Ο κόσμος δεν είναι έτοιμος για την επόμενη πανδημία

Η δομή διακυβέρνησης του καταπιστεύματος θα είναι παρόμοια με εκείνη άλλων μεγάλων παγκόσμιων πρωτοβουλιών για την υγεία, όπως το Παγκόσμιο Ταμείο για την Καταπολέμηση του AIDS, της Φυματίωσης και της Ελονοσίας (Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria) και της «Γκάβι, η Συμμαχία Εμβολίων» (Gavi, the Vaccine Alliance) -αμφότερα δημιουργήθηκαν από μεγάλους κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς παγκόσμιους χορηγούς υγείας για την καταπολέμηση μολυσματικών ασθενειών. Όπως και οι δύο υπάρχοντες οργανισμοί, το καταπιστευματικό ταμείο θα διοικείται από ανεξάρτητο συμβούλιο με θέσεις που θα προορίζονται για διάφορα κράτη-μέλη και σώματα. Ορισμένες θέσεις θα διαχωριστούν για συγκεκριμένες χώρες ή περιοχές, τόσο για να διασφαλιστεί ότι οι κύριοι πάροχοι θα αισθάνονται ότι έχουν επαρκή συμβολή όσο και για να υπάρχει εγγύηση ότι τα αναπτυσσόμενα κράτη έχουν αντίκτυπο στην κατεύθυνση του καταπιστευματικού ταμείου. Τα κράτη-μέλη, οι ομάδες κρατών, και οι περιφέρειες με δεσμευμένες θέσεις θα είναι ο καθείς ελεύθερος να αναπτύξει μια διαδικασία υποψηφιότητας της επιλογής του. Το διοικητικό συμβούλιο του καταπιστεύματος θα περιλαμβάνει επίσης δεσμευμένες θέσεις για την κοινότητα των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ), του ιδιωτικού τομέα, και των διεθνών οργανισμών. Ο ΠΟΥ θα αναλάβει έναν διπλό ρόλο στο ταμείο, με δεσμευμένη θέση στο διοικητικό συμβούλιο και ανεξάρτητη εποπτεία. (Το τελευταίο, θα μπορούσε να λάβει τη μορφή μιας ετήσιας έκθεσης και ακρόασης στην Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας σχετικά με τις δραστηριότητες του καταπιστευματικού ταμείου).

Στις περισσότερες παρόμοιες οργανώσεις, επιστήμονες και ειδικοί εκπροσωπούνται σε μια συγκεκριμένη συμβουλευτική επιτροπή. Αν και μια τέτοια επιτροπή θα πρέπει να υπάρχει στο καταπιστευματικό ταμείο για να παρέχει μια συνεχή πηγή ανεξάρτητων επιστημονικών διαβουλεύσεων, ο ρόλος των επιστημόνων πρέπει να είναι μεγαλύτερος. Η πανδημία της COVID-19 ανέδειξε την ιδιαίτερη ανάγκη της επιστημονικής ηγεσίας τόσο στην χάραξη πολιτικής όσο και στην κοινή γνώμη. Ως εκ τούτου, οι επιστήμονες θα πρέπει να έχουν εκπροσώπηση στον πίνακα ψηφοφορίας του ταμείου, με δύο θέσεις του διοικητικού συμβουλίου που προορίζονται για ειδικούς (μια για βασικό επιστήμονα με εξειδίκευση στην έρευνα και την ανάπτυξη και άλλη μια για έναν κοινωνικό επιστήμονα ή έναν επιστήμονα επί της ζωής [life scientist] με ειδίκευση στην υγεία του πληθυσμού).

