όχι λιγότερο από κάθε άλλο πυρηνικά εξοπλισμένο κράτος, έχει ζωτικό συμφέρον για την ασφάλεια και την προστασία του δικού της οπλοστασίου και των οπλοστασίων των άλλων πυρηνικών δυνάμεων. Η Μόσχα και η Ουάσινγκτον έχουν συζητήσει το θέμα στο παρελθόν: κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, φυσικά, αλλά και μόλις τον Ιούνιο του 2021, όταν η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες δημιούργησαν έναν διμερή διάλογο στρατηγικής σταθερότητας, αμφότερες οι πλευρές δεσμεύτηκαν να θέσουν τις βάσεις για μελλοντικά μέτρα ελέγχου των εξοπλισμών και μείωσης των κινδύνων. Παρόλο που η προοπτική ανάληψης δράσης από την Ρωσία σε συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα πυρηνικά εξοπλισμένα κράτη μπορεί να φαίνεται τώρα μακρινή, είναι ακόμη δυνατό να οραματιστεί κανείς την συμβολή της Ρωσίας στη μείωση του παγκόσμιου πυρηνικού κινδύνου με την εμπλοκή της σε μια σοβαρή επανεξέταση της ασφάλειας των δικών της πυρηνικών όπλων. Το ίδιο θα μπορούσε εύλογα να αναμένεται και από το Πεκίνο. Παράλληλα με τον διάλογο μεταξύ των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι εσωτερικές αναθεωρήσεις ασφαλείας θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν σε προτάσεις για διμερή και πολυμερή μέτρα μείωσης του κινδύνου από τα κράτη με πυρηνικά όπλα.

Για να επιτευχθεί ουσιαστική πρόοδος, μια ευρύτερη προσπάθεια περί δικλείδων ασφαλείας θα ωφεληθεί από ισχυρή υποστήριξη σε διεθνή φόρουμ. Η σύνοδος του G-7 που έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στην Χιροσίμα τον Μάιο προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για την αντιμετώπιση του ζητήματος. Για παράδειγμα, μια κοινή δήλωση της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, και των Ηνωμένων Πολιτειών, στην οποία κάθε χώρα δεσμεύεται να προβεί στην δική της εσωτερική αναθεώρηση ασφάλειας και υποστηρίζει τον διάλογο για τους πυρηνικούς κινδύνους, θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε βήματα μείωσης του κινδύνου από όλα τα πυρηνικά εξοπλισμένα κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Κίνας. Με την σειρά τους, τα μη πυρηνικά μέλη του G-7 -ο Καναδάς, η Γερμανία, η Ιταλία, και η Ιαπωνία- έχουν κοινό συμφέρον να προωθήσουν μια παγκόσμια πυρηνική ασφάλεια και θα μπορούσαν επίσης να υποστηρίξουν μια τέτοια πρωτοβουλία.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ

Όσο υπάρχει πόλεμος στην Ουκρανία, θα υπάρχει πραγματικός κίνδυνος πυρηνικής κλιμάκωσης στην περιοχή. Η πιο αποτελεσματική και βιώσιμη λύση για τη μείωση αυτού του κινδύνου θα ήταν μια κατάπαυση του πυρός μέσω διαπραγματεύσεων η οποία θα μεταφέρει την σύγκρουση από το πεδίο της μάχης στο τραπέζι των διασκέψεων. Αλλά μια τέτοια τομή θα συμβεί μόνο όταν το Κίεβο και η Μόσχα καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι είναι προς το συμφέρον τους. Οι Ρώσοι ηγέτες πρέπει να αποδεχθούν ότι ενώ η Ρωσία μπορεί να καταστρέψει την Ουκρανία, δεν μπορεί να την κατέχει ή να την καταλάβει ειρηνικά. Οι ηγέτες της Ουκρανίας πρέπει να είναι βέβαιοι ότι μπορούν να υπερασπιστούν την εδαφική ακεραιότητα, την ανεξαρτησία, και την κυριαρχία τους από οποιαδήποτε μελλοντική ρωσική επίθεση.

Πέρα από την Ουκρανία, είναι σαφές σήμερα ότι η αυξανόμενη εξάρτηση από τα πυρηνικά όπλα για αποτροπή από τα εννέα κράτη που διαθέτουν τέτοια [πυρηνικά όπλα] απειλεί το μέλλον της ανθρωπότητας. Χρειάζεται επειγόντως ένα νέο παγκόσμιο πρότυπο ασφάλειας. Το απόλυτο μέτρο πυρηνικής ασφάλειας, φυσικά, θα ήταν η επαληθεύσιμη εξάλειψη των πυρηνικών όπλων, μια για πάντα. Αυτό το ιστορικό βήμα, ωστόσο, είναι μη ρεαλιστικό βραχυπρόθεσμα, δεδομένων των αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και της παρακμής των καθεστώτων ελέγχου των εξοπλισμών. Πράγματι, φαίνεται τώρα πιο πιθανό ότι ο κόσμος θα μπορούσε να δει τα παγκόσμια αποθέματα πυρηνικών όπλων να αυξάνονται σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Ακόμη και αν ο στόχος του αφοπλισμού παραμένει άπιαστος, υπάρχουν ακόμη πολλά που μπορούν να κάνουν τώρα τα πυρηνικά εξοπλισμένα κράτη για να αποτρέψουν μια πιθανή καταστροφή. Ο κόσμος δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει πιο ειρηνικούς καιρούς για να μειώσει τους κινδύνους της πυρηνικής χρήσης.

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/ukraine/confronting-new-nuclear-peril