Η νέα θεωρία της Ρωσίας για τη νίκη της

Η ημέρα των Χριστουγέννων θα είναι ένα ζοφερό ορόσημο για τον ουκρανικό λαό. Θα σηματοδοτήσει σχεδόν ακριβώς δέκα μήνες από τότε που οι ρωσικές δυνάμεις πέρασαν στην χώρα τους, φέρνοντας καταστροφές σε κλίμακα που δεν έχει δει η Ευρώπη από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Δεκάδες χιλιάδες Ουκρανοί έχουν σκοτωθεί. Εκατομμύρια έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους. Το μεγαλύτερο μέρος του κράτους δεν έχει ηλεκτρικό ρεύμα, με αποτέλεσμα το Κίεβο να ανησυχεί ότι -καθώς μπαίνει ο χειμώνας- πολλοί από τους πολίτες του θα παγώσουν.

Τα επακόλουθα μιας ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης στην περιοχή Ντονέτσκ, στην Ουκρανία, τον Δεκέμβριο 2022. Yevhen Titov / Reuters
--------------------------------------------------------

Αλλά τα Χριστούγεννα θα είναι επίσης ένα ζοφερό ορόσημο για την Ρωσία. Η Μόσχα σχεδίαζε μια σύντομη, νικηφόρα εκστρατεία. Αντ' αυτού, η Ουκρανία της έδωσε ένα πικρό μάθημα σχετικά με τις σύγχρονες πολεμικές συγκρούσεις και την εθνική ανθεκτικότητα. Οι Ουκρανοί έχουν υποβαθμίσει σταθερά την στρατιωτική ικανότητα της Ρωσίας καταστρέφοντας τις δυνάμεις της στο πεδίο της μάχης και σε περιοχές υποστήριξης. Έχουν υπονομεύσει την φήμη της Ρωσίας τόσο σε όλο τον κόσμο όσο και στο μυαλό των ίδιων των Ρώσων στρατιωτών, διοικητών, και πολιτών. Οι Ουκρανοί αποφεύγουν τις μεθοδικές μάχες με υψηλή τριβή όπου είναι δυνατόν, αλλά εμπλέκονται σε μάχες εκ του συστάδην όταν έχουν ευκαιρίες να κερδίσουν έδαφος. Όλα αυτά έχουν μεγάλη επίδραση. Η Ουκρανία απώθησε την Ρωσία από το Κίεβο, πήρε πίσω την βορειοανατολική επαρχία του Χάρκοβο, και απελευθέρωσε τμήματα της Ντονμπάς. Πιο πρόσφατα, απελευθέρωσε την Χερσώνα, την μόνη επαρχιακή πρωτεύουσα που η Ρωσία κατάφερε να καταλάβει.

Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να σταματήσουμε να υπολογίζουμε την Ρωσία. Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν [1], έχει διορίσει έναν νέο στρατιωτικό διοικητή, τον στρατηγό Sergei Surovikin, για να ηγηθεί της εισβολής, και ο Surovikin φαίνεται πιο βίαιος και ικανός από τους προκατόχους του. Σε μια από τις πρώτες του πράξεις, ξεκίνησε την έντονη και φρικτή αεροπορική εκστρατεία που έχει καταστρέψει μεγάλο μέρος της ενεργειακής υποδομής της Ουκρανίας -μια τακτική με επίκεντρο τον άμαχο πληθυσμό που τελειοποίησε ενώ ηγείτο των ρωσικών δυνάμεων στην Συρία. Ο Surovikin ήταν υπεύθυνος για την υποχώρηση της Ρωσίας από την Χερσώνα, αλλά σε αντίθεση με τις περιπτώσεις που η Ρωσία αποσύρθηκε από τα κοντινά μέρη στο Κίεβο ή το Χάρκοβο, ο Surovikin φρόντισε ώστε αυτή η υποχώρηση να είναι καλά οργανωμένη και καλά διεξαχθείσα.

