Η Wagner στρέφεται πάλι στην Αφρική;

Παρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες δίνουν τώρα μεγαλύτερη προσοχή στην Αφρική -όπως αποδεικνύεται από τις προσπάθειές τους να ενισχύσουν τα εύθραυστα κράτη, όπως η Μπουρκίνα Φάσο, η Λιβύη, το Μάλι, και η Μοζαμβίκη- οι προσπάθειες αυτές ίσως να είναι πολύ λίγες και πολύ αργά. Οι ρωσικές μισθοφορικές δυνάμεις έχουν ήδη ενσωματωθεί σε πολλές από αυτές τις χώρες και εργάζονται με ταχείς ρυθμούς για να επεκτείνουν την επιρροή τους. Ωστόσο, η Wagner δεν αναφέρεται καν ονομαστικά στην Στρατηγική των ΗΠΑ προς την Υποσαχάρια Αφρική, που δημοσιεύθηκε από τον Λευκό Οίκο τον Αύγουστο του 2022, και οι ρωσικές ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες λαμβάνουν μόνο μια αναφορά.

ΧΤΥΠΗΣΤΕ ΤΟΥΣ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΠΟΝΑΝΕ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αποτρέψουν την Wagner από το να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω τα αφρικανικά κράτη, καθώς η πρόληψη είναι ευκολότερη από την αποκατάσταση. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να εντοπιστούν και να αξιοποιηθούν τα τρωτά σημεία της ομάδας. Παρόλο που η Wagner έχει επωφεληθεί από την θέση της στην σύνδεση του στρατού και των επιχειρήσεων, οι οικονομικές της σχέσεις μπορούν επίσης να αποτελέσουν αδυναμίες. Δεδομένου ότι δεν λειτουργεί ως παραδοσιακή στρατιωτική μονάδα, η Wagner διαθέτει ένα εξειδικευμένο δίκτυο εφοδιασμού που περιλαμβάνει μια ποικιλία εταιρειών-βιτρίνες που υποστηρίζουν τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες και τις δραστηριότητες εξόρυξης πόρων. Αυτά είναι αδύναμα σημεία που μπορούν να αποτελέσουν στόχο των Δυτικών κυρώσεων. Η Ουάσινγκτον έχει ήδη πλήξει με αμερικανικές κυρώσεις ορισμένες θυγατρικές της Wagner, όπως η Lobaye Invest [10] και η Meroe Gold [11], αλλά θα πρέπει να αναλάβει δράση εναντίον άλλων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εμπλέκονται στις δασοκομικές δραστηριότητες της οργάνωσης στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Η επιβολή κυρώσεων σε κάθε νέα εικονική εταιρεία της Wagner καθώς θα ανακαλύπτεται μπορεί να μοιάζει με μάταιο κόπο επίλυσης του προβλήματος, αλλά είναι ο μόνος τρόπος για να αποδυναμωθεί το εγκληματικό δίκτυο του Prigozhin.

Η εξάλειψη αυτών των ληστρικών επιχειρήσεων ίσως επίσης συμβάλει στην οικοδόμηση καλής θέλησης στην κεντρική και δυτική Αφρική, όπου πολλοί επιχειρηματίες [12] ανησυχούν ότι οι θυγατρικές της Wagner θα τους εκδιώξουν από τις επιχειρήσεις τους. Πέρα από την κατονομασία και την επιβολή κυρώσεων στις ίδιες τις εταιρείες, οι αμερικανικές και οι ευρωπαϊκές Αρχές θα πρέπει να συνεργαστούν για να εντοπίσουν τους τελικούς χρήστες των εξαγωγών της Wagner. Πολλές από αυτές τις εξαγωγές -όπως ο χρυσός, τα διαμάντια, και η ξυλεία- ενδέχεται να διεισδύουν στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές αγορές [13]. Οι Δυτικές κυβερνήσεις πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στον αποκλεισμό τέτοιων αποστολών, στην τιμωρία των φορέων που συνεργάζονται εσκεμμένα με την Wagner, και στην αποτροπή των εξαγωγών που ωφελούν την ομάδα.

