Η νέα εκστρατεία της Κίνας κατά των Ουιγούρων | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η νέα εκστρατεία της Κίνας κατά των Ουιγούρων

Πώς ο κόσμος μπορεί να σταματήσει την βάναυση καταπίεση του Πεκίνου

Άλλες κυβερνήσεις έχουν προσχωρήσει στην εκστρατεία της Ουάσιγκτον. Ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο, και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επιβάλει κυρώσεις στο «Γραφείο Δημόσιας Ασφάλειας» της Σιντζιάνγκ και στο «Σώμα Παραγωγής και Κατασκευής» της Σιντζιάνγκ, με το δεύτερο να είναι ένας τεράστιος κρατικός όμιλος ετερογενών δραστηριοτήτων αφιερωμένος στην αποικιοκρατική εκμετάλλευση και εποικισμών στην πατρίδα των Ουιγούρων. Το Βέλγιο, η Τσεχική Δημοκρατία, η Γαλλία, η Λιθουανία, και η Ολλανδία έχουν ενωθεί με τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, και τις Ηνωμένες Πολιτείες καταγγέλλοντας επίσημα τις ενέργειες του ΚΚΚ στην Σιντζιάνγκ ως γενοκτονία. Μη κυβερνητικές και διακυβερνητικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των ανεξάρτητων ομάδων «Uyghur Tribunal» και της «Inter-Parliamentary Alliance on China», έχουν καταλήξει σε παρόμοια ευρήματα σχετικά με την φύση των ενεργειών του Πεκίνου, τα οποία έχουν υποστηρίξει με άφθονα έγγραφα και απόψεις διεθνών νομικών.

Δυστυχώς, ο σημαντικότερος διεθνής οργανισμός -τα Ηνωμένα Έθνη- έχει πιο ανάμεικτα αποτελέσματα. Τον Αύγουστο του 2018, η Επιτροπή του ΟΗΕ για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων (UN Committee on the Elimination of Racial Discrimination) ανάγκασε για πρώτη φορά Κινέζους αξιωματούχους να εξηγήσουν δημόσια τι συνέβαινε στην Xinjiang. Ένας Κινέζος εκπρόσωπος απάντησε δυο ημέρες αργότερα αρνούμενος την ύπαρξη κέντρων επανεκπαίδευσης που έχουν ήδη τεκμηριωθεί από ερευνητές, μεταξύ άλλων από δορυφορικές φωτογραφίες. Αλλά μετά από αυτή την έντονη αρχική πρόκληση, τα Ηνωμένα Έθνη απέφυγαν να ασχοληθούν με το θέμα. Όποτε τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ χρειάστηκε να πάρουν θέση για την Σιντζιάνγκ, το Πεκίνο κέρδισε. Είκοσι δύο έθνη (18 ευρωπαϊκές χώρες, και η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Ιαπωνία, και η Νέα Ζηλανδία) υπέγραψαν επιστολή προς την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ

Η επιτυχία της Κίνας σε τέτοιες αναμετρήσεις εκμεταλλεύεται την απροθυμία των κρατών με δικές τους φτωχές επιδόσεις επί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να καταδικάσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλού, και εξαρτάται από τον φόβο ότι ένα εξοργισμένο Πεκίνο μπορεί να κόψει τις κινεζικές επενδύσεις. Η Κούβα καταψήφισε το να συζητηθεί η έκθεση και ακόμη και η Ουκρανία απείχε. Το Πεκίνο ασκεί επίσης έντονη παρασκηνιακή πίεση για να διαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο τα Ηνωμένα Έθνη προσεγγίζουν τα ζητήματα της Σιντζιάνγκ. Αυτή η στρατηγική ήταν ιδιαίτερα εμφανής, αν ήταν καλυμμένη, στις δραστηριότητες της Ύπατης Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Μετά από μια παρατεταμένη διαπραγμάτευση, η Ύπατη Αρμοστής Michelle Bachelet επισκέφτηκε την Xinjiang τον Μάιο του 2022, σε μια πενθήμερη περιοδεία «κλειστού κύκλου» για την COVID-19 για την οποία τόνισε ότι «δεν ήταν έρευνα». Σε μια αμήχανη συνέντευξη Τύπου που ολοκλήρωσε την επίσκεψή της, η Bachelet επανέλαβε τις εξηγήσεις του Πεκίνου ότι τα στρατόπεδα ήταν προγράμματα αντιτρομοκρατικής και επαγγελματικής κατάρτισης. Υιοθέτησε την κινεζική ορολογία, αναφερόμενη στις εγκαταστάσεις εγκλεισμού ως «κέντρα κατάρτισης επαγγελματικής εκπαίδευσης» —παρόλο που, σύμφωνα με πρώην κρατούμενους, δεν γινόταν καμία επαγγελματική εκπαίδευση στα στρατόπεδα. Ο έλεγχος του Πεκίνου στην ατζέντα της Bachelet και η επιλογή των ανθρώπων με τους οποίους μίλησε πιθανότατα έθεσαν τις παραμέτρους για το τι θα μπορούσε να επιτύχει η σύντομη επίσκεψή της.

