Η Αμερική δεν αποχωρεί από τη Μέση Ανατολή | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Αμερική δεν αποχωρεί από τη Μέση Ανατολή

Η Ουάσιγκτον χρειάζεται μια νέα στρατηγική αλλά όχι μια στρατηγική εξόδου
Περίληψη: 

Η αμερικανική απόσυρση δεν είναι μόνο ένας μύθος, αλλά εμποδίζει έναν σημαντικό διάλογο στην Ουάσιγκτον σχετικά με το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να προσαρμόσουν τις πολιτικές τους για να βελτιώσουν τις ζωές των πολιτών της περιοχής και να συμβάλουν σε μια πιο δίκαιη πολιτική τάξη στη Μέση Ανατολή.

Η DALIA DASSA KAYE είναι ανώτερη επιστημονική συνεργάτις Κέντρο Διεθνών Σχέσεων Burkle στο UCLA.

Η κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δεν έχει κρύψει την επιθυμία της να απαγκιστρώσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη Μέση Ανατολή. Ο υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, σε συνέντευξή του πριν αναλάβει τα καθήκοντά του, είπε πως οραματιζόταν ότι μια προεδρία Μπάιντεν θα έκανε «λιγότερα, όχι περισσότερα» στην περιοχή. Αντίστοιχα, ένας ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ μού είπε ότι η κυβέρνηση Ομπάμα δεν ολοκλήρωσε την λεγόμενη στροφή της στην Ασία, αλλά «αυτή την φορά θα το κάνουμε».

02122021-1.jpg

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, με τους ομολόγους του από το Ισραήλ και τα Εμιράτα, στην Ουάσιγκτον, τον Οκτώβριο του 2021. POOL New / Reuters
-------------------------------------------------------

Ο «στρατηγικός ανταγωνισμός» [1] των Ηνωμένων Πολιτειών με την Κίνα κυριαρχεί επί του παρόντος στις συζητήσεις για την αμερικανική εξωτερική πολιτική, αντιπροσωπεύοντας την διακομματική συναίνεση σε μια κατά τα άλλα διχασμένη Ουάσιγκτον. Όμως, παρ' όλη την συζήτηση για την απόσυρση από τη Μέση Ανατολή και το ειλικρινές άγχος της περιοχής για την εγκατάλειψη από τις ΗΠΑ στον απόηχο του Αφγανιστάν, η πραγματικότητα στο πεδίο υποδηλώνει το αντίθετο: η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να διατηρεί ένα εκτεταμένο δίκτυο στρατιωτικών βάσεων και έχει αποδειχθεί πρόθυμη να αποδεχτεί ακόμη και τους πιο δυσάρεστους εταίρους της στο όνομα της ενίσχυσης της περιφερειακής ασφάλειας. Επιπλέον, οι περιφερειακές δυναμικές είναι πιθανό να οδηγήσουν σε περαιτέρω αστάθεια και βία –τροφοδοτώντας μια απαίτηση για μια συνεχιζόμενη αμερικανική παρουσία.

Σίγουρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είναι πλέον ο μόνος παγκόσμιος παίκτης στη Μέση Ανατολή. Οι κινεζικές οικονομικές και τεχνολογικές επενδύσεις και η στρατιωτική επιρροή της Ρωσίας έχουν αυξηθεί την τελευταία δεκαετία. Υπό αυτήν την έννοια, η στιγμή της Αμερικής έχει περάσει. Και όμως, όσο και αν οι Αμερικανοί ίσως θέλουν να τελειώσουν με τη Μέση Ανατολή, η Μέση Ανατολή δεν έχει τελειώσει με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η αμερικανική απόσυρση δεν είναι μόνο ένας μύθος, αλλά εμποδίζει έναν σημαντικό διάλογο στην Ουάσιγκτον σχετικά με το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να προσαρμόσουν τις πολιτικές τους για να βελτιώσουν τις ζωές των πολιτών της περιοχής και να συμβάλουν σε μια πιο δίκαιη πολιτική τάξη στη Μέση Ανατολή.

