Συναντώντας τον Macron στη μέση

Ο Γάλλος πρόεδρος François Hollande και η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel στο Παρίσι, τον Μάρτιο του 2016. PHILIPPE WOJAZER / REUTERS
------------------------------------------------------------

ΟΠΩΣ ΜΕ, ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ

Η αποτυχία της εσωτερικής ατζέντας του απερχόμενου Γάλλου προέδρου François Hollande στην αρχή της θητείας του, μείωσε το ανάστημά του στη διεθνή σκηνή, εμποδίζοντας τον να γίνει ένας ανεξάρτητος και αποτελεσματικός εταίρος για την Γερμανία. Μια επιτυχημένη έναρξη των μεταρρυθμίσεων του Macron θα μπορούσε να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, δίνοντας στον Γάλλο πρόεδρο το πολιτικό κεφάλαιο που χρειάζεται για να συνεργαστεί με το Βερολίνο σε μια νέα ατζέντα για την ασφάλεια της Ευρώπης. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος για την Γερμανία ώστε να υποστηρίξει το εγχώριο πρόγραμμα του Macron: Καθώς η Μέση Ανατολή [24] και η Βόρεια Αφρική έχουν διαλυθεί και καθώς η Ρωσία έχει γίνει πιο επιθετική, τα ευρωπαϊκά κράτη απέτυχαν να συμβαδίσουν. Οι αμφιβολίες σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών από τον πρόεδρο Donald Trump έθεσαν την αδυναμία της Ευρώπης να προσφέρει για την άμυνά της σε απότομη ένταση.

Η Γαλλία και η Γερμανία πρέπει επειγόντως να ενισχύσουν τις διπλωματικές και στρατιωτικές ικανότητες της Ευρώπης. Μπορούν να ξεκινήσουν βασιζόμενες στην επιτυχή συνεργασία τους για την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν και την κρίση στην Ουκρανία. Το Βερολίνο και το Παρίσι πρέπει να καταστήσουν σαφές στην Ουάσινγκτον ότι δεσμεύονται να υπερασπιστούν την συμφωνία με το Ιράν και δεν θα συμβαδίσουν με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην αποκατάσταση των κυρώσεων κατά της χώρας. Θα πρέπει επίσης να προσπαθήσουν να παροτρύνουν την Τεχεράνη να διαδραματίσει πιο εποικοδομητικό ρόλο στην Μέση Ανατολή, πιέζοντάς την, για παράδειγμα, να αποσύρει τις δυνάμεις της από την Συρία και να ενθαρρύνει τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ-Ασαντ [25] να συμφωνήσει σε μια πολιτική διευθέτηση. Όσον αφορά την σύγκρουση στο Ντόνμπας [Ουκρανία], η Γαλλία και η Γερμανία πρέπει να πιέσουν την Ρωσία και την Ουκρανία να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν στο πλαίσιο της συμφωνίας του Μινσκ και θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας μπορούν να αρθούν μόνο όταν η Μόσχα τερματίσει την επιθετικότητά της στην ανατολική Ουκρανία. Η Γαλλία και η Γερμανία θα πρέπει επίσης να εργαστούν για να ενισχύσουν την επιρροή της ΕΕ στην διεθνή εμπορική πολιτική και στην πολιτική για την αλλαγή του κλίματος, οι οποίες χρειάζονται σταθερό χέρι, εξαιτίας των οικονομικών και περιβαλλοντικών πολιτικών της διοίκησης του Trump. Η προεδρία του Macron πρέπει να τα διευκολύνει όλα αυτά, κλείνοντας μερικά από τα χάσματα μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας σχετικά με την εξωτερική πολιτική: Ο νέος Γάλλος πρόεδρος μοιράζεται τον σκεπτικισμό της Γερμανίας για τις στρατιωτικές παρεμβάσεις [26] και φαίνεται πιο πρόθυμος από τον προκάτοχό του να συνεργαστεί με το Βερολίνο για να διαχειριστεί την ευρωπαϊκή μεταναστευτική κρίση.

Τα επόμενα πέντε χρόνια θα είναι μια περίοδος απολογισμού για τον στρατό της Γαλλίας, που είναι ο ισχυρότερος της ηπείρου. Οι απαιτήσεις για τις γαλλικές δυνάμεις αυξήθηκαν ως αποτέλεσμα των ξένων παρεμβάσεων του Παρισιού και των εσωτερικών αντιτρομοκρατικών αποστολών τους, αλλά η χρηματοδότηση δεν συνεχίστηκε. Από το 2004, οι αμυντικές δαπάνες της Γαλλίας μειώθηκαν [27] ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας, παρά τις σύντομες αιχμές το 2009, το 2010 και το 2014. Τώρα ανέρχονται στο 1,8%. Ο Macron έχει κληρονομήσει μια σειρά προβλημάτων που θα καταστήσουν αδύνατο στην Γαλλία να διατηρήσει τις σημερινές στρατηγικές της φιλοδοξίες χωρίς να αυξήσει γρήγορα τον αμυντικό προϋπολογισμό της. Ορισμένοι αναλυτές ζήτησαν από το Παρίσι να πραγματοποιήσει πρόσθετες επενδύσεις ύψους άνω των 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων [28] τα επόμενα πέντε χρόνια, εν μέρει για να υποστηρίξει τον καθυστερημένο εκσυγχρονισμό του πυρηνικού αποτρεπτικού μέσου της Γαλλίας, το οποίο έχει καταστεί ακόμη πιο σημαντικό λόγω των αμφιβολιών για την δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών έναντι της ηπείρου.

Η Γερμανία μπορεί να βοηθήσει. Η Μέρκελ δεσμεύτηκε να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες από 1,2% σε 2% του ΑΕΠ της χώρας έως το 2024. Το Βερολίνο θα πρέπει να χρησιμοποιήσει ορισμένα από αυτά τα επιπλέον κεφάλαια για να υποστηρίξει μια κοινή προσπάθεια αύξησης του μεριδίου των αμυντικών δαπανών που δαπανούν οι δύο χώρες για Έρευνα και Ανάπτυξη, που έχουν επίσης οικονομικά οφέλη, ιδίως στον ψηφιακό τομέα. Καθώς θα συνεργάζονται μεταξύ τους, η Γαλλία και η Γερμανία πρέπει επίσης να συνεργαστούν στενά με το Ηνωμένο Βασίλειο, ακόμη και μετά την αποχώρησή του από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι στρατιωτικές του ικανότητες και οι ικανότητές του στον τομέα των μυστικών υπηρεσιών είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της Ευρώπης.

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΟ ΟΡΙΟ

Το παλαιό κομματικό σύστημα της Γαλλίας έχει αποσυντεθεί. Η ριζοσπαστική Δεξιά και η αντίστοιχη Αριστερά θα περιμένουν ανυπόμονα για να αναλάβουν την προεδρία εάν αποτύχει ο Macron. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ήταν καταστροφή για την ΕΕ και για την Γερμανία, η οποία, όπως υποστήριξε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Sigmar Gabriel [29], αποκομίζει περισσότερα κέρδη από αυτό το μπλοκ από όσα οποιαδήποτε άλλη χώρα.