Αποδεχόμενοι την αλ Κάιντα

Αυτό το πλεονέκτημα μπορεί να μην διαρκέσει πολύ. Τα εκπληκτικά εδαφικά κέρδη του ISIS και η ικανότητά του να στρατολογήσει περίπου 20.000 μαχητές (περισσότερους από κάθε άλλη τρομοκρατική οργάνωση από το 1980, σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο για την Μελέτη της Ριζοσπαστικοποίησης και της Πολιτικής Βίας) ασκούν πίεση στην αλ Κάιντα, ιδιαίτερα στα διάφορα παρακλάδια της, να αποστατήσουν και να μεταπηδήσουν στο τρένο του ISIS. Με την αυτοανακήρυξή του ως χαλίφη, ο ηγέτης του ISIS, Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, αποκάλυψε ότι οι φιλοδοξίες του εκτείνονται πέρα από την κατάκτηση του Ιράκ και της Συρίας. Απαίτησε ουσιαστικά όλες οι άλλες οργανώσεις τζιχαντιστών να ορκιστούν πίστη σ’ αυτόν. Αν ο Μπαγκντάντι κατάφερνε να πετύχει, θα διοικούσε μια πολύ πιο ισχυρή δύναμη, με αποκτήματα σε όλη την Μέση Ανατολή, την βόρεια Αφρική και την Ευρώπη. Η πίεση για ένωση όλων των τρομοκρατικών οργανώσεων σε ένα στρατόπεδο κατάφερε μόνο να αυξηθεί μετά την συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών στην καταπολέμηση του ISIS τον Αύγουστο, όταν ηγέτες των τζιχαντιστών, όπως ο Abdallah Muhammad al-Muhaysini στην Συρία, καθώς και ο Abu Qatada al-Filistini και ο Abu Muhammad al-Maqdisi στην Ιορδανία, ζήτησαν από όλες τις παρατάξεις να ξεπεράσουν τις διαφορές τους και να ενωθούν ενάντια στην αμερικανική «επιθετικότητα».

Παρότι η αλ Κάιντα συμφωνεί πως οι τζιχαντιστές θα πρέπει να συνεργαστούν κατά του κοινού εχθρού τους, τις Ηνωμένες Πολιτείες, αρνείται να ενταχθεί στο ISIS ακολουθώντας τον Μπαγκντάντι. Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι ο Ζαουάχρι ασκεί λιγότερη επιρροή από τον προκάτοχό του, ήταν μέχρι τώρα σε θέση να κρατήσει όλα τα παρακλάδια της αλ Κάιντα στο πλευρό του. Παρότι όλα τα παρακλάδια ανανέωσαν τον όρκο πίστης τους στην αλ Κάιντα μετά την ανακοίνωση των σχεδίων του Μπαγκντάντι για δημιουργία χαλιφάτου, υπήρξε μια αλλαγή ηγεσίας στην al Shabab (υπο-οργάνωση της αλ Κάιντα στην Σομαλία), η οποία την κατέστησε πιο επιρρεπή σε αποστασίες. Ωστόσο, ο Αχμέντ Ομάρ, ο οποίος τον Σεπτέμβριο του 2014 διαδέχτηκε τον Ahmed Godane, επέλεξε να ανανεώσει την πίστη του στην αλ Κάιντα. Όσο ο Ζαουάχρι είναι ζωντανός, οι ηγέτες των παρακλαδιών της αλ Κάιντα, οι οποίοι είναι υπόχρεοι σε αυτόν με προσωπικό όρκο φαίνεται λιγότερο πιθανό να μεταστρέψουν την συμμαχία τους και να ενωθούν με το ISIS.

Αλλά αν και όταν η Ουάσιγκτον καταφέρει να σκοτώσει τον Ζαουάχρι, οι ηγέτες των υπο-οργανώσεων της αλ Κάιντα θα έχουν την ευκαιρία να επανεξετάσουν το αν θα παραμείνουν με την αλ Κάιντα ή θα συμμετάσχουν στο χαλιφάτο του Μπαγκντάντι. Είναι πιθανό ο διάδοχος του Ζαουάχρι να είναι σε θέση να διατηρήσει την ενότητα της αλ Κάιντα, ιδιαίτερα αν αυτός είναι ο Nasir al-Wuhayshi, ο λεγόμενος γενικός διευθυντής της αλ Κάιντα και ο επικεφαλής του παρακλαδιού της Υεμένης. Αλλά είναι πιο πιθανό η αλ Κάιντα να προσχωρήσει, σε περίπτωση απουσίας του Ζαουάχρι, στο στρατόπεδο του ISIS, προσφέροντας ανθρώπινο δυναμικό, πόρους και πρόσβαση σε θέατρα [επιχειρήσεων], όπως εκείνα της Αλγερίας και της Υεμένης, όπου η κυριαρχία της αλ Κάιντα έχει μέχρι στιγμής εμποδίσει την επέκταση του ISIS.

Περισσότερο από ό, τι κατά την διάρκεια της εποχής του Μπιν Λάντεν, η συνεκτικότητα της αλ Κάιντα εξαρτάται από την ικανότητα της ηγεσίας της να κρατήσει τα διάφορα παρακλάδια ενωμένα, ενώ είναι ασαφές το εάν η αλ Κάιντα μπορεί να αντέξει άλλη διαδοχή, από την στιγμή που οι βετεράνοι ηγέτες της αλ Κάιντα έχουν ελαττωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας την περισσότερο εξαρτημένη από μορφές της παλιάς φρουράς, όπως ο Ζαουάχρι, για την διατήρηση της ενότητάς της. Ως εκ τούτου, η μοίρα της οργάνωσης ίσως να εξαρτάται από την προσωπική επιβίωση του Ζαουάχρι. Σίγουρα είναι ειρωνικό το γεγονός ότι σε αυτό το σημείο, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πιο κοντά από ποτέ στο να καταστρέψουν την αλ Κάιντα, να εξυπηρετούνται τα συμφέροντά της καλύτερα με την διατήρηση της τρομοκρατικής οργάνωσης στην επιφάνεια και του Ζαουάχρι στην ζωή.

Copyright © 2002-2014 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/143238/barak-mendelsohn/accepting...

Σύνδεσμοι:
[1] https://twitter.com/BarakMendelsohn

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr