Η Βόρειος Κορέα αυξάνει το πυρηνικό διακύβευμα

Αμερικανοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες φοβούνται ότι εάν τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ ήταν σταθμευμένα στη Νότιο Κορέα, θα μπορούσαν να γίνουν δελεαστικοί στόχοι για μια προληπτική βορειοκορεατική επίθεση. Από την σκοπιά των ΗΠΑ, η Νότιος Κορέα θα πρέπει να δείξει εμπιστοσύνη στο ότι η ύπαρξη 28.500 Αμερικανών στρατιωτών στη Νότιο Κορέα αποτελεί απόδειξη της βαθιάς δέσμευσης των ΗΠΑ στην άμυνά της. Αλλά αυτά τα επιχειρήματα δεν πείθουν πολλούς σκεπτικιστές στη Νότιο Κορέα, οι οποίοι φοβούνται ότι το πυρηνικό οπλοστάσιο της Βορείου Κορέας θα μπορούσε να αποτρέψει την επέμβαση των ΗΠΑ και ότι η εκλογή ενός απομονωτιστή προέδρου στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσε να θέσει την συμμαχία σε κίνδυνο.

Ο πρόεδρος της Νοτίου Κορέας Yoon Suk-yeol είναι απίθανο να κάνει το πιο ριζοσπαστικό βήμα - την έναρξη ενός προγράμματος πυρηνικών όπλων – διότι οι Νοτιοκορεάτες παραμένουν διχασμένοι στο ζήτημα (το φιλελεύθερο κόμμα της αντιπολίτευσης, το οποίο έχει την πλειοψηφία στο νομοθετικό σώμα, είναι σθεναρά αντίθετο), και αυτό θα συνοδευόταν από πολλές παγίδες. Πρώτον, θα διακινδύνευε να δημιουργήσει ένα ρήγμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες - όπως συνέβη παλαιότερα στην δεκαετία του 1970 όταν ο τότε Πρόεδρος Park Chung-hee ξεκίνησε ένα μυστικό πυρηνικό πρόγραμμα αλλά το εγκατέλειψε με αντάλλαγμα τις εγγυήσεις ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για να επιδιώξει νόμιμα τα πυρηνικά όπλα, η Νότιος Κορέα θα έπρεπε να αποσυρθεί από την Συνθήκη για την Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (Nuclear Nonproliferation Treaty) ή να διακινδυνεύσει διεθνείς κυρώσεις. Στον απόηχο μιας τέτοιας απόφασης, η Νότιος Κορέα θα μπορούσε να απομονωθεί διεθνώς -όπως απομονώθηκε αρχικά το Πακιστάν αφότου απέκτησε πυρηνικά όπλα- και η συμμαχία ΗΠΑ-Νοτίου Κορέας θα μπορούσε να δεχτεί νέες πιέσεις. (Είναι αλήθεια, ωστόσο, ότι το Ισραήλ και η Ινδία είναι κάθε άλλο παρά διεθνείς παρίες παρά τα προγράμματα πυρηνικών όπλων τους.) Ένα τέτοιο βήμα, επιπλέον, θα αύξανε τον κίνδυνο μιας βορειοκορεατικής προληπτικής επίθεσης προτού η Νότιος Κορέα μπορούσε να καταστήσει λειτουργικό το εξοπλιστικό της πρόγραμμα. Και, φυσικά, η Ιαπωνία και η Κίνα θα μπορούσαν να απαντήσουν ενισχύοντας τα δικά τους εξοπλιστικά προγράμματα. Η Ιαπωνία θα μπορούσε να αποκτήσει πυρηνικά όπλα˙ η Κίνα θα μπορούσε να διευρύνει το ήδη σημαντικό πυρηνικό της οπλοστάσιο.

