Η εμμονή του Xi με την ασφάλεια έχει κόστος

Η καινοτομία, μια από καιρό κρίσιμη πηγή αύξησης της παραγωγικότητας, βρίσκεται επίσης σε κίνδυνο στην Κίνα. Προς τιμήν της, η κινεζική κυβέρνηση έχει απομακρυνθεί από την ιστορική της εξάρτηση από την εισαγωγή τεχνολογιών από πιο προηγμένες χώρες και έχει ενθαρρύνει την εγχώρια επέκταση της υψηλής τεχνολογίας [7]. Οι πρωτοβουλίες βιομηχανικής πολιτικής της Κίνας, όπως το «Made in China 2025», έχουν υποστηρίξει αυτές τις προσπάθειες με μαζικές κρατικές επιδοτήσεις. Αλλά όταν πρόκειται για την ανάπτυξη της υψηλής τεχνολογίας, τα κίνητρα του ΚΚΚ έχουν να κάνουν λιγότερο με την οικονομία από όσο με την ασφάλεια. Οι προηγμένες τεχνολογίες επιτήρησης στηρίζουν την καταστολή των εθνοτικών μειονοτήτων στην επαρχία Xinjiang από το Πεκίνο και βοηθούν το ΚΚΚ να παρακολουθεί τον ευρύτερο πληθυσμό υπό το κοινωνικά αποσταθεροποιητικό πρόσχημα του περιορισμού για μηδενική COVID. Ακόμη πιο σημαντικές είναι οι καινοτομίες που το ΚΚΚ κατευθύνει προς την ανάπτυξη προηγμένων στρατιωτικών δυνατοτήτων: υπερηχητικοί πύραυλοι, αεροσκάφη stealth, και ναυτικά και διαστημικά προγράμματα παγκόσμιας κλάσης.

Εδώ είναι που η σύγκρουση εισέρχεται στην εξίσωση καινοτομίας της Κίνας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιτρέψουν στην Κίνα να γίνει μια τεχνολογική υπερδύναμη. Η εγχώρια καινοτομία για την οικονομική ευημερία είναι ένα πράγμα. Η εγχώρια καινοτομία για την προβολή στρατιωτικής ισχύος είναι εντελώς διαφορετικό θέμα. Η Ουάσινγκτον δεν είναι πλέον διατεθειμένη να αφήσει το Πεκίνο να τελειοποιήσει αυτήν την διάκριση. Οι ενέργειες που ανέλαβε η κυβέρνηση Μπάιντεν [8] στις αρχές του Οκτωβρίου, παραμονές του 20ού Συνεδρίου του Κόμματος, επέβαλαν δρακόντειες εξαγωγικές κυρώσεις στις κινεζικές προμήθειες αμερικανικής κατασκευής προηγμένων προϊόντων πληροφορικής και ημιαγωγών, με σκοπό να στραγγαλίσουν τις κορυφαίες κινεζικές προσπάθειες στην τεχνητή νοημοσύνη και την κβαντική πληροφορική.

Για την Κίνα, οι περιορισμοί αυτοί αποτελούν σημαντική απειλή. Παρά τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια κινεζικών κεφαλαίων που έχουν επενδυθεί στην ανάπτυξη μιας εγχώριας βιομηχανίας ημιαγωγών, το «χάσμα των τσιπ» μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου συνεχίζει να αυξάνεται, τόσο από πλευράς σχεδιασμού όσο και από πλευράς παραγωγής. Το συνέδριο του κόμματος κατέστησε σαφή την αποφασιστικότητα της Κίνας να κλείσει το χάσμα, αλλά οι πρόσφατες ενέργειες της κυβέρνησης Μπάιντεν καθιστούν την επιτυχία απίθανη.