Αλλά τελικά, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα εξέδωσε μια έκθεση που ήταν πολύ πιο επικριτική για την συμπεριφορά της Κίνας. Όταν τελικά κυκλοφόρησε, λίγα λεπτά πριν τα μεσάνυχτα της τελευταίας ημέρας της θητείας της Bachelet ως Ύπατης Αρμοστή, η έκθεση περιελάμβανε τις σοβαρές ανησυχίες ότι το Πεκίνο διέπραττε εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην Σιντζιάνγκ, υποστηριζόμενη από ογκώδη αποδεικτικά στοιχεία και συνεντεύξεις με 40 Καζάκους, Κιργίζιους, και Ουιγούρους μάρτυρες από πρώτο χέρι. Οι Αρχές του Κ.Κ.Κ., οι οποίες είχαν χαιρετίσει την συνέντευξη Τύπου της Μπατσελέτ τον Μάιο, τώρα κατήγγειλαν την έκθεσή της ως «ένα συνονθύλευμα ψευδών πληροφοριών που χρησιμεύουν ως πολιτικά εργαλεία για τις ΗΠΑ και άλλες Δυτικές χώρες για να χρησιμοποιήσουν στρατηγικά την Σιντζιάνγκ ώστε να περιορίσουν την Κίνα». Αλλά η έκθεση δεν εφάρμοσε ποτέ τον ορισμό του ίδιου του ΟΗΕ για την γενοκτονία στην Σιντζιάνγκ -μια κραυγαλέα παράλειψη. Και η αποτυχία του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έστω να συζητήσει την έκθεση, την κατέστησε νεκρό γράμμα, τουλάχιστον εντός του ΟΗΕ.

ΤΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ

Είναι ακόμα δύσκολο να κρίνουμε τον αντίκτυπο των κυρώσεων στην οικονομία και σε αξιωματούχους στην Σιντζιάνγκ. Οι απαγορεύσεις επί των εισαγωγών είναι δύσκολο να εφαρμοστούν και τα συσκευασμένα φρούτα και ξηροί καρποί που υποδεικνύουν την προέλευσή τους από την Σιντζιάνγκ πωλούνταν σε ασιατικές αγορές σε όλη την περιοχή της Ουάσιγκτον το 2022 —αν και, αφότου ακτιβιστές δημοσιοποίησαν το γεγονός ότι τα φρούτα εξακολουθούσαν να κυκλοφορούν, τα Τελωνεία και η Προστασία Συνόρων των ΗΠΑ κατάσχεσε πολλά φορτία κόκκινων χουρμάδων από την Xinjiang στο Νιου Τζέρσεϊ τον Ιανουάριο του 2023. Οι τελωνειακοί υπάλληλοι επικεντρώνονται περισσότερο στην απαγόρευση κινεζικών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, αλλά το βαμβάκι από την Xinjiang κρύβεται σε αδιαφανείς αλυσίδες εφοδιασμού και μεταποιείται σε τρίτες χώρες σε ενδύματα που διατίθενται σε καταστήματα στις ΗΠΑ. Ο οποιοσδήποτε πόνος μπορεί να έχουν προκαλέσει μέχρι στιγμής οι κυρώσεις έχει καλυφθεί από τον πιο σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο των κινεζικών περιορισμών για την COVID-19 (που εφαρμόστηκαν στην Xinjiang πιο σκληρά και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από οπουδήποτε αλλού). Σε κάθε περίπτωση, το ΚΚΚ έχει δείξει ότι είναι πρόθυμο να μην φεισθεί οιουδήποτε κόστους στην επιδίωξη των πολιτικών για την Σιντζιάνγκ. Η μετατροπή της επαρχίας σε ένα ψηφιακά ασφαλισμένο γκουλάγκ ήταν εκπληκτικά δαπανηρή, αλλά το Πεκίνο δεν δίστασε καθόλου. Ο προϋπολογισμός για την υποστήριξη εποίκων Χαν στην περιοχή των Ουιγούρων φαίνεται ανεξάντλητος.