Το σχέδιο ανάπτυξης αμερικανικών στρατευμάτων στη Νορβηγία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το σχέδιο ανάπτυξης αμερικανικών στρατευμάτων στη Νορβηγία

Πώς θα μπορούσαν να αντιδράσουν το Όσλο και η Μόσχα
Περίληψη: 

Η λαϊκίστικη κριτική επί των αμυντικών πολιτικών της νορβηγικής κυβέρνησης δεν έχει περιοριστεί στην προγραμματισμένη ανάπτυξη των Αμερικανών Πεζοναυτών. Έχει, επίσης, επικεντρωθεί σε σχέδια του Όσλο για την αναδιοργάνωση και αναβάθμιση όλων των ενόπλων δυνάμεων της Νορβηγίας.

Ο SIGURD NEUBAUER εργάζεται για μια αμερικανική συμβουλευτική εταιρεία στον αμυντικό τομέα και είναι εξωτερικός συνεργάτης του Arab Gulf States Institute στην Ουάσιγκτον. Μπορείτε να τον ακολουθείτε στο Twitter @SigiMideast [1].

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Άστον Κάρτερ [2], ταξίδεψε στη Νορβηγία για να συζητήσει με την Νορβηγίδα υπουργό Άμυνας, Ine Eriksen Soreide, την ανάπτυξη κάπου 330 Αμερικανών πεζοναυτών στην χώρα αυτή. Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 24 Οκτωβρίου, η Soreide ανακοίνωσε ότι το Όσλο και η Ουάσιγκτον είχαν συμφωνήσει να τοποθετήσουν τα στρατεύματα αυτά στην αεροπορική βάση Vaernes στην κεντρική Νορβηγία. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι πεζοναύτες θα φτάσουν τον Ιανουάριο του 2017, ως μέρος της εκ περιτροπής Δύναμης της Μαύρης Θάλασσας, ένα πρόγραμμα που δίνει προσωρινή βάση σε αμερικανικά στρατεύματα σε εταίρους του ΝΑΤΟ, προκειμένου να βελτιώσουν την κοινή διαλειτουργικότητα και να ενισχύσουν την ικανότητα της Συμμαχίας να αντιδρά γρήγορα στις κρίσεις. Σε μια δοκιμαστική περίοδο ενός έτους, οι πεζοναύτες θα προπονούνται μόνοι τους, με νορβηγικά στρατεύματα, και με δυνάμεις των άλλων συμμάχων του ΝΑΤΟ [3], κάνοντας χρήση του αρκτικού κλίματος της περιοχής για να πραγματοποιήσουν ασκήσεις ψυχρού καιρού.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούν τανκς, τεθωρακισμένα οχήματα, και άλλο αμυντικό εξοπλισμό στη Νορβηγία από το 1970, και το σχέδιο να τοποθετήσουν πεζοναύτες στην Vaernes βασίζεται στην ανανέωση της συμφωνίας του 2005 μεταξύ του Όσλο και της Ουάσιγκτον υπό τον τίτλο Πρόγραμμα Προεγκατάστασης Σώματος Πεζοναυτών–Νορβηγία (Marine Corps Prepositioning Program–Norway). Αλλά, Νορβηγοί επικριτές από την άκρα αριστερά και την λαϊκίστικη δεξιά έχουν κατηγορήσει την επικείμενη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Vaernes ως ιδιαίτερα προκλητική. Η ανάπτυξη των αμερικανικών στρατευμάτων, υποστηρίζουν, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επισφαλή αλλά σταθερή σχέση της Νορβηγίας με την Ρωσία [4], με την οποία μοιράζεται σύνορα 122 μιλίων.

11112016-1.jpg

Νορβηγοί στρατιώτες κατά την διάρκεια μιας άσκησης του ΝΑΤΟ στο Adazi, στην Λετονία, τον Ιούνιο του 2016. INTS KALNINS / REUTERS
-----------------------------------------------------

