Το ισοζύγιο της ήπιας ισχύος | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το ισοζύγιο της ήπιας ισχύος

Οι αμερικανικές και κινεζικές προσπάθειες για να κερδίσουν τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων*

Καθώς ο ανταγωνισμός μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας επιταχύνεται, θα ήταν φυσικό να δούμε την ήπια ισχύ ως απλώς έναν άλλο δείκτη ανταγωνισμού, με την Ουάσιγκτον και το Πεκίνο να ανταγωνίζονται [7] για να κάνουν τους εαυτούς τους και τα πολιτικά και οικονομικά μοντέλα τους πιο ελκυστικά για τον υπόλοιπο κόσμο. Οι ηγέτες και οι ελίτ και στις δύο χώρες βλέπουν ξεκάθαρα έτσι τα πράγματα και ορισμένοι ανησυχούν για τις πιθανές ευπάθειές τους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η διάβρωση των δημοκρατικών κανόνων θα μπορούσε να βλάψει την εικόνα της χώρας ως προπύργιο των φιλελεύθερων αξιών. Στην Κίνα, η επιβράδυνση της οικονομίας και το αίσθημα απομόνωσης που δημιουργείται από την προσέγγιση της χώρας στην πανδημία για «μηδενική COVID» [8] θα μπορούσε να μειώσει την φήμη της ως ρεαλιστική, προσανατολισμένη στα αποτελέσματα διακυβέρνηση.

Αλλά η εικόνα του απλού ανταγωνισμού δεν αποτυπώνει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται τα γεγονότα. Πρώτον, οι δύο χώρες ερμηνεύουν πολύ διαφορετικά την ήπια ισχύ και εφαρμόζουν την έννοια με διαφορετικούς τρόπους. Ενώ η Ουάσιγκτον τοποθετεί τις δημοκρατικές αξίες και τα ιδανικά στην καρδιά της προώθησης της ήπιας ισχύος, η Κίνα εστιάζει περισσότερο σε πρακτικά ζητήματα, επιδιώκοντας να συγχωνεύσει τα πολιτιστικά και εμπορικά της δέλεαρ. Αυτή η προσέγγιση έχει αποφέρει περιορισμένες αποδόσεις στην Δύση, αλλά έχει απήχηση στον «παγκόσμιο Νότο». Ακόμη και εκεί, ωστόσο, οι άνθρωποι συχνά βλέπουν τις δύο μορφές ήπιας ισχύος ως συμπληρωματικές και όχι ανταγωνιστικές. Με απλά λόγια, οι άνθρωποι σε πολλά μέρη του κόσμου είναι απόλυτα χαρούμενοι που τόσο οι Αμερικανοί όσο και οι Κινέζοι προσπαθούν να τους παρασύρουν με τα αντίστοιχα οράματα και τις αξίες τους. Αυτό που η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο βλέπουν ως μηδενικό άθροισμα, μεγάλο μέρος του κόσμου συχνά το βλέπει ως win-win.

Η ΗΠΙΑ ΙΣΧΥΣ ΕΙΝΑΙ ΣΚΛΗΡΗ

Η αμερικανική αντίληψη της ήπιας ισχύος είχε πάντα μια ευδιάκριτη ιδεολογική κλίση, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως τον κύριο υπερασπιστή της φιλελεύθερης δημοκρατικής τάξης. Ο Μπάιντεν συνέλαβε την ουσία αυτής της άποψης για την αμερικανική επιρροή στην εναρκτήρια ομιλία του. «Θα οδηγήσουμε όχι μόνο με το παράδειγμα της δύναμής μας, αλλά με την δύναμη του παραδείγματός μας», δήλωσε, χρησιμοποιώντας μια αγαπημένη του διατύπωση. Τον Δεκέμβριο του 2021, η κυβέρνηση Μπάιντεν φιλοξένησε μια εικονική Σύνοδο Κορυφής για την Δημοκρατία με στόχο την δημοκρατική ανανέωση και την οικοδόμηση συμμαχιών ενάντια σε αυταρχικές δυνάμεις όπως η Κίνα και η Ρωσία. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος της Ρωσίας [9] με την Ουκρανία έχει ανυψώσει περαιτέρω τον στόχο της ενίσχυσης της δημοκρατικής αλληλεγγύης ενάντια σε έναν κοινό αυταρχικό επιτιθέμενο.

