Ο κόσμος χρειάζεται περισσότερη πυρηνική ενέργεια | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο κόσμος χρειάζεται περισσότερη πυρηνική ενέργεια

Γιατί η Παγκόσμια Τράπεζα πρέπει να μπει στο παιχνίδι

Από την δεκαετία του 1960 έως την πρώτη δεκαετία αυτού του αιώνα, οι αμερικανικές εταιρείες ήταν οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς πυρηνικών τεχνολογιών παγκοσμίως, αλλά την τελευταία δεκαετία, οι αναπτυσσόμενες χώρες στράφηκαν στην Ρωσία και την Κίνα για βοήθεια στην κατασκευή νέων έργων πυρηνικής ενέργειας. Ο κύριος προμηθευτής πυρηνικών της Ρωσίας, η Rosatom, έχει υπογράψει μνημόνια συμφωνίας με περισσότερες από 30 χώρες για την παροχή βοήθειας για την πυρηνική ανάπτυξη και επί του παρόντος η Ρωσία κατασκευάζει πυρηνικούς αντιδραστήρες στο Μπαγκλαντές, την Λευκορωσία, την Κίνα, την Αίγυπτο, την Ινδία, και την Τουρκία. Από την πλευρά της, η Κίνα έχει εξάγει την τεχνολογία της μόνο στο Πακιστάν, αλλά επιδιώκει ενεργά άλλα έργα σε όλο τον κόσμο. Οι αναπτυσσόμενες χώρες έπρεπε να στραφούν στην Ρωσία και την Κίνα αφού η Παγκόσμια Τράπεζα κατέστησε σαφές το 2013 ότι δεν θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί κανένα πυρηνικό έργο.

Εκείνη την εποχή, ο πρόεδρος της Τράπεζας, Jim Yong Kim, ουσιαστικά απαγόρευσε [3] την χρηματοδότηση πυρηνικών έργων, λέγοντας «Η πυρηνική ενέργεια από χώρα σε χώρα είναι ένα εξαιρετικά πολιτικό ζήτημα. Ο Όμιλος της Παγκόσμιας Τράπεζας δεν συμμετέχει στην παροχή υποστήριξης για την πυρηνική ενέργεια [4]. Πιστεύουμε ότι αυτή είναι μια εξαιρετικά δύσκολη συζήτηση που κάθε χώρα συνεχίζει να έχει». Τα δημόσια σχόλιά του βασίστηκαν σε προηγούμενες δηλώσεις της τράπεζας, συμπεριλαμβανομένης μιας δήλωσης του 2009, όταν η Τράπεζα είπε [5] ότι η χρηματοδότηση των πυρηνικών «θα εγκυμονούσε σοβαρούς κινδύνους που σχετίζονται με την διάδοση, την ασφάλεια, και την διάθεση των αποβλήτων». Πιο πρόσφατα το 2021, υποστήριξε [6] ότι η χρηματοδότηση της πυρηνικής ενέργειας «δεν είναι στην τεχνογνωσία της». Αυτές οι δικαιολογίες ήταν ανακριβείς τότε και συνεχίζουν να είναι και σήμερα.

Καταρχάς, η Παγκόσμια Τράπεζα δεν μπορεί να αποδώσει την απόφασή της στην έλλειψη εμπειρογνωμοσύνης. Η Παγκόσμια Τράπεζα είναι μέρος του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών και επομένως υπό την ίδια ομπρέλα με την International Atomic Energy Agency (IAEA), ο επικεφαλής της οποίας, ο Ραφαέλ Γκρόσι, άσκησε πιέσεις ώστε η Τράπεζα να τερματίσει την απαγόρευσή της. Η Τράπεζα μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτήν την βαθιά δεξαμενή πυρηνικής τεχνογνωσίας με τον ίδιο τρόπο που συμβουλεύεται εξωτερικούς ειδικούς και οντότητες για έργα σε τομείς τόσο διαφορετικούς όπως η διαχείριση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Αίγυπτο, η άρδευση στο Πακιστάν, και ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης στο Τζιμπουτί, για να μην αναφέρουμε πιο περίπλοκα έργα πράσινης ενέργειας σε όλο τον κόσμο, όπως η υδροηλεκτρική ενέργεια και η γεωθερμική μηχανική. Εθνικά ιδρύματα, όπως η Export-Import Bank των Ηνωμένων Πολιτειών, που διαθέτουν πυρηνική τεχνογνωσία και έχουν παράσχει σημαντικές δυνατότητες δανεισμού για πυρηνικά έργα, θα μπορούσαν επίσης να χρησιμεύσουν ως πόροι για την τράπεζα.