Μια λιγότερο προκλητική επιλογή θα μπορούσε να είναι να εισαγάγουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τον «πυρηνικό διαμοιρασμό» όπως κάνουν σήμερα με τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επί μακρόν τέτοιες διευθετήσεις με πολλά κράτη του ΝΑΤΟ, οι οποίες περιλαμβάνουν την στάθμευση πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ στα εδάφη τους για να παραδοθούν από αεροσκάφη και πιλότους ετούτων των χωρών σε περίπτωση σύγκρουσης. Εάν επρόκειτο να ξεσπάσει ένας μεγάλος πόλεμος, η Ομάδα Πυρηνικού Σχεδιασμού (Nuclear Planning Group) του ΝΑΤΟ πρέπει να δώσει την ρητή έγκρισή της για την ανάπτυξη αυτών των όπλων˙ ο πρόεδρος των ΗΠΑ και ο Βρετανός πρωθυπουργός θα έπρεπε επίσης να παράσχουν εξουσιοδότηση. Μόνο τότε οι βόμβες B-61 θα παραδίδονταν με ευρωπαϊκά αεροσκάφη.

Θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί να αναπτύσσεται μια παρόμοια διευθέτηση με τη Νότιο Κορέα, έναν από τους σημαντικότερους μη-νατοϊκούς συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών. Το Πεντάγωνο ενδέχεται να έχει δίκιο για το ότι, από αυστηρά στρατιωτική σκοπιά, μια τέτοια πολιτική μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα επιθυμητή. Θα μπορούσε, ωστόσο, να συμβάλει στην ενίσχυση της αποτροπής και να καθησυχάσει το νοτιοκορεατικό κοινό ενόψει της ελλοχεύουσας απειλής της Βορείου Κορέας.

Είναι προφανές γιατί καμία από τις επιλογές για την ενίσχυση της νοτιοκορεατικής αποτροπής δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί: όλες συνοδεύονται από μεγάλα μειονεκτήματα. Αλλά υπάρχει ισχυρή αίσθηση στη Νότιο Κορέα ότι πρέπει να γίνει κάτι για να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες ανησυχίες για την ασφάλεια. Η απειλή από την Βόρειο Κορέα αυξάνεται, και από την προεδρία του Τραμπ και μετά, οι εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ φαίνονται λιγότερο ανθεκτικές. Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να δράσει για να ενισχύσει την συμμαχία καθώς υφίσταται όλο και μεγαλύτερη πίεση.

Μια ειδική ομάδα εργασίας που συνεκλήθη από το Συμβούλιο του Σικάγο για τις Εξωτερικές Υποθέσεις (Chicago Council on Foreign Relations) προσέφερε κάποιες χρήσιμες συστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης της Νοτίου Κορέας, μαζί με την Ιαπωνία και την Αυστραλία, σε μια Ομάδα Ασιατικού Πυρηνικού Σχεδιασμού (Asian Nuclear Planning Group), η οποία θα προήγαγε την καλύτερη κατανόηση των πυρηνικών πολιτικών των ΗΠΑ. Η Νότιος Κορέα θα μπορούσε επίσης να συμπεριληφθεί στον Τετραμερή Διάλογο για την Ασφάλεια (Quadrilateral Security Dialogue), την συμμαχία που ενώνει τις Ηνωμένες Πολιτείες με την Αυστραλία, την Ινδία και την Ιαπωνία. Το πρόβλημα, φυσικά, είναι πως ό,τι κάνει σήμερα ο Μπάιντεν, θα μπορούσε να το αναιρέσει ένας μελλοντικός πρόεδρος. Ωστόσο, αυτές οι κινήσεις θα μπορούσαν να παράσχουν μια δόση καθησυχασμού στους Νοτιοκορεάτες ότι δεν θα εγκαταλειφθούν.

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/north-korea/2021-08-24/north-kor...
[2] https://www.foreignaffairs.com/tags/kim-jong-un
[3] https://www.foreignaffairs.com/regions/north-korea

Copyright © 2022 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.