ΜΕ ΚΙΝΗΤΡΟ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

Ως ιδρυτικό μέλος του ΝΑΤΟ, η Νορβηγία θεωρεί τις Ηνωμένες Πολιτείες κύριο σύμμαχό της. Από το 1949, το Όσλο πραγματοποιεί ετησίως στρατιωτικές ασκήσεις με το ΝΑΤΟ˙ το 2018, θα φιλοξενήσει τη ΝΑΤΟϊκή άσκηση Trident Juncture, στην οποία θα συμμετάσχουν περίπου 25.000 στρατιώτες. Η Νορβηγία έχει αρκετές δεκάδες στρατιώτες στο Αφγανιστάν, στο πλαίσιο της αποστολής του ΝΑΤΟ στην χώρα αυτή και είναι μέλος του υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνασπισμού για να νικηθεί το Ισλαμικό Κράτος (επίσης γνωστό ως ISIS). Η Soreide είναι μια από τις λίγες υπουργούς Άμυνας του ΝΑΤΟ που έχουν ζητήσει από τους Ευρωπαίους συμμάχους του ΝΑΤΟ [5] να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα, ενώ αναγνωρίζει ότι η ενίσχυση της κατανομής των βαρών είναι κρίσιμη για την διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης και σταθερότητας.

Η συντηρητική κυβέρνηση της πρωθυπουργού Erna Solberg υποστήριξε ότι η επικείμενη παρουσία του στρατού των ΗΠΑ στη Νορβηγία είναι συνεπής με την μακρόχρονη πολιτική του Όσλο περί την [στρατιωτική] εκπαίδευση με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ. Αλλά οι αντίπαλοι επικριτές της συμμετοχής της Νορβηγίας στο ΝΑΤΟ -πολλοί από αυτούς στην άκρα αριστερά- έχουν ξεκινήσει μια χιονοστιβάδα κριτικής εναντίον της προτεινόμενης πολιτικής στα νορβηγικά μέσα ενημέρωσης, κατηγορώντας άδικα την κυβέρνηση ότι η καθιέρωση μόνιμης στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην χώρα θα υποβάλει το Όσλο σε μη πρέπουσα αμερικανική επιρροή και θα θέσει τις σχέσεις της Νορβηγίας με την Ρωσία σε μια επικίνδυνη πορεία. Μια αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Νορβηγία, υποστηρίζουν, θα παραβίαζε την βασική διακήρυξη της χώρας το 1949 [6], η οποία ορίζει ότι καμιά συμμαχική δύναμη δεν μπορεί να σταθμεύει στο έδαφος της Νορβηγίας εν καιρώ ειρήνης. Άλλοι, μέχρι που έχουν υποστηρίξει ότι η προκλητική φύση των Αμερικανών πεζοναυτών θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την συμφωνία του 2010 για την οριοθέτηση [7] μεταξύ της Νορβηγίας και της Ρωσίας, υπονοώντας ότι παραβιάζει το πνεύμα της εν λόγω Συνθήκης η οποία επιδιώκει να ενισχύσει τις σχέσεις γειτονίας με την Ρωσία και να προωθήσει την προβλεψιμότητα και την σταθερότητα στην περιοχή. Η επιδείνωση των αμερικανο-ρωσικών σχέσεων κατά την διάρκεια των συγκρούσεων στην Συρία και την Ουκρανία και η κατηγορία της Ουάσινγκτον ότι η Ρωσία έχει εμπλακεί στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ έχουν προσθέσει καύσιμα σε αυτή την φωτιά: Οι Νορβηγοί λαϊκιστές υποστηρίζουν ότι η Νορβηγία δεν μπορεί να βάλει τον εαυτό της σε κίνδυνο φιλοξενώντας στρατεύματα των ΗΠΑ.

Οι εντεινόμενες έρευνες των μέσων ενημέρωσης αναπόφευκτα οδήγησαν τα νορβηγικά κανάλια να ρωτούν Ρώσους αξιωματούχους για πληροφορίες επί του θέματος. Στις 31 Οκτωβρίου, ο Frants Klintsevich, αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας και Ασφάλειας της Ρωσικής Δούμας, δήλωσε στο νορβηγικό τηλεοπτικό [8] κανάλι TV2 ότι «η Νορβηγία θα υποφέρει», αν το Όσλο και η Ουάσιγκτον πραγματοποιήσουν τα σχέδιά τους στην Vaernes. «Δεν είχαμε ποτέ πριν τη Νορβηγία στον κατάλογο των στόχων των στρατηγικών όπλων μας», είπε, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Νορβηγία έβαζε τον εαυτό της σε κίνδυνο πυρηνικής επίθεσης.