Το επικίνδυνο πολιτικό αδιέξοδο της Γαλλίας

Επίσης, προμηνύει κάτι άσχημο για την διεθνή ατζέντα του Μακρόν. Μολονότι ο πρόεδρος διατηρεί τον έλεγχο της εξωτερικής πολιτικής ως μέρος του domaine réservé (αποκλειστικού τομέα) του, η παγκόσμια θέση του είναι ασθενέστερη τώρα που έχει λιγότερη εσωτερική υποστήριξη. Η αδυναμία δεν είναι ασήμαντο θέμα για τον Μακρόν, ο οποίος έχει καταστήσει σαφή την φιλοδοξία του να κάνει την Ευρώπη —και, όχι συμπτωματικά, τον εαυτό του— μεγάλο παίκτη στην διεθνή σκηνή. Και αυτά τα νέα προβλήματα χτίζουν πάνω στα υπάρχοντα. Δεν είναι εύκολο να συμφιλιωθεί η έκκληση του Μακρόν προς την Ευρώπη να «ενεργήσει με δύναμη, να ενεργήσει με ταχύτητα και να ενεργήσει για τα μεγάλα όνειρα» με τις επίμονες (και επίμονα μάταιες) προσπάθειές του να εμπλέξει τον Βλαντιμίρ Πούτιν [12] πριν και μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Επίσης, ο Μακρόν δεν βοήθησε τον εαυτό του περιμένοντας μέχρι τις 16 Ιουνίου για να επισκεφθεί τη χώρα ή παρέχοντας στο Κίεβο σχετικά καχεκτική στρατιωτική αρωγή. Τώρα βρίσκεται σε ακόμη πιο αδύναμη θέση για να βοηθήσει την Γαλλία να αντιμετωπίσει εποικοδομητικά τις πολλές κρίσεις του πλανήτη.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η διεθνής θέση του Μακρόν έχει καταστραφεί· ο ίδιος επιδοκιμάστηκε για την πρόσφατη εξάμηνη θητεία του ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά τα χειροκροτήματα προήλθαν κυρίως έξω από την Γαλλία. Αντίθετα, πολλοί Γάλλοι ανησυχούν για τον αυξανόμενο πληθωρισμό και την εξασθενούμενη αγοραστική δύναμη. Η πρώτη δουλειά της κυβέρνησης της Borne είναι να βρει έναν συμβιβασμό για το «pack pouvoir d'achat» ή αλλιώς το πακέτο προτάσεων για να βοηθήσει τους Γάλλους καταναλωτές. Όμως, δεδομένων των θεμελιωδώς διαφορετικών οικονομικών απόψεων της αριστεράς και της δεξιάς -η πρώτη ευνοεί την αύξηση του κατώτατου μισθού και την αύξηση των οικογενειακών ενισχύσεων, και η δεύτερη επιδιώκει περικοπές στις δαπάνες και μείωση του φόρου του φυσικού αερίου- δεν είναι καθόλου σαφές με ποιον θα κλείσουν συμφωνία η Borne και ο Μακρόν και τι θα προοιωνίζει αυτή. Προς το παρόν, η κυβέρνηση θα πρέπει να βάλει σε τάξη τις περισσότερες από 1.100 τροπολογίες που έχουν ήδη εισάγει τα κόμματα της αντιπολίτευσης ως απάντηση στο προτεινόμενο νομοσχέδιο.

Οι σχετιζόμενες με τον πληθωρισμό δυσκολίες της χώρας θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες στα μελλοντικά περιγράμματα της γαλλικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένου του να βοηθηθεί περαιτέρω η άκρα δεξιά: τα ζητήματα της τσέπης βοήθησαν το κόμμα της Λεπέν να έχει την σημαντική εκλογική της πρόοδο. Από την ίδρυση του κόμματος (ως Εθνικό Μέτωπο [National Front]), οι πολιτικοί παρατηρητές θεωρούσαν αδύνατο ότι η άκρα δεξιά θα ήταν οτιδήποτε άλλο παρά περιθωριακή. Στην αρχή, το κόμμα είχε μια τάση προς την βία, τη νοσταλγία για το καθεστώς του Βισύ, μια αυταρχική κλίση, και την άρνηση του Ολοκαυτώματος. Αλλά τώρα, όπως και η COVID-19, είναι σαφώς κανονικοποιημένο. Μια ενθουσιώδης Λεπέν χαιρέτισε σωστά την εκλογική επίδοση του κόμματός της ως «ιστορική πρόοδο». Και στις 30 Ιουνίου, η RN άντλησε αρκετές ψήφους από άλλα δεξιά κόμματα για να διεκδικήσει δύο από τις έξι αντιπροεδρίες του κοινοβουλίου, σημαντικές θέσεις που είναι υπεύθυνες για να βοηθούν τον πρόεδρο να ταξινομεί το πρόγραμμα και να επιβλέπει τις συζητήσεις στην αίθουσα. «Χρειάστηκε μια εβδομάδα —ούτε μια ημέρα παραπάνω— για να αισθανθεί η ακροδεξιά άνετα στην Εθνοσυνέλευση», έγραψε η Ellen Salvi, δημοσιογράφος στο διαδικτυακό ερευνητικό μέσο Mediapart.

