Οι τρεις ισχυροί τής Ουκρανίας

Για το σκοπό αυτό, η αντιπολίτευση έχει ζητήσει πρόωρες προεδρικές εκλογές, αλλά ο Γιανουκόβιτς τους αγνόησε. Θα πρέπει να περιμένουν μέχρι τις επόμενες εκλογές, τον Μάρτιο του 2015. Πολύ πρώιμες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Κλίτσκο έχει την καλύτερη ευκαιρία για νίκη εναντίον τού Γιανούκοβιτς στις επαναληπτικές εκλογές (περίπου 43% των ερωτηθέντων [4] θα τον ψηφίσουν, σε σύγκριση με το 25% υπέρ τού Γιανουκόβιτς). Αλλά, το σημαντικό ζήτημα του ποιος θα κατέβει στις εκλογές παραμένει αναπάντητο. Ο Κλίτσκο θέλει η αντιπολίτευση να προωθήσει μόνο έναν υποψήφιο (προφανώς τον ίδιο), ενώ ο Γιάτσενιουκ υποστηρίζει ότι θα πρέπει να υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι. Οι περισσότερες του ενός υποψηφιότητες θα διασπάσουν τις ψήφους τής αντιπολίτευσης στον πρώτο γύρο. Αλλά υπάρχει επίσης μια όλο και πιο σοβαρή ένσταση στο όραμα του Κλίτσκο: Ένας υποψήφιος της αντιπολίτευσης καθιστά ευκολότερο για τις αρχές να τον στοχεύσουν και να τον εξοντώσουν.

Στην Ουκρανία τού Γιανουκόβιτς, η εξόντωση είναι μια πραγματική δυνατότητα. Ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής του, η Τιμοσένκο, είναι βολικά πίσω από τα κάγκελα. Τον Οκτώβριο του 2013, το ουκρανικό κοινοβούλιο ψήφισε ένα νόμο που εμποδίζει τον Κλίτσκο, ο οποίος έχει την ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου Γερμανίας, από το να κατέβει στις εκλογές για την προεδρία. (Εκείνος λέει ότι θα κατέβει). Ο Γιάτσενιουκ θα μπορούσε να είναι ο επόμενος: Στις 8 Δεκεμβρίου, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανέφεραν ότι η υπηρεσία ασφαλείας τής Ουκρανίας, η SBU, έχει ξεκινήσει έρευνες κατά της αντιπολίτευσης για «δραστηριότητες που στοχεύουν στην ανατροπή τής κυβέρνησης» - με άλλα λόγια, ένα πραξικόπημα. Δεν κατονομάστηκε κανείς, αλλά την επόμενη μέρα η αστυνομία επέδραμε στα κεντρικά γραφεία τού κόμματος Πατρίδα, του Γιάτσενιουκ. Φοβούμενος ότι θα είναι οι επόμενοι, το UDAR του Κλίτσκο εκκένωσε τα δικά του γραφεία εκείνο το βράδυ. Μια σειρά από νόμους που πέρασαν μέσω του κοινοβουλίου από τους υποστηρικτές τού Γιανουκόβιτς απλώς επιτείνουν την αίσθηση της πολιορκίας. Ένας από τους νόμους αφαιρεί από τα μέλη τού κοινοβουλίου την βουλευτική ασυλία τους, κάτι που θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε περαιτέρω συλλήψεις.

Αν ο Κλίτσκο και ο Γιάτσενιουκ ωθούνται έξω από το παιχνίδι, ο εθνικιστής Τιάνιμποκ θα είναι ο μοναδικός ρεαλιστικός υποψήφιος που απέμεινε στην αντιπολίτευση. Και τούτο θα μπορούσε να είναι ακριβώς αυτό που ο Γιανουκόβιτς έχει στο μυαλό του. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις [4] δείχνουν ότι ακόμη και ο Τιάνιμποκ θα μπορούσε να κερδίσει τον Γιανουκόβιτς σε μια αντιπαράθεση. Ωστόσο, η υποψηφιότητά του θα προκαλέσει περαιτέρω πόλωση της χώρας μεταξύ Ανατολής και Δύσης, και θα βάλει τους φιλελεύθερους Ουκρανούς σε δύσκολη θέση. Εκτός αυτού, το περιθώριο μεταξύ Γιανουκόβιτς και Τιάνιμποκ είναι τόσο μικρό (λιγότερο από δύο εκατοστιαίες μονάδες) που ο Γιανουκόβιτς θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό να προσπαθήσει να νοθεύσει την ψηφοφορία – και έτσι να ξεφύγει.

Κατά τον ίδιο τρόπο, φαίνεται ότι οι ηγέτες τής αντιπολίτευσης βλέπουν τις εκλογές τού 2015, και όχι τις διαμαρτυρίες, ως την πραγματική ευκαιρία για αλλαγή. Θα πρέπει να μείνουν μπροστά από τον Γιανουκόβιτς, ο οποίος θέλει απεγνωσμένα να επανεκλεγεί. Θα πρέπει να αντλήσουν (αλλά όχι να εκμεταλλευθούν, όπως ορισμένοι ακτιβιστές ισχυρίζονται) από τις πρωτοβουλίες των πολιτών που έχουν ανθίσει από τότε που ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις τού Euromaidan - εκ των οποίων το Hromadske.tv [5], το ειδησεογραφικό κανάλι των πολιτών που έχει συσταθεί από μερικούς από τους κορυφαίους δημοσιογράφους τής Ουκρανίας, είναι ένα μόνο παράδειγμα.

Θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν το χάσμα μεταξύ των ιδίων και των διαδηλωτών. Και αυτή η ρήξη πηγαίνει πίσω στις πρώτες ημέρες των φιλοευρωπαϊκών διαδηλώσεων, όταν ανεξάρτητοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο Μαϊντάν, ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης στάθηκαν στην κοντινή Πλατεία τής Ευρώπης. Πολλοί πολίτες ακτιβιστές κατηγόρησαν τους ηγέτες τής αντιπολίτευσης ότι προσπαθούν να σφετεριστούν τις διαδηλώσεις για το δικό τους πολιτικό όφελος και ότι δεν έχουν καμία στρατηγική. «Αναρωτιέμαι, πού ήταν οι ηγέτες τής αντιπολίτευσης όταν η αστυνομία επιτέθηκε σε ειρηνικούς διαδηλωτές;» μου είπε μια νεαρή γυναίκα, την πρώτη φορά που τα ΜΑΤ καθάρισαν την Πλατεία Ανεξαρτησίας, τον Νοέμβριο. Αυτή η δυσαρέσκεια ήταν περισσότερο εμφανής από ποτέ στο αποκορύφωμα των συγκρούσεων στις 19 Ιανουαρίου. «Χρειαζόμαστε πλέον έναν και μόνο υποψήφιο για την προεδρία», φώναξε ένας ακτιβιστής από το βάθρο στο Μαϊντάν, μια αναφορά στην έλλειψη συμφωνίας στην αντιπολίτευση σχετικά με το ποιος θα είναι υποψήφιος το 2015. «Χρειαζόμαστε έναν ηγέτη!».

«Ο Λένιν έπεσε επειδή ζήλευε: προκάλεσε μια επανάσταση, και Γιανουκόβιτς προκάλεσε δύο», δήλωσε ο Γιάτσενιουκ αφότου το άγαλμα του Λένιν στο Κίεβο ανατράπηκε στις αρχές Δεκεμβρίου. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν ποιός, αν υπάρχει κάποιος, είναι ικανός να ανατρέψει τον Γιανουκόβιτς - με προεδρικές εκλογές ή με άλλο τρόπο. Το τι θα συμβεί μετά θα καθορίσει αν η Ουκρανία θα προχωρήσει για να γίνει μια δημοκρατία. Οι εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανοί οι οποίοι έχουν διαμαρτυρηθεί στην πλατεία Ανεξαρτησίας δεν θέλουν άλλον έναν Γιανουκόβιτς. Επίσης, δεν θέλουν άλλον έναν Γιούσενκο - αυτό θα είναι η μεγαλύτερη προδοσία από όλες.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/140664/annabelle-chapman/ukraines...