Διαίρει και βασίλευε στην Συρία και το Ιράκ

Ένας εθελοντής από την σέχτα Yezidi που έχει συμμαχήσει με τις κουρδικές δυνάμεις Peshmerga ποζάρει για μια φωτογραφία στην πόλη Sinjar, στο Ιράκ στις 16 Νοεμβρίου 2015. AZAD LASHKARI / REUTERS
---------------------------------

Ένα πιο σημαντικό εμπόδιο είναι ότι η εμπειρία των Σουνιτών από την προηγούμενη δεκαετία τούς έχει διδάξει ότι δεν μπορούν να εμπιστευθούν τις αμερικανικές υποσχέσεις. Οι υποσχέσεις της Ουάσιγκτον για ένα πιο συμμετοχικό Ιράκ και η ενσωμάτωση των Συμβουλίων Αφύπνισης στις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας αγνοήθηκαν τόσο κατάφωρα από την ιρακινή κυβέρνηση που η δυσπιστία των Σουνιτών είναι απολύτως δικαιολογημένη. Η δολοφονία πολλών πρώην μελών της Αφύπνισης από το αναδυόμενο ISIS κατά τα έτη που οδηγούσαν μέχρι την εφόρμηση της οργάνωσης το 2014, έκανε τους κινδύνους μιας επανάληψης της εμπειρίας της Αφύπνισης πολύ σαφείς. Και ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον ήθελε πραγματικά να ανταμείψει τους Σουνίτες για την συνεργασία τους, δεν μπόρεσε να εγγυηθεί την εκπλήρωση των υποσχέσεών της -ιδιαίτερα ενώ παρέμενε προσηλωμένη στην διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας του Ιράκ και της Συρίας.

Η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική στην Συρία. Οι Σουνίτες άραβες βλέπουν το αλεβίτικο καθεστώς του Άσαντ ως τουλάχιστον τόσο απειλητικό όσο και το ISIS, και παρακολουθούν με ανησυχία τα κέρδη των Κούρδων σε πρώην σουνιτικής πλειοψηφίας περιοχές. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να αντιστέκονται στις πιέσεις να κλιμακώσουν την εμπλοκή τους στο να σταματήσει η φονική μηχανή του Άσαντ. Η επιμονής των ΗΠΑ ότι τα όπλα που παρέχει στους επαναστάτες θα στέφονται μόνο κατά τους ISIS είναι απαράδεκτη για τους περισσότερους Σουνίτες μαχητές και έχει ως αποτέλεσμα την παταγώδη αποτυχία του προγράμματος του Πενταγώνου «Εκπαίδευσε και Εξόπλισε». Τα λίγα άτομα που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και στάλθηκαν πίσω στην Συρία μετά την ολοκλήρωσή του, δέχθηκαν επίθεση από την Jabhat al-Nusra. Κάποιοι έχασαν τη ζωή τους˙ άλλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα όπλα τους.

ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αποδεχθούν ότι η τρέχουσα στρατηγική τους δεν λειτουργεί, παρά την επιμονή του Ομπάμα, ακόμα και μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, ότι «έχουμε την σωστή στρατηγική και θα το δείτε στην πορεία» [15]. Η απειλή του ISIS είναι πολύ επείγουσα για να περιμένουν απλά αυτό το πρωτο-κράτος να καταρρεύσει εκ των έσω. Η αργή πρόοδος στο Ιράκ και την Συρία απλώς αυξάνει την απειλή της τρομοκρατίας στο εξωτερικό. Η Ουάσιγκτον πρέπει επίσης να αναγνωρίσει ότι ο ολοένα και μεγαλύτερος επιμερισμός των βαρών δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ουσιαστικότερη συμμετοχή των ΗΠΑ. Παρά το γεγονός ότι τα μέλη της διεθνούς κοινότητας αναμένεται να ενισχύσουν την ικανότητά τους να προλαμβάνουν τρομοκρατικές απειλές χάρη στην πιο ουσιαστική εσωτερική ασφάλεια και την βελτίωση της διεθνούς συνεργασίας, το κλειδί για την αντιμετώπιση της απειλής είναι η γρήγορη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του ISIS στα προπύργιά του στην Μέση Ανατολή. Μια νέα στρατηγική των ΗΠΑ πρέπει συνεπώς να επικεντρωθεί στην άμεση στρατιωτική επέμβαση, ενώ, επίσης, θα δημιουργεί συνθήκες που θα ωθήσουν τους Σουνίτες να υποστηρίξουν, και θα επιτρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες να αποκλιμακώσουν ταχέως τον ρόλο τους [μόλις ολοκληρωθεί η παρέμβασή τους].

Η προθυμία των ΗΠΑ να συμβάλουν σε επίγειες δυνάμεις θα ενθαρρύνει και άλλες Δυτικές πολιτείες, κυρίως την Γαλλία [16], για να συμβάλουν με δικές τους δυνάμεις. Η θέληση της Γαλλίας [17] να αυξήσει σημαντικά την εμπλοκή της είναι σημαντική, αλλά η προστιθέμενη αξία της είναι περιορισμένη εφ' όσον περιορίζεται σε αεροπορικές επιδρομές. Στο έδαφος, ωστόσο, Αμερικάνοι, Γάλλοι και άλλες Δυτικές δυνάμεις, με τις ανώτερες ικανότητες και τον οπλισμό τους, θα μπορούσαν να κυριαρχήσουν γρήγορα στις δυνάμεις του ISIS. Η συνεργασία με τις ντόπιες σουνιτικές δυνάμεις θα είναι επίσης απαραίτητη επειδή έχουν μεγαλύτερη γνώση του εχθρού από τους Δυτικούς ομολόγους τους. Τα σουνιτικά στρατεύματα θα είναι ακόμη πιο σημαντικά από την στιγμή που θα ηττηθούν οι δυνάμεις του ISIS και η έμφαση θα μετατοπιστεί σε ειρηνευτικές επιχειρήσεις.

Ο μόνος τρόπος για να εκμαιευθεί η υποστήριξη των ντόπιων είναι με την προσφορά στους Σουνίτες μεγαλύτερο μεριδίου στο αποτέλεσμα. Αυτό σημαίνει να προταθεί ένα ανεξάρτητο σουνιτικό κράτος που θα συνέδεε τα κυριαρχούμενα από Σουνίτες εδάφη και στις δύο πλευρές των συνόρων. Η προσκόλληση της Ουάσινγκτον στα τεχνητά σύνορα [της συμφωνίας] Sykes-Picots που οριοθετήθηκαν από την Γαλλία και την Βρετανία [18] πριν από έναν αιώνα, δεν έχει πλέον νόημα. Λίγοι άνθρωποι πραγματικά πιστεύουν ότι η Συρία και το Ιράκ θα μπορούσαν η καθεμιά να είναι συνεκτικές χώρες και πάλι, μετά από τόσο αίμα που έχει χυθεί. Μια καλύτερη εναλλακτική λύση θα ήταν να διαχωριστούν οι αντιμαχόμενες πλευρές. Αν και η θρησκευτική σύγκρουση μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών δεν ήταν αναπόφευκτη -ήταν, σε κάποιο βαθμό, το αποτέλεσμα της χειραγώγησης από ιδιοτελείς ελίτ- αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα.

Αγόρια παίζουν βόλους στην γειτονιά Douma της Δαμασκού, στην Συρία, στις 26 Νοεμβρίου 2015. BASSAM KHABIEH / REUTERS
------------------------------