Η αρχή του τέλους για τον Πούτιν;

Η παραλίγο επιθανάτια εμπειρία του Πούτιν ισοδυναμεί με ένα παράδοξο για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους. Το καθεστώς του αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο πρόβλημα ασφάλειας για την Ευρώπη, και η έξοδός του από την διεθνή σκηνή, όποτε κι αν έρθει, δεν θα θρηνηθεί. Ωστόσο, μια Ρωσία μετά τον Πούτιν, η οποία θα μπορούσε να έρθει πολύ νωρίτερα από όσο συνήθως αναμενόταν μόλις πριν από μια εβδομάδα, θα απαιτούσε μεγάλη προσοχή και προσεκτικό σχεδιασμό.

Αν ελπίζουμε για το καλύτερο, που θα ήταν ο τερματισμός του πολέμου στην Ουκρανία και μια λιγότερο αυταρχική Ρωσία, είναι λογικό να σχεδιάζουμε το χειρότερο: έναν Ρώσο ηγέτη πιο ριζοσπαστικό από τον Πούτιν και πιο φανερά δεξιό και αντιδραστικό, κάποιον ίσως με μεγαλύτερη στρατιωτική εμπειρία από όση είχε ποτέ ο Πούτιν˙ κάποιον που έχει διαμορφωθεί από την βαρβαρότητα του πολέμου. Τον Φεβρουάριο του 2022, ο Πούτιν επέλεξε έναν εγκληματικό πόλεμο. Θα ήταν ποιητική δικαιοσύνη για τον ίδιο να είναι το πολιτικό θύμα αυτού του πολέμου, αλλά ο διάδοχός του δεν μπορεί παρά να είναι το παιδί αυτού του πολέμου, και οι πόλεμοι παράγουν προβληματικά παιδιά.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους θα πρέπει να διαχειριστούν και να μετριάσουν τις συνέπειες της αστάθειας στην Ρωσία. Σε όλα τα σενάρια, η Δύση θα πρέπει να επιδιώξει διαφάνεια σχετικά με τον έλεγχο των ρωσικών πυρηνικών όπλων και την πιθανή διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής, σηματοδοτώντας ότι δεν έχει καμία πρόθεση και καμία επιθυμία να απειλήσει την ύπαρξη του ρωσικού κράτους. Ταυτόχρονα, η Δύση πρέπει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα αποτροπής, εστιάζοντας στην προστασία του ΝΑΤΟ και των εταίρων του. Η αστάθεια στην Ρωσία είναι απίθανο να παραμείνει εντός της Ρωσίας. Θα μπορούσε να εξαπλωθεί σε ολόκληρη την περιοχή, από την Αρμενία μέχρι την Λευκορωσία.

Η ανταρσία του Prigozhin έχει ήδη εμπνεύσει μια σειρά από ιστορικές αναλογίες. Ίσως αυτή να είναι η Ρωσία του 1905, η μικρή επανάσταση πριν από τη μεγάλη. Ή ίσως είναι η Ρωσία του Φεβρουαρίου του 1917, υπό πολιτική πίεση λόγω πολέμου, όπως υπαινίχθηκε ο ίδιος ο Πούτιν. Ίσως είναι η Σοβιετική Ένωση το 1991, που κάνει τον Πούτιν μια εκδοχή του Γκορμπατσόφ, κάποιον που προορίζεται να χάσει μια αυτοκρατορία.

Μια καλύτερη αναλογία τοποθετεί τον Prigozhin στον ρόλο του Stenka Razin, ενός επαναστάτη κατά της τσαρικής εξουσίας που συγκέντρωσε ένα στρατό αγροτών και προσπάθησε να προελάσει στη Μόσχα από τη νότια Ρωσία το 1670-71. Ο Razin συνελήφθη τελικά και εκτελέστηκε στην Κόκκινη Πλατεία. Όμως έγινε ένα από τα βασικά στοιχεία της ρωσικής πολιτικής λαογραφίας. Είχε αποκαλύψει την αδυναμία της τσαρικής κυβέρνησης της εποχής του, και στους αιώνες που ακολούθησαν, άλλοι εμπνεύστηκαν από την ιστορία του. Για τους αυτοκράτορες της Ρωσίας, η ιστορία αυτή περιέχει ένα σαφές μάθημα: ακόμη και μια αποτυχημένη εξέγερση φυτεύει τον σπόρο για μελλοντικές προσπάθειες.

Copyright © 2023 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/russian-federation/beginning-end-putin

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition