Οι Εσθονοί αρχικατάσκοποι

Υπήρξε μια σειρά από καλά διαφημισμένες επιτυχίες τα τελευταία χρόνια. Το 2012, η Κάπο συνέλαβε τους Aleksei και Viktoria Dressen, Εσθονούς πολίτες που κατασκόπευαν υπέρ της Ρωσίας εδώ και χρόνια – ο Aleksei ως διπλός πράκτορας μέσα στην Κάπο. Και οι δύο καταδικάστηκαν [3] για προδοσία. Ο Aleksei καταδικάστηκε σε 16 χρόνια στη φυλακή και η Viktoria σε φυλάκιση έξι ετών με αναστολή. Το επόμενο έτος, η Κάπο συνέλαβε τον Vladimir Veitman, έναν πρόσφατα αποσυρθέντα ειδικό τεχνικό τής Κάπο ο οποίος στρατολογήθηκε το 2002 μέσω μιας γνωριμίας του που εργαζόταν για τις εξωτερικές μυστικές υπηρεσίες τής Ρωσίας. (Είχε εργαστεί στο παρελθόν για την KGB, αλλά είχε απαλλαγεί από κάθε σχέση με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες, όταν συγκροτήθηκαν οι Υπηρεσίες Ασφαλείας τής Εσθονίας μετά την ανεξαρτησία). Αφότου πιάστηκε, ο Veitman ομολόγησε την ενοχή του για προδοσία και καταδικάστηκε. Τώρα εκτίει ποινή φυλάκισης 15 ετών. Η περίπτωση Veitman πήρε μεγάλη δημοσιότητα στον εσθονικό Τύπο, αν μη τι άλλο επειδή η Κάπο έγραψε για την υπόθεση αυτή στη μακρά και αποκαλυπτική ετήσια έκθεσή της το 2013, η οποία είναι ελεύθερα διαθέσιμη στο διαδίκτυο [4]. «Μπορούμε να αποκαλύψουμε ότι η πιο ουσιαστική και σαφής συνέπεια των ενεργειών τού Veitman ήταν ότι ενημέρωσε την ρωσική υπηρεσία πληροφοριών πως ο Herman Simm ήταν υπό την παρακολούθηση της Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφάλειας», ανέφερε η έκθεση. «Ακόμα κι αφού ο Veitman προειδοποίησε τις ρωσικές υπηρεσίες, η Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας κατάφερε να αποτρέψει τον Simm από να ανακαλύψει ότι ήταν ύποπτος».

Ο Lucas υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα αντικατασκοπείας τής Εσθονίας έναντι της Ρωσίας είναι τώρα «μακράν» καλύτερο από οποιοδήποτε αντίστοιχο σε οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Ο Lucas εξηγεί ότι υπάρχουν τρεις πτυχές τής προσέγγισης του Ταλίν στην αντιμετώπιση της ρωσικής κατασκοπείας που οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα ήταν σοφό να μιμηθούν. Πρώτον, το Ταλίν δεν προσπαθεί να υποβαθμίσει ή να ελαχιστοποιήσει την σύλληψη και την απέλαση των Ρώσων παρανόμων, όπως έκαναν οι Ηνωμένες Πολιτείες το 2010, όταν το FBI αποκάλυψε ένα 11μελές ρωσικό δίκτυο κατασκοπείας. Δεύτερον, διώκει ποινικά τους κατασκόπους στον αυστηρότερο βαθμό τού νόμου, αντί να τους χρησιμοποιεί αθόρυβα ως ανταλλάγματα σε διαπραγματεύσεις για στοιχεία που έχουν κρατηθεί στην Ρωσία - μια πρακτική που προτιμάται από μια σειρά άλλων δυτικών χωρών. Και τρίτον, απέναντι στην ρωσική προπαγάνδα χρησιμοποιεί δικές του πληροφορίες για τις εχθροπραξίες, δίνοντας τα αντίστοιχα από όσα λαμβάνει.