Οι άλλες δικαιολογίες που προσφέρει η Παγκόσμια Τράπεζα για την απαγόρευση των πυρηνικών της είναι εξίσου απατηλές. Η ΙΑΕΑ εργάστηκε για περισσότερα από 70 χρόνια για να δημιουργήσει ένα πλαίσιο για την πρόληψη της μη διάδοσης [των πυρηνικών]. Αυτό το σύστημα περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα μέτρων διασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρονικής παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο, η οποία παρέχει ένα αποτελεσματικό μέσο για τον εντοπισμό και την πρόληψη της διάδοσης των πυρηνικών όπλων. Επιπλέον, η μη στρατιωτική πυρηνική ενέργεια δεν αποτελεί μια εύκολη πύλη προς τα πυρηνικά όπλα. Τα καύσιμα που παράγονται από μη στρατιωτικούς πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ενέργειας ελαφρού ύδατος, όπως αυτοί στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν αποτελούν αποτελεσματική πηγή δυνητικού οπλικού υλικού. Μια χώρα θα χρειαζόταν εξαιρετικά εξελιγμένες και δαπανηρές δυνατότητες για να την καταστήσει χρήσιμη για στρατιωτικούς σκοπούς.

Τι γίνεται με άλλες ανησυχίες για την ασφάλεια; Οι πολέμιοι της πυρηνικής ενέργειας εγείρουν τρεις διάσημες πυρηνικές καταστροφές. Η πρώτη είναι το ατύχημα στο Three Mile Island, το οποίο συνέβη το 1979 και προκλήθηκε από ελαττωματικά όργανα στην αίθουσα ελέγχου και ανεπαρκή εκπαίδευση σε διαδικασίες έκτακτης ανάγκης. Ενώ το γεγονός οδήγησε στην απελευθέρωση μικρής ποσότητας ραδιενεργού αερίου -κάτω από τα φυσικά επίπεδα- η εργοστασιακή δομή περιορισμού εμπόδισε μια μεγάλη έκλυση ραδιενέργειας και, σύμφωνα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, κανείς δεν σκοτώθηκε ή τραυματίστηκε σοβαρά ως αποτέλεσμα του ατυχήματος. Το Τσερνόμπιλ, η πιο διάσημη και καταστροφική πυρηνική καταστροφή, συνέβη το 1986. Ήταν το αποτέλεσμα κακού σχεδιασμού (που δεν χρησιμοποιείτο εκτός Σοβιετικής Ένωσης), απρόσεκτης δοκιμής χαμηλής ισχύος του αντιδραστήρα χωρίς την αναθεώρηση ή την έγκριση του σχεδιαστή, και την αποτυχία έγκαιρης προειδοποίησης του κοινού σχετικά με τις εκλύσεις ραδιενεργών ουσιών. Τέλος, η πυρηνική καταστροφή στην Φουκουσίμα της Ιαπωνίας το 2011 προέκυψε από την αγνόηση των ιστορικών δεδομένων για το τσουνάμι και την κατασκευή του εργοστασίου πολύ κοντά στον ωκεανό, όπου ο απαραίτητος εξοπλισμός ασφαλείας ήταν ευάλωτος στις πλημμύρες.