ΤΑ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ

Παρ’ όλους τους φόβους στις αραβικές πρωτεύουσες για την φθίνουσα αμερικανική δέσμευση στη Μέση Ανατολή, η στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ δείχνει περισσότερη συνέχεια από όσο συνήθως αναγνωρίζεται. Παρά την υπόσχεση να επανεξετάσει μια πώληση όπλων 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με μεγαλύτερη έμφαση στα ανθρώπινα δικαιώματα, η κυβέρνηση Μπάιντεν αποφάσισε να προχωρήσει στην πώληση. Επίσης, η «αναπροσαρμογή» των σχέσεων του Μπάιντεν με την Σαουδική Αραβία δεν οδήγησε σε σημαντική αλλαγή πολιτικής: ο υπουργός Άμυνας της Σαουδικής Αραβίας, Khalid bin Salman, αδελφός του πρίγκιπα-διαδόχου, Mohammed bin Salman, είχε συναντήσεις υψηλού επιπέδου με κορυφαίους αξιωματούχους των ΗΠΑ κατά την διάρκεια επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο, παρά την δημοσιοποίηση μιας έκθεσης των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ, η οποία εκτίμησε ότι ο πρίγκιπας-διάδοχος ενέκρινε την επιχείρηση σύλληψης και δολοφονίας του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Jake Sullivan, συναντήθηκε επίσης απευθείας με τον πρίγκιπα-διάδοχο στο Ριάντ τον Σεπτέμβριο του 2021. Στην συνέχεια, η κυβέρνηση προώθησε μια νέα πώληση όπλων 650 εκατομμυρίων δολαρίων στην Σαουδική Αραβία.

Αυτή δεν μοιάζει με μια κυβέρνηση που γυρίζει την πλάτη στους παραδοσιακούς εταίρους των ΗΠΑ ή «βάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα στο επίκεντρο» της εξωτερικής της πολιτικής. Αυτό το μοτίβο εκτείνεται πέρα από τους πλούσιους εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών στον Κόλπο: μολονότι η ομάδα του Μπάιντεν επέλεξε να παρακρατήσει προσωρινά 130 εκατομμύρια δολάρια στρατιωτικής βοήθειας προς την Αίγυπτο, η απόφασή της δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ότι η κυβέρνηση θα στήριζε τη νομοθεσία του Κογκρέσου που εξαρτά 300 εκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια από την χειροπιαστή πρόοδο όσον αφορά το κράτος δικαίου και τα μεταρρυθμιστικά μέτρα. Με 1,3 δισεκατομμύρια δολάρια να χορηγούνται ετησίως μέσω του προγράμματος Στρατιωτικής Χρηματοδότησης στο Εξωτερικό (Foreign Military Financing) των ΗΠΑ, η Αίγυπτος παραμένει μεταξύ των τριών κορυφαίων αποδεκτών αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας παγκοσμίως, παρά την καταστολή της πολιτικής αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών από τον πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Ελ Σίσι.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν όντως σηματοδότησε μια επανευθυγράμμιση της στρατιωτικής της στάσης με το να ανακοινώσει μείωση των αντιπυραυλικών της συστημάτων στην περιοχή καθώς επανεστίασε στην πρόκληση που θέτουν η Ρωσία και η Κίνα. Η απομάκρυνση αυτών των συστημάτων από την Σαουδική Αραβία τον Σεπτέμβριο, ακόμη και όταν οι Χούτι συνέχισαν να εξαπολύουν πυραυλικές επιθέσεις σε σαουδαραβικό έδαφος από την Υεμένη, ενίσχυσε την αίσθηση εγκατάλειψης του Ριάντ από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επίσης, το Υπουργείο Άμυνας ασχολείται επί του παρόντος με μια σημαντική παγκόσμια επανεξέταση της στάσης των δυνάμεών του, η οποία πιθανότατα θα επηρεάσει το στρατιωτικό αποτύπωμα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες δίνουν προτεραιότητα στις απειλές στον Ινδο-Ειρηνικό. Παραμένει όμως αμφίβολο ότι μια ριζική μείωση δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών των ΗΠΑ είναι στον ορίζοντα —ή ότι η Ουάσιγκτον είναι έτοιμη να αγνοήσει τις αντιληπτές ανάγκες ασφάλειας των μεγάλων περιφερειακών εταίρων της.

ΒΑΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