Η άφιξη του Surovikin προαναγγέλλει μια ακόμη προσαρμογή της ρωσικής στρατηγικής στην Ουκρανία [2]. Αν και ο Πούτιν ίσως να συνειδητοποιήσει ότι δεν θα μπορέσει να καταλάβει το Κίεβο, ο πρόεδρος της Ρωσίας ίσως ακόμη να πιστεύει ότι μπορεί να καταλάβει και τις τέσσερις επαρχίες που προσάρτησε πρόσφατα (και παράνομα) -την Ντονέτσκ, την Χερσώνα, την Λουχάνσκ, και την Ζαπορίζια. Ο Surovikin είναι ένας κρίσιμος εκτελεστής αυτών των σχεδίων. Ο Πούτιν ελπίζει ότι, καθώς ο πόλεμος παρατείνεται και έρχεται ο χειμώνας, η Ευρώπη θα σταματήσει να παρέχει στην Ουκρανία μεγάλα ποσά βοήθειας, ώστε η ήπειρος να προσπαθήσει να αποκαταστήσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Πιστεύει ότι αυτή η πιθανή μείωση της υποστήριξης θα ανοίξει τον δρόμο για μια νέα, επιτυχημένη ρωσική επίθεση. Για την πραγματοποίηση μιας τέτοιας επίθεσης, βασίζεται στον Surovikin για την αναδιοργάνωση του στρατού, ώστε να λειτουργεί με πιο ομαλό, συνεπή, και αποτελεσματικό τρόπο.

Θα είναι δύσκολο για τον Surovikin να επιτύχει, δεδομένων των πολλών προβλημάτων του ρωσικού στρατού, όπως η υποβάθμιση του εξοπλισμού του και το χαμηλό ηθικό του. Ωστόσο, ο Surovikin εργάζεται για την ενοποίηση του στρατού υπό την διοίκησή του. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι καταστρώνει σχέδια μάχης που είναι σαφώς εστιασμένα, σε αντίθεση με τις προηγούμενες επιθέσεις που διέσπειραν τα ρωσικά στρατεύματα. Αν το Κίεβο θέλει να διατηρήσει το πάνω χέρι, θα πρέπει να προβλέψει την στρατηγική του Surovikin διατηρώντας παράλληλα την Δυτική υποστήριξη -και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να συνεχίσει να καινοτομεί στο πεδίο της μάχης.

ΚΑΤΩ, ΟΧΙ ΕΚΤΟΣ

Για όσους έχουν παρακολουθήσει τον πόλεμο, πολλά από αυτά που η Ρωσία επιφυλάσσει για το 2023 θα φαίνονται γνώριμα. Η Μόσχα, για παράδειγμα, θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί προπαγάνδα σχετικά με την επιθετικότητα του ΝΑΤΟ για να προσπαθήσει να κρατήσει την Κίνα, την Ινδία, και άλλα επί του παρόντος ουδέτερα κράτη από το να συμμετάσχουν στις Δυτικές κυρώσεις [3]. Θα χρησιμοποιήσει επίσης παραπληροφόρηση και ψευδείς ειδήσεις για να διασφαλίσει ότι ο ίδιος ο ρωσικός πληθυσμός θα συνεχίσει να υποστηρίζει την σύγκρουση. Το να κρατήσει τους Ρώσους υπό έλεγχο θα αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντικό όταν η Μόσχα αναπόφευκτα διεξάγει πρόσθετες επιστρατεύσεις. Ακόμη και οι δικτάτορες πρέπει να δίνουν προσοχή στην εσωτερική πολιτική.

Ομοίως, ο Πούτιν θα διατηρήσει τον ενεργειακό του πόλεμο. Θα συνεχίσει να στερεί από την Ευρώπη το φυσικό αέριο με την ελπίδα ότι η ήπειρος θα αναγκάσει το Κίεβο να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός καθώς οι θερμοκρασίες θα πέφτουν. Θα ενθαρρύνει επίσης περισσότερες επιθέσεις στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ουκρανίας [4]. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Πούτιν, τα ρωσικά χτυπήματα στους ουκρανικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής όχι μόνο θα παγώσουν τον λαό της χώρας αλλά θα κοστίσουν επίσης στην Ουκρανία εξωτερική βοήθεια˙ οι ξένοι επενδυτές, άλλωστε, είναι απίθανο να επιστρέψουν στην χώρα όταν υπάρχει αναξιόπιστη ηλεκτροδότηση. Ακόμη και αν οι επιθέσεις δεν κρατήσουν μακριά τους επενδυτές, θα αποδειχθούν οικονομικά δαπανηρές για το Κίεβο με το να σταματήσουν τις ουκρανικές εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας που ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2022.