Το συνέδριο του κόμματος έκρουσε επίσης τον κώδωνα του κινδύνου για την κινεζική επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία τις τελευταίες δεκαετίες είχε υποσχεθεί μια απροσδόκητη αύξηση της παραγωγικότητας. Με μια σειρά σαρωτικών ρυθμιστικών ενεργειών το καλοκαίρι του 2021, η κινεζική κυβέρνηση έθεσε αυστηρούς περιορισμούς σε μια σειρά από τις πιο δημοφιλείς διαδικτυακές βιομηχανίες της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των βιντεοπαιχνιδιών, των βίντεο, και της μουσικής, και έκλεισε ουσιαστικά έναν ακμάζοντα ιδιωτικό τομέα μάθησης. Οι ενέργειες αυτές συνέτριψαν πολλές από τις άλλοτε δυναμικές εταιρείες διαδικτυακών πλατφορμών της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των Alibaba, Baidu, JD.com, Meituan, και Tencent. Η κυβέρνηση προσπάθησε να υποβαθμίσει τον ρυθμιστικό ζήλο που κρύβεται πίσω από την καταστολή, αλλά το χρηματιστηριακό μακελειό του πιο δυναμικού τομέα της Κίνας δεν αφήνει αμφιβολίες για την ζημιά που έχει προκληθεί.

Οι κινήσεις αυτές ήταν μέρος της πολιτικής ατζέντας που ο Xi αποκαλεί «Κοινή Ευημερία» -μια προσπάθεια να περιοριστεί η συγκέντρωση του πλούτου και να καταπολεμηθεί η εισοδηματική ανισότητα. Το συνέδριο του κόμματος εισήγαγε αυτήν την πολιτική στο καταστατικό του ΚΚΚ, ενισχύοντας τις αρνητικές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα από την ρυθμιστική καταστολή στον τομέα του Διαδικτύου. Όχι μόνο οι δυνητικοί επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν νέες απαγορεύσεις σε συγκεκριμένους επιχειρηματικούς κλάδους, αλλά αυτοί που αναλαμβάνουν κινδύνους πρέπει τώρα να εξετάσουν το ενδεχόμενο μειωμένων οικονομικών ανταμοιβών για την σκληρή δουλειά τους.

ΔΥΣΑΡΕΣΤΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Η ιστορία δείχνει επίσης ότι υπάρχει μια δυνητικά επικίνδυνη ένταση μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης και ασφάλειας. Στην θεμελιώδη μελέτη του για την άνοδο και την πτώση των μεγάλων δυνάμεων, ο ιστορικός Paul Kennedy τόνισε τους κινδύνους της «αυτοκρατορικής υπερέκτασης» -την τάση των μεγάλων δυνάμεων να επεκτείνουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις πέρα από αυτό που μπορούν να υποστηρίξουν οι οικονομίες τους. Ένα κλασικό παράδειγμα είναι το Ηνωμένο Βασίλειο [9], το οποίο από τα μέσα του 19ου αιώνα δεν διέθετε την θεμελιώδη στήριξη της εγχώριας οικονομίας του που ήταν απαραίτητη για την υποστήριξη μιας μακρινής αυτοκρατορίας και του μεγαλύτερου ναυτικού στον κόσμο.

Η εστίαση του συνεδρίου του κόμματος στην ασφάλεια υποδηλώνει ότι η Κίνα ίσως να βρίσκεται στον ίδιο επικίνδυνο δρόμο, επιχειρώντας να επεκτείνει την παγκόσμια επιρροή της πριν ολοκληρώσει το δύσκολο έργο της οικονομίας της. Πριν από την ανάληψη της εξουσίας από τον Xi, υπήρχε ευρεία συναίνεση στους κύκλους της ανώτερης ηγεσίας της Κίνας ότι η οικονομική επανεξισορρόπηση ήταν απαραίτητη. Συμφωνήθηκε ότι θα έπρεπε να υπάρξει διαρθρωτική στροφή από τις εξαγωγές στην κατανάλωση, από την βιομηχανοποίηση στις υπηρεσίες, και από την πλεονάζουσα αποταμίευση στις επενδύσεις σε ένα αδύναμο δίκτυο κοινωνικής ασφάλειας. Ήταν ένα πειστικό επιχείρημα, αλλά δεν απέδωσε ποτέ καρπούς. Στην καλύτερη περίπτωση, η [οικονομική] επανεξισορρόπηση της Κίνας παραμένει ατελής, υπογραμμίζοντας τους πολύ πραγματικούς κινδύνους μιας πρόωρης προβολής παγκόσμιας ισχύος που θα μπορούσε να αποδυναμώσει περαιτέρω την αύξηση της παραγωγικότητας.