Το καταπιστευματικό ταμείο θα χρηματοδοτηθεί μέσω ενός συστήματος πληρωμής ασφαλίστρων, με κάθε χώρα να συνεισφέρει ανάλογα με την ικανότητά της. Υπάρχουν πολλά μοντέλα που θα μπορούσε να μιμηθεί το καταπιστευματικό ταμείο. Ένα από αυτά, το Κοινό Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης ASEAN-ΟΗΕ για την Διαχείριση Καταστροφών (ASEAN-UN Joint Strategic Plan of Action on Disaster Management), ιδρύθηκε από την Ένωση Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας (Association of Southeast Asian Nations, ASEAN) και τα Ηνωμένα Έθνη ως απάντηση σε μια σειρά φυσικών καταστροφών στην Ασία, ξεκινώντας με τον σεισμό και το τσουνάμι του Ινδικού Ωκεανού το 2004 που κόστισε περισσότερες από 225.000 ζωές. Κοινώς γνωστό ως JSPADM III, το σχέδιο σκιαγραφεί μια προσέγγιση για την αντιμετώπιση μελλοντικών καταστροφών και βασίζεται σε τρεις πηγές χρηματοδότησης: επιμερισμό κόστους μεταξύ κρατών-μελών της ASEAN, επενδύσεις στον ιδιωτικό τομέα, και συνεργασίες με εταιρείες προσανατολισμένες στο ρίσκο. Ένα τέτοιο μοντέλο θα μπορούσε να είναι ιδανικό για το καταπιστευματικό ταμείο. Πράγματι, οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα στην πρόληψη της πανδημίας θα ήταν μια φυσική προέκταση των υφιστάμενων προσπαθειών στον τομέα της βιοτεχνολογίας. Δεδομένου του καταστροφικού αντίκτυπου της COVID-19 στον ιδιωτικό τομέα, επιπλέον, οι επιχειρήσεις μπορεί να είναι πρόθυμες να εμπλακούν κατά την διάρκεια του πανδημικού καιρού ειρήνης.

Το μοντέλο παροχής σε είδος του ΝΑΤΟ -όπου τα κράτη παρέχουν συγκεκριμένους πόρους και όχι χρηματοδότηση- θα μπορούσε να είναι μια άλλη χρήσιμη προσθήκη στην χρηματοοικονομική δομή του ταμείου. Κατ' αναλογία, το ταμείο θα μπορούσε να αναζητήσει έμμεσες συνεισφορές, όπως προμήθειες, data, και προσωπικό από τα συμμετέχοντα κράτη για να υποστηρίξει τις δυνατότητές του στην παρακολούθηση, την επιτήρηση, και την ιχνηλάτηση επαφών. Ένα τέτοιο σύστημα θα βοηθούσε τα λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη να κάνουν χρήση της προηγμένης υποδομής του ταμείου και να διευκολύνουν τον συντονισμό μεταξύ εθνικών, διεθνών, ιδιωτικών τομέων, και των πόρων του ταμείου.

Πάνω απ' όλα, η COVID-19 κατέστησε σαφές ότι ένα καταπιστευματικό ταμείο πρέπει να χρησιμεύσει ως σύστημα συλλογικής ασφάλειας έναντι μιας πραγματικά παγκόσμιας απειλής. Παρόλο που το μοντέλο καταμερισμού του κόστους μπορεί να θέσει την οικονομική επιβάρυνση του οργανισμού κυρίως στα πλούσια και καλά προστατευμένα κράτη, η COVID-19 έχει δείξει ότι οι τύχες όλων των χωρών είναι συνυφασμένες κατά την διάρκεια μιας πανδημίας. Για παράδειγμα, ακόμη και με το σχετικά υψηλό ποσοστό εμβολιασμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα χαμηλά ποσοστά ανοσοποίησης σε άλλες χώρες επέτρεψαν την εμφάνιση νέων μεταλλάξεων [του ιού], όπως η εξαιρετικά μεταδοτική μετάλλαξη Delta -το κυρίαρχο στέλεχος της COVID-19 στις Ηνωμένες Πολιτείες σήμερα. Άλλα δυνητικά ανθεκτικά στα εμβόλια στελέχη φαίνονται πιθανά. Μετά την COVID-19, η κατανομή του κόστους θα φαίνεται σαν λογικό τίμημα για την συλλογική ασφάλεια [έναντι μιας] πανδημίας.

ΧΤΥΠΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