Το μέλλον του αντιπολιτευτικού κινήματος του Navalny

Φαίνεται ότι ο κύριος στόχος του Κρεμλίνου ήταν να εξαντλήσει την εκστρατεία του Navalny, στοχεύοντας όχι μόνο το κεντρικό προσωπικό της αλλά και τους περιφερειακούς ηγέτες και τους εθελοντές. Από τις 27 πόλεις της περιοδείας της φθινοπωρινής εκστρατεία του, οκτώ έγιναν στόχος σκληρής καταστολής. Στην Tambov, ο συντονιστής του γραφείου του Navalny κρατήθηκε για επτά ημέρες και δύο άλλα στελέχη τιμωρήθηκαν με φυλάκιση 25 και 20 ημέρες αντίστοιχα, με ένα πρόστιμο 300.000 ρούβλια (περίπου 5.150 δολάρια) για επανειλημμένες παραβιάσεις του νόμου της Ρωσίας για τις δημόσιες συγκεντρώσεις. Ο Navalny, η ομάδα της καμπάνιας του και οι εθελοντές του έχουν μαζέψει περισσότερες από 2.000 ημέρες φυλάκισης από την αρχή της εκστρατείας. Περιλαμβάνονται 65 ημέρες για τον Leonid Volkov, τον επικεφαλής της εκστρατείας, 60 ημέρες για τον ίδιο τον Navalny, 25 ημέρες για τον πρώην επικεφαλής του γραφείου της Μόσχας Νικολάι Λυάσκιν, και δέκα ημέρες για τον Ρομάν Ρουμπάνοφ, διευθυντή του Ιδρύματος Αντι-διαφθοράς του Navalny. Έχουν επίσης επιβληθεί συνολικά πρόστιμα πάνω από 10.000.000 ρούβλια (περίπου 174.000 δολάρια), η πληρωμή των οποίων έγινε με έρανο με πάνω από 5.000 άτομα να συμμετέχουν.

Σε όλη την διάρκεια της εκστρατείας, ο Navalny και τα μέλη της ομάδας του δέχθηκαν σωματικές ειθεσεις, αντιμετώπισαν απειλές θανάτου και βίωσαν άλλες μορφές εκφοβισμού. Σε μια τακτική που χρησιμοποιείται συχνά, η κυβέρνηση έχει εισβάλει σε διάφορα γραφεία της εκστρατείας του Navalny σε ολόκληρη την χώρα και έχει κατασχέσει μόνιμα τον εξοπλισμό τους. Χάρη στις επιτυχημένες προσπάθειες της εκστρατείας, ωστόσο, ο Navalny κατάφερνε να ξαναφτιάξει και να αντικαταστήσει την υποδομή αμέσως κάθε φορά. Είναι σαφές ότι η ξεκάθαρη προσπάθεια της κυβέρνησης να απενεργοποιήσει την εκστρατεία απλώς έδωσε περισσότερη υποστήριξη στον αρχηγό της αντιπολίτευσης.

Το τελευταίο πλήγμα ενάντια στις προεδρικές ελπίδες του Ναβάλνι, ωστόσο, ήρθε στις 25 Δεκεμβρίου, όταν η Ρωσική Κεντρική Εκλογική Επιτροπή τού αρνήθηκε να εγγραφεί ως προεδρικός υποψήφιος. Η Επιτροπή παραπέμπει στην καταδίκη του Navalny για υπεξαίρεση το 2013, ως απαγορευτική για να τύχει επιλεξιμότητας. Ωστόσο, η νομιμότητα αυτής της καταδίκης είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων [7] την χαρακτήρισε «αυθαίρετη και προδήλως παράλογη» και η συντριπτική πλειονότητα των ανεξάρτητων δικηγόρων από την Ρωσία και πέρα από αυτήν, την αναγνώρισε ως έχουσα πολιτικά κίνητρα και ούσα μεροληπτική. (Ο αδελφός του Navalny, Oleg, ο οποίος επίσης διώχθηκε, εξακολουθεί να εκτίει ποινή φυλάκισης και πρόκειται να αποφυλακιστεί τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους).

ΕΝΙΣΧΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΨΗΦΟΦΟΡΩΝ

Οι προσπάθειες του Κρεμλίνου να υπονομεύσει το Navalny δεν προκαλούν έκπληξη. Φυσικά, ο Πούτιν σχεδόν σίγουρα θα κέρδιζε ακόμα και αν ο Νάβαλνι είχε την άδεια να κατεβεί στις εκλογές. Αλλά για το Κρεμλίνο, θα ήταν απλά απαράδεκτο να επιτρέψει να ανταγωνιστεί κάποιος ο οποίος επιτίθεται άμεσα στον Πούτιν, εκθέτει συστηματικά τις κλεπτοκρατικές δραστηριότητες του καθεστώτος και επικρίνει όλες τις βασικές προσωπικότητες του εσωτερικού κύκλου του Πούτιν. Κατά την δεκαετία του 2000, ο Πούτιν μπόρεσε είτε να περιθωριοποιήσει τους φιλελεύθερους πολιτικούς αντιπάλους του είτε να τους ενσωματώσει στο σύστημα του Κρεμλίνου. Ο 41χρονος Navalny, ωστόσο, έχει ένα χάρισμα και μια πολιτική ζωτικότητα που θα μπορούσε να προσελκύσει πολύ μεγαλύτερο αριθμό Ρώσων από ό, τι το Κρεμλίνο θα μπορούσε να ανεχτεί ποτέ, εάν του επέτρεπε να κάνει μια ανεμπόδιστη προεκλογική εκστρατεία.

Δεδομένου ότι ο Πούτιν ανησυχεί για την εικόνα του Κρεμλίνου και θέλει να θεωρηθεί ότι έχει την ισχυρή υποστήριξη του λαού του, επιδιώκει να επιτύχει ένα «70 στα 70» αποτέλεσμα –το 70% των ψήφων υπέρ του Πούτιν με 70% συμμετοχή των ψηφοφόρων. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα απαιτεί από το Κρεμλίνο να βρει τρόπους για να παρακινήσει τους ψηφοφόρους του Πούτιν να εμφανιστούν και να ψηφίσουν γι’ αυτόν, παρά την άνευ προηγουμένου προβλεψιμότητα του αποτελέσματος των εκλογών.

Δύο συγκεκριμένες εξελίξεις μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση της προσέλευσης των ψηφοφόρων. Πρώτη είναι η υποψηφιότητα της Ksenia Sobchak, μιας διάσημης προσωπικότητας των μέσων ενημέρωσης και της τηλεόρασης. Είναι μέλος του μεγαλύτερου αντιπολιτευτικού κινήματος και η κόρη του Ανατόλι Σόμπτσακ, πρώην δημάρχου της Αγίας Πετρούπολης στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υπό τον οποίο ο Πούτιν ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα. Η Σόμπτσακ μπόρεσε ελεύθερα και δημοσίως να κατηγορήσει τον Πούτιν για μυριάδες αδυναμίες και αποτυχίες, συμπεριλαμβανομένης της προσάρτησης της Κριμαίας, χωρίς το Κρεμλίνο να παρεμβαίνει. Έχει εμφανιστεί ακόμη και στην κρατική τηλεόραση, όπου ο Navalny βρίσκεται στην μαύρη λίστα για να μπορεί να κάνει το ίδιο. Κατεβαίνει στις εκλογές ως μια πολύ φιλελεύθερη και προοδευτική εναλλακτική και κυκλοφορούν φήμες ότι το Κρεμλίνο ζήτησε από την Σόμπτσακ να παραμείνει ως μια ψεύτικη αντίπαλος για να προσελκύσει τόσο τους δυνητικούς εκλογείς του Ναβάλνι όσο και, πιο σημαντικό, εκείνους που έχουν μια έντονα αρνητική γνώμη γι’ αυτήν, για να εμφανιστούν στις κάλπες έτσι ώστε το ποσοστό συμμετοχής να προσεγγίσει το 70%. Η Sobchak φαίνεται να χρησιμοποιεί την εκστρατεία ως ευκαιρία να παρουσιαστεί σαν μια νομιμοποιημένη πολιτικός και να προετοιμάσει τον εαυτό της και τον ρωσικό λαό για μελλοντικές εναλλακτικές λύσεις μετά τον Πούτιν. Δεν έχει, ωστόσο, σε εθνικό επίπεδο τίποτα κοντά στην πολιτική υποδομή που διαθέτει ο Navalny.