Ο επικίνδυνος σκιώδης πόλεμος του Ισραήλ με το Ιράν

Ταυτόχρονα, ο στρατιωτικός συντονισμός των ΗΠΑ με το Ισραήλ διευρύνεται, [κάτι που αποτελεί] άλλο ένα σημάδι ότι η Ουάσινγκτον όχι μόνο αποδέχεται την αντιπαράθεση του Ισραήλ με το Ιράν, αλλά την υποστηρίζει ενεργά. Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο αμερικανικός στρατός συμμετείχε με το Ισραήλ σε κοινή άσκηση που προσομοίωσε επιθετικά πλήγματα μεγάλου βεληνεκούς˙ ήταν η μεγαλύτερη τέτοια άσκηση που είχαν πραγματοποιήσει ποτέ οι δύο πλευρές από κοινού. Η άσκηση ίσως να σχεδιάστηκε για να επιδείξει τις δυνατότητες των ΗΠΑ να ανταποκρίνονται γρήγορα σε περιφερειακές κρίσεις, ακόμη και όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν να μειώσουν την μόνιμη παρουσία των δυνάμεών τους στη Μέση Ανατολή. Η επίδειξη δύναμης είχε ως στόχο να καθησυχάσει τους εταίρους των ΗΠΑ σχετικά με την συνεχή δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών για την ασφάλεια. Αλλά δεν θα ήταν επίσης δύσκολο να ερμηνευθεί η άσκηση ως ένα αποτρεπτικό μήνυμα προς το Ιράν, μια δοκιμαστική άσκηση για να καταδειχθεί η συνεχιζόμενη βιωσιμότητα των στρατιωτικών επιλογών των ΗΠΑ. Με τους ανώτερους αξιωματούχους της κυβέρνησης Μπάιντεν να σηματοδοτούν ότι οι πυρηνικές διαπραγματεύσεις δεν αποτελούν πλέον προτεραιότητα, η χρονική στιγμή της άσκησης υποδηλώνει μια αδιαμφισβήτητη στροφή στην αποτροπή ως προεπιλεγμένη πολιτική της χώρας. Οι στρατιωτικές επιλογές ίσως να μην είναι η επιθυμητή επιλογή, αλλά φαίνεται να βρίσκονται και πάλι στο τραπέζι. Ακόμα και Δημοκρατικοί γερουσιαστές, όπως ο Chris Van Hollen από το Maryland, ο οποίος υποστήριζε την πυρηνική διπλωματία, σχολίασαν πρόσφατα ότι αν και «μια άλλη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα ήταν μια τρομερή, τρομερή κατάσταση» και ότι αυτή η βία εξακολουθεί να αποτελεί την τελευταία επιλογή, [ωστόσο] «αποτελεί μια επιλογή».

ΑΥΤΟ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΠΑΕΙ ΤΡΟΜΕΡΑ ΣΤΡΑΒΑ

Δεδομένης της πρόσφατης διπλωματικής εξομάλυνσης μεταξύ του Ισραήλ και ορισμένων από τα αραβικά κράτη του Κόλπου και των κοινών ανησυχιών τους για τις δυνατότητες του Ιράν σε πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη, η Ουάσινγκτον ίσως να υποθέσει ότι οι Άραβες εταίροι της στον Κόλπο θα καλωσορίσουν την στρατιωτική ευθυγράμμιση των ΗΠΑ με το Ισραήλ. Αλλά ακόμη και τα κράτη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών εξομάλυνσης με το Ισραήλ, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), δεν είναι ενθουσιασμένα με την αυξανόμενη στρατιωτική πίεση στο Ιράν. Ίσως να θεωρούν τους εαυτούς τους ως πιο πιθανούς στόχους ιρανικών αντιποίνων από όσο το Ισραήλ, λαμβάνοντας υπόψη προηγούμενες ιρανικές επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις των αραβικών κρατών του Κόλπου. Μετά το χτύπημα στο Ισφαχάν, για παράδειγμα, ο Anwar Gargash [4], ένας σημαίνων ανώτερος αξιωματούχος των Εμιράτων, δήλωσε ότι το περιστατικό ήταν μια «επικίνδυνη κλιμάκωση» που «δεν είναι προς το συμφέρον της περιοχής και του μέλλοντός της». Η νέα ηγεσία του Ισραήλ είναι η πιο ακροδεξιά κυβέρνηση στην ιστορία του και έχει ήδη λάβει μέτρα που έχουν αυξήσει την βία μεταξύ των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων, γεγονός το οποίο φέρνει σε δύσκολη θέση τους Άραβες ηγέτες που έχουν αποδεχθεί την εξομάλυνση, δεδομένης της ευρείας λαϊκής αντίθεσης στις ισραηλινές πολιτικές.

Το όλο και πιο ασταθές περιβάλλον μπορεί όχι μόνο να περιορίσει την επέκταση των συμφωνιών εξομάλυνσης με χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, αλλά και να κάνει τις χώρες που έχουν ήδη εξομαλύνει τους δεσμούς τους, ιδίως τα ΗΑΕ, πιο επιφυλακτικές όσον αφορά την δημόσια στρατιωτική ευθυγράμμιση με τις Ηνωμένες Πολιτείες που εμπλέκουν το Ισραήλ. Πράγματι, αν και τα κράτη του Αραβικού Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Gulf Cooperation Council , GCC) είναι πρόθυμα να συνεργαστούν με την Ουάσινγκτον για την περιφερειακή αντιπυραυλική άμυνα και τα περισσότερα μοιράζονται τις ανησυχίες του Ισραήλ για το Ιράν, κρατούν επίσης τις πόρτες τους ανοιχτές στην Τεχεράνη. Το Ιράν και η Σαουδική Αραβία, μεταξύ των πιο ηχηρών αραβικών αντιπάλων των ιρανικών δραστηριοτήτων στην περιοχή, επανέλαβαν τις άμεσες, αν και δύσκολες, διμερείς συνομιλίες τα τελευταία χρόνια. Το Ιράκ και η Ιορδανία φιλοξένησαν περιφερειακές συνόδους κορυφής στις οποίες συμμετείχε το Ιράν μέσω της διαδικασίας της Βαγδάτης που υποστηρίζεται από την Γαλλία. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ακολούθησαν το Κουβέιτ στην αναβάθμιση των σχέσεων και στην αποκατάσταση των πρεσβευτών στην Τεχεράνη το περασμένο φθινόπωρο μετά από απουσία έξι ετών. Ακόμη και οι πιο στενοί εταίροι των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της Ιορδανίας και των ΗΑΕ, έχουν εξομαλύνει τους δεσμούς τους με τον περιφερειακό σύμμαχο του Ιράν, την Συρία, μια τάση που ο τραγικός σεισμός στην Τουρκία και την Συρία είναι πιθανό να επιταχύνει.

Η περιφερειακή επιφυλακτικότητα σχετικά με την αύξηση της στρατιωτικής αντιπαράθεσης με το Ιράν μεταξύ τουλάχιστον ορισμένων εταίρων των ΗΠΑ είναι απίθανο να επηρεάσει το Ισραήλ ή τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντιστρέψουν την πορεία τους. Με την διπλωματική οδό να βρίσκεται στον πάγο και τις οικονομικές κυρώσεις να μην μπορούν να αλλάξουν την ολοένα και πιο σκληρή και επικίνδυνη πυρηνική και περιφερειακή στάση του Ιράν, η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται πιο διατεθειμένη να υποστηρίξει τις στρατιωτικές ενέργειες του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων επιθέσεων εντός του Ιράν σε στρατιωτικό προσωπικό και εγκαταστάσεις.

Όμως η ανάσχεση δεν είναι μια ασφαλής στρατηγική, και η κυβέρνηση Μπάιντεν και οι Ευρωπαίοι εταίροι της πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για να αποτρέψουν στοχευμένες επιθέσεις από το να εξελιχθούν σε ακούσιες πυρκαγιές. Εάν οι Ιρανοί ηγέτες θεωρήσουν κάποιες αποτρεπτικές ενέργειες του Ισραήλ ή των Ηνωμένων Πολιτειών ως προσπάθειες ανατροπής του καθεστώτος, η ιρανική απάντηση θα μπορούσε να μην παραμείνει περιορισμένη. Και η Ρωσία έχει ελάχιστο λόγο να προσπαθήσει να περιορίσει το Ιράν καθώς πολεμά την Δύση στην Ουκρανία. Ένας περιφερειακός πόλεμος μπορεί να μην είναι επικείμενος, αλλά η στρατιωτική κλιμάκωση μπορεί ακόμη να είναι επικίνδυνη και να προκαλέσει μακροπρόθεσμο κόστος.