Εκτός από το να είναι αντίδραση στον πληθωρισμό, η επιτυχία της RN είναι εν μέρει προϊόν των προσπαθειών της Λεπέν [13] να το κάνει λιγότερο ακραίο. Έχει εκκαθαρίσει τις εκλεγμένες τάξεις του από τους νεοναζί και τους αντισημίτες, και έχει αμβλύνει τις θέσεις της σε κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα. Η Λεπέν, για παράδειγμα, υποστηρίζει πλέον το δικαίωμα στην άμβλωση (αν και αντιτίθεται στην αποζημίωσή της από το κράτος) και δεν φλερτάρει πλέον με την ιδέα ενός γαλλικού διαζυγίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αλλά η μετριοπάθεια φτάνει μόνο μέχρι ενός σημείου. Η Λεπέν συνεχίζει να προωθεί την απαγόρευση της μαντίλας στους δημόσιους χώρους. Η ηγέτης της RN διατυμπανίζει αυτή που αποκαλεί «priorité nationale» (εθνική προτεραιότητα), η οποία θα εμπόδιζε τους μη πολίτες που ζουν στη Γαλλία από το να αναζητήσουν εργασία, στέγαση, υγειονομική περίθαλψη και κοινωνικά επιδόματα. Υπερασπίζεται τα λαϊκά δημοψηφίσματα για σχεδόν όλα τα ζητήματα που απασχολούν τους ψηφοφόρους, αλλά φαίνεται ότι ενδιαφέρεται κυρίως να χρησιμοποιήσει αυτόν τον μηχανισμό για την προώθηση των δεξιών σκοπών. Η Λεπέν δήλωσε πρόσφατα ότι ήταν ανοιχτή σε ένα δημοψήφισμα για την επαναφορά της θανατικής ποινής στην Γαλλία, ένα ευαίσθητο ζήτημα στη χώρα που εφηύρε την γκιλοτίνα, μολονότι υπαναχώρησε την ίδια μέρα.

Δεδομένης της συνεχιζόμενης ριζοσπαστικής κλίσης της Λεπέν, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Julien Bayou, ο πρόεδρος του Κόμματος των Πρασίνων (Green Party), καταδίκασε την απόκτηση των θέσεων της αντιπροεδρίας από την RN ως «αδιανόητη». Αλλά κάθε είδους αδιανόητα αποτελέσματα είναι πλέον πιθανά στην Γαλλία. Είναι αληθοφανές, για παράδειγμα, ότι ο Μακρόν θα καταφύγει στην πυρηνική επιλογή του: να διαλύσει την εθνοσυνέλευση και να ζητήσει νέες εκλογές. Ο πρόεδρος ίσως νομίζει ότι αυτό θα βελτιώσει την θέση του, αλλά οι εκλογές αποτελούν ρίσκο, και είναι επίσης πιθανό ότι εάν ο Μακρόν επιστρέψει τους εκνευρισμένους Γάλλους ψηφοφόρους στις κάλπες, το κόμμα του να χάσει την σχετική πλειοψηφία του. Εάν η Εθνική Συσπείρωση συνεχίσει την ταχεία άνοδό της, είναι πιθανό ότι θα γίνει το μεγαλύτερο κόμμα. Θα μπορούσε ακόμη και να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία. (Η RN ίσως βοηθείτο ακούσια από τον αριστερό συνασπισμό, εάν ο τελευταίος δημιουργήσει στους ψηφοφόρους την εντύπωση ότι είναι ταραχοποιός και όχι εποικοδομητικός, όπως έκανε κατά την διάρκεια της ψήφου δυσπιστίας.) Πράγματι, δεδομένης της σταθερής κανονικοποίησης της RN, δεν είναι πλέον αδιανόητο η Γαλλία θα μπορούσε να έχει την πρώτη της γυναίκα πρόεδρο το 2027: την Μαρίν Λεπέν.