Η δημόσια διπλωματία των ΗΠΑ απηχεί αυτά τα συναισθήματα. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι αμερικανικές πρεσβείες γιορτάζουν την έμφυλη, φυλετική, και πολιτισμική ποικιλομορφία και χαιρετίζουν παραδείγματα ατομικής ανθεκτικότητας και δημιουργικότητας, μερικές φορές συνδυάζοντας τα δύο θέματα με το να δημοσιοποιούν τις ιστορίες επιτυχίας μεμονωμένων μεταναστών και προσκαλώντας τους να μιλήσουν σε εκδηλώσεις και φόρουμ. Η αμερικανική ήπια ισχύς διαμορφώνεται επίσης σε μεγάλο βαθμό από τις πολιτιστικές εξαγωγές του ιδιωτικού τομέα, όπως οι ταινίες του Χόλυγουντ, η χιπ-χοπ μουσική και το στυλ, καθώς και παγκόσμιες αναγνωρίσιμες μάρκες όπως η Coca-Cola και η McDonald's. Η προβολή ήπιας ισχύος των ΗΠΑ συχνά φέρνει κοντά τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Για παράδειγμα, κατά την διάρκεια της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ προώθησε Αμερικανούς μουσικούς της τζαζ στο εξωτερικό και η CIA χρηματοδότησε κρυφά συγγραφείς και εκδόσεις. Αυτή η παράδοση διατηρήθηκε και επεκτάθηκε στη μεταψυχροπολεμική εποχή, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να χορηγεί καλλιτέχνες και μουσικούς για να λειτουργήσουν ως κάτι παρόμοιο με πολιτιστικούς πρεσβευτές.

Στην Κίνα [10], η κατανόηση και η πρακτική της ήπιας ισχύος επικεντρώνονται περισσότερο στον πραγματισμό παρά στις αξίες. Ασχολούμενοι με την ιδέα του Nye, ορισμένοι Κινέζοι αναλυτές υποστήριξαν ότι ο διαχωρισμός μεταξύ σκληρής και ήπιας ισχύος είναι τεχνητός, σημειώνοντας ότι μεγάλο μέρος της ελκυστικότητας των Ηνωμένων Πολιτειών εξαρτάται από την στρατιωτική τους ικανότητα και την οικονομική τους δύναμη. Όπως έχει επισημάνει ο μελετητής Zhao Kejin, ακόμη και ένα από τα πιο διάσημα σύμβολα της αμερικανικής ήπιας ισχύος, η Coca-Cola, δεν είναι απλώς ένα πολιτιστικό φαινόμενο αλλά ένας εμπορικός οδοστρωτήρας. Αντικατοπτρίζοντας αυτή την κριτική, η στρατηγική ήπιας ισχύος του ΚΚΚ περιλαμβάνει την προώθηση της κινεζικής κουλτούρας και των αξιών, αλλά επίσης διαφημίζει το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης της Κίνας, τις κυβερνητικές της ικανότητες, τις τεχνολογικές της εξελίξεις, τις αυξανόμενες στρατιωτικές της ικανότητες, και την ικανότητά της να πραγματοποιεί πολιτική επιστράτευση, όπως φαίνεται στις εκστρατείες της κατά της φτώχειας και της διαφθοράς. Οτιδήποτε μπορεί να βελτιώσει την εικόνα της Κίνας θεωρείται στοιχείο ήπιας ισχύος —ακόμη και η κινεζική σκληρή ισχύς. Ενώ η Ουάσιγκτον μερικές φορές βασίζεται στην ήπια ισχύ για να αποσπάσει την προσοχή από την σκληρή ισχύ της, το Πεκίνο μερικές φορές εφιστά την προσοχή στην σκληρή του ισχύ για να στηρίξει την ήπια ισχύ του.