Σκεφτείτε, για παράδειγμα, τις ετήσιες αξιολογήσεις τής Κάπο, οι οποίες είναι πρωτοφανείς μεταξύ των δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών εσωτερικού. Κάθε μια καταγράφει τις ετήσιες περίλαμπρες στιγμές σύλληψης κατασκόπων - και επίσης αναλύει τις προσπάθειες της Ρωσίας να διεισδύσει στην Εσθονία. Αυτό περιλαμβάνει συχνά την δημοσιοποίηση οργανώσεων και ατόμων που είναι ύποπτα για συνεργασία με την Ρωσία, χωρίς κατ’ ανάγκη να τους κατηγορεί για οποιαδήποτε εγκλήματα. (Μη-ρωσικές απειλές, όπως είναι η αύξηση του αριθμού των τουρκικών ομάδων τής Εσθονίας που είναι πιστές στον Τούρκο κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν ο οποίος ζει στις ΗΠΑ και μια μικρή αλλά ανησυχητική τζιχαντιστική ομάδα που διατηρεί το βλέμμα της στον εμφύλιο πόλεμο στην Συρία, ομοίως αναφέρονται στην έκθεση του τρέχοντος έτους).

Οι Ρώσοι έχουν σίγουρα παρατηρήσει την αφοσίωση της Εσθονίας στην αντικατασκοπεία. «Νομίζω ότι η Εσθονία είναι μια από τις πιο δραστήριες χώρες τής Ανατολικής Ευρώπης η οποία διεξάγει επιχειρήσεις κατασκοπίας και αντικατασκοπείας εναντίον της Ρωσίας» είπε ο Mikhail Aleksandrov, διευθυντής τού τμήματος Βαλτικής στο φιλικό προς το Κρεμλίνο think tank, Ινστιτούτο για την ΚΑΚ (Institute for the CIS), στον ραδιοφωνικό σταθμό [5] Kommersant, τον Αύγουστο του 2013. (Μόνο η Πολωνία, είπε, μπορεί να συγκριθεί).

Η ΜΑΧΗ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Η κρίση στην Ουκρανία έχει μόνο αυξήσει τις προσπάθειες της Μόσχας να προκαλέσει προβλήματα στα κράτη τής Βαλτικής. Στις 19 Μαρτίου, η Ρωσία έθεσε μια «ανησυχία» στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ότι οι Ρώσοι στην Εσθονία υφίστανται διακρίσεις – περίπου όπως δήθεν ήταν στο Κίεβο και την Συμφερούπολη. Και επειδή οι Ρώσοι αποτελούν ένα πλήρες 25% του πληθυσμού τής Εσθονίας, ο διεθνής Τύπος, ανυπόμονος να δει πού θα ήταν επόμενος στόχος τού Πούτιν για προκλήσεις, συνέρρευσε εκεί για να μετρήσει κάθε αυτονομιστική δραστηριότητα. Μια ομοβροντία ειδήσεων [6] και εκθέσεων [7] εμφανίστηκε τον Απρίλιο υποδηλώνοντας ότι η Νάρβα, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη τής Εσθονίας, επρόκειτο σύντομα να γίνει η επόμενη Κριμαία ή Ντόνετσκ.

Στα χαρτιά, η Νάρβα όντως φαίνεται ένα πιθανότατο σημείο ανάφλεξης για μελλοντική αναταραχή. Είναι γεωγραφικά πιο κοντά στην Αγία Πετρούπολη από όσο είναι στο Ταλίν, με έναν πληθυσμό που είναι 82% εθνοτικοί Ρώσοι. Και, αυτές τις ημέρες, οι κορδέλες τού Αγίου Γεωργίου - το έμβλημα της ρωσικής στρατιωτικής νίκης - μπορούν να εντοπιστούν παντού στους δρόμους και στα καταστήματα. Όπως οι περισσότεροι ξένοι ανταποκριτές ανακάλυψαν γρήγορα, όμως, η πόλη δεν δείχνει καμία επιθυμία να «απελευθερωθεί» από την Μόσχα. Οι υπέρ τής Ρωσίας διαμαρτυρίες είναι λίγες και μακριά μεταξύ τους. Όταν συμβαίνουν, συνήθως συγκεντρώνουν «περίπου 20 έως 40 άτομα», και μερικές φορές οι μισοί ή το ένα τρίτο από αυτούς είναι από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή/και τις εσθονικές υπηρεσίες επιβολής τού νόμου, σύμφωνα με τον Arnold Sinisalu, τον Γενικό Διευθυντή τής Κάπο. (Αυτό θυμίζει λιγότερο τις «λαϊκές δημοκρατίες» τής Ουκρανίας από ό, τι έναν κλασικό τίτλο του [αμερικανικού] Onion [8]: «Klan Rally 70 Percent Undercover Reporters» [στμ: 70% των ατόμων σε μια διαμαρτυρία τής Κου Κλουξ Κλαν ήταν μυστικοί ρεπόρτερ]).