Η ψηφιοποίηση των εκλογών

Τα τελευταία χρόνια, υπήρξαν μια σειρά από σημαντικές περιπτώσεις ψηφιακής εκλογικής παρέμβασης, οι οποίες ανέδειξαν τις τρωτότητες των εκλογικών διαδικασιών. Παραδείγματα ψηφιακής εκλογικής παρέμβασης είναι τα ακόλουθα: οι εκλογές για την κεντρική εκλογική επιτροπή της Βουλγαρίας (2015), το δημοψήφισμα για το Brexit (2016), οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ (2016 και 2020), το δημοψήφισμα της Καταλονίας (2017), οι προεδρικές εκλογές της Τσεχίας (2017), οι προεδρικές εκλογές της Γαλλίας (2017), οι κοινοβουλευτικές εκλογές της Ολλανδίας (2017), οι κοινοβουλευτικές εκλογές της Πορτογαλίας (2019), και οι Ευρωεκλογές (2019).

Αυτό το φαινόμενο δεν είναι υπαρκτό μόνο στις Δυτικές κοινωνίες αλλά και σε όλες τις κοινωνίες που γίνεται εκτεταμένη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας και υπάρχουν δρώντες που επιθυμούν να χειραγωγήσουν την λαϊκή βούληση. Αυτά τα περιστατικά ψηφιακής εκλογικής παρέμβασης ανέδειξαν την ευπάθεια των εθνικών πληροφοριακών υποδομών και οδήγησαν στην υιοθέτηση ή την αναθεώρηση υφιστάμενων πολιτικών και στρατηγικών, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Αυταρχικά κράτη έχουν κατηγορηθεί ότι χρησιμοποιούν τέτοιου είδους ψηφιακές πρακτικές για να επηρεάσουν εγχώριες και ξένες εκλογικές διαδικασίες. Η Ρωσία έχει κατηγορηθεί για απόπειρα πόλωσης του εκλογικού σώματος και χειραγώγησης των αποτελεσμάτων σε εθνικές εκλογές και δημοψηφίσματα σε κράτη όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο [12]. Με παρόμοιο τρόπο, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες κυβερνοασφάλειας, η FireEye έχει κατηγορήσει το Ιράν ότι προσπάθησε να πολώσει τους ψηφοφόρους των ΗΠΑ κατά την διάρκεια των προεδρικών εκλογών το 2016 με την δημιουργία ψεύτικων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης [13]. Η ίδια εταιρεία είχε εντοπίσει σχετικές δραστηριότητες σε περισσότερα από 15 κράτη τη περίοδο 2016-2019 [14]. Ομοίως, η Κίνα χρησιμοποίησε αντίστοιχες πρακτικές στις εκλογές της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν) το 2018 [15].

Οι κατηγορίες για ρωσική παρέμβαση στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016, είναι παράδειγμα σημαίνουσας αξίας. Ρώσοι χάκερ χρησιμοποίησαν ποικίλες τακτικές για να προκαλέσουν πολιτική πόλωση στους ψηφοφόρους των ΗΠΑ και να προωθήσουν μια πολιτική εκστρατεία υπέρ του Trump [16]. Ειδικότερα, έγιναν προσπάθειες παραβίασης σε εκλογικά πληροφοριακά συστήματα σε περισσότερες από 20 πολιτείες των ΗΠΑ [17]. Οι Ρώσοι χάκερς στόχευαν συστήματα εγγραφής ψηφοφόρων και τις δημόσιες εκλογικές ιστοσελίδες, για να διαγράψουν ή να αλλάξουν τα δεδομένα των ψηφοφόρων [18]. Ο πρώτος στόχος των κακόβουλων δραστηριοτήτων ήταν η βάση δεδομένων της Δημοκρατικής Εθνικής Επιτροπής (Democratic National Committee) και ο πρόεδρος της εκστρατείας της Hilary Clinton, John Podesta.

Η ψηφιακή εκλογική παρέμβαση από τις χάκινγκ ομάδες Fancy Bear και Cozy Bear, πραγματοποιήθηκε με επιθέσεις ηλεκτρονικού ψαρέματος κατά των πληροφοριακών συστημάτων για την υποκλοπή δεδομένων [19]. Μερικές μέρες πριν από τις εκλογές, η Γενική Διεύθυνση Πληροφοριών της Ρωσίας (RU-GRU) διέρρευσε περισσότερα από 19,000 email από την Δημοκρατική Εθνική Επιτροπή μέσω του WikiLeaks, και λίγους μήνες αργότερα διέρρευσαν 20,000 email του Podesta [20]. Η διαρροή των σημαντικών αυτών πληροφοριών ονομάστηκε «DC Leaks». Επιπροσθέτως, ο Alex Stamos, επικεφαλής ασφαλείας του Facebook, ανακάλυψε ότι περίπου 100.000 δολάρια ξοδεύονταν σε διαφημιστικές πολιτικές εκστρατείες από ψεύτικους λογαριασμούς που συνδέονταν με ρωσικές πηγές, από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2017 [21].

Άλλη μια τακτική που χρησιμοποιήθηκε σε εκείνες τις εκλογές ήταν η δημιουργία ψεύτικων λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, YouTube, Twitter, Instagram) από την Υπηρεσία Ερευνών Διαδικτύου της Ρωσίας (RU-IRA) για να προκαλέσουν περαιτέρω εσωτερική πόλωση στους ψηφοφόρους. Οι ψηφιακές εκστρατείες παραπληροφόρησης αποσκοπούσαν στην ενθάρρυνση της συμμετοχής ακροδεξιών ψηφοφόρων, προκειμένου να προκληθεί κοινωνική διχόνοια [22]. Η κύρια εκστρατεία παραπληροφόρησης βασιζόταν σε θέματα που είχαν μεγαλύτερη απήχηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και δεν δημιουργήσαν νέα θέματα. Οι προσπάθειές τους αποσκοπούσαν στην στόχευση της πολιτικής αξιοπιστίας της Clinton. Τα αφηγήματα επικεντρώθηκαν στο γεγονός ότι η Clinton δεν άξιζε την ψήφο των μαύρων, στην προβληματική αντιμετώπισή της σε θέματα που αφορούσαν το Ισλάμ, και στην δημιουργία ισλαμοφοβίας εντός των ΗΠΑ [23]. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι είχαν δημιουργήσει μια σελίδα με τίτλο «Blacktivist» στο Facebook, για να μοιράζεται ψευδείς ειδήσεις και να εντείνει τα φυλετικά προβλήματα στην Αμερική [24]. Άρα, προσπαθούσαν να πείσουν τους λευκούς ψηφοφόρους να ψηφίσουν τον Trump, και να μειώσουν την συμμετοχή των μαύρων στις εκλογές, οι οποίοι σίγουρα θα ψήφιζαν Clinton, χρησιμοποιώντας το αφήγημα ότι ήταν υπερ της εγκληματικότητας των μαύρων.

Πολίτες ψηφίζουν σε μηχανήματα ψηφοφορίας μέσα στο Δικαστήριο της Κομητείας του Ελ Πάσο καθώς ξεκινά η πρόωρη ψηφοφορία για τις ενδιάμεσες εκλογές, στο Ελ Πάσο, στο Τέξας των ΗΠΑ, στις 24 Οκτωβρίου 2022. REUTERS/Paul Ratje/File Photo
------------------------------------------------------------------