Εκτός από την στόχευση της επιχειρηματικής αυτοκρατορίας της Wagner, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να εμβαθύνει τις σχέσεις της με τις αφρικανικές χώρες, ώστε να έχουν λιγότερη ανάγκη την ρωσική μισθοφορική οργάνωση. Η εταιρική σχέση των ΗΠΑ με τον Νίγηρα προσφέρει ένα πολλά υποσχόμενο μοντέλο, αλλά η Ουάσινγκτον πρέπει να αποφύγει την ανακύκλωση της ίδιας υπερβολικά ασφαλειοποιημένης προσέγγισης που επιδιώκει την οικοδόμηση στρατιωτικών δυνατοτήτων χωρίς να τις προσαρμόζει στο τοπικό περιβάλλον. Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να εκπαιδεύσουν ορισμένους από τους στρατιωτικούς εταίρους τους σε υψηλότερα πρότυπα, εργαζόμενες για να διασφαλίσουν ότι οι στρατιώτες τους δεν θα συνεχίσουν να κακοποιούν αμάχους ή να επιχειρούν να ανατρέψουν κυβερνήσεις. Όπως έχει υποστηρίξει ο μελετητής, Joseph Sany [14], «Για πολλούς Αφρικανούς, η Wagner είναι μια επιλογή όχι προτίμησης αλλά απελπισίας μετά από χρόνια αποτυχημένων διεθνών προσπαθειών να βοηθήσουν στον τερματισμό των βίαιων κρίσεων». Η ομάδα είναι επίσης επιλογή σκοπιμότητας, καθώς η Ρωσία προσφέρει στρατεύματα, όπλα, και εκπαίδευση χωρίς δεσμεύσεις. Το δυνατό σημείο πώλησης της Ουάσινγκτον είναι η ποιότητα. Δυστυχώς, όμως, οι Αφρικανοί ηγέτες συχνά προτιμούν ένα κατώτερο προϊόν με λίγους περιορισμούς από ένα ανώτερο προϊόν που έχει ισχυρούς περιορισμούς.

Εκτός από την ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων ασφαλείας με τις αφρικανικές χώρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αυξήσουν την στήριξή τους στους πολιτικούς κυβερνητικούς θεσμούς. Η στέρηση των τζιχαντιστικών ομάδων από ανθρώπινο δυναμικό απαιτεί μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην αντιμετώπιση των ζητημάτων που τους βοηθούν να στρατολογούν: διαφθορά, έλλειψη λογοδοσίας, και άνιση παροχή βασικών υπηρεσιών -ιδιαίτερα κατά μήκος εθνικών, θρησκευτικών, ή περιφερειακών γραμμών.

Η αντιμετώπιση των μη στρατιωτικών προκλήσεων που ταλαιπωρούν τις αφρικανικές κυβερνήσεις θα διαφοροποιήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τους αντιπάλους τους στην περιοχή. Κάτι τέτοιο δεν θα αποβεί εις βάρος των στρατιωτικών στόχων των ΗΠΑ και θα ανατρέψει τους σημαντικά ευκολότερους και πιο περιορισμένους στόχους της Ρωσίας, οι οποίοι περιλαμβάνουν την απόκτηση πρόσβασης σε πόρους, την οικοδόμηση δεσμών με τις ελίτ, και τον ανταγωνισμό με τις Δυτικές χώρες για επιρροή [15]. Η οικοδόμηση κρατών και οι μακροχρόνιες συνεργασίες δεν αποτελούν ρωσικές προτεραιότητες.

Αυτό δεν είναι μια έκκληση για την οικοδόμηση εθνών για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιρροής στην Αφρική. Αντίθετα, είναι μια έκκληση για μια σταδιακή, μακροπρόθεσμη προσπάθεια για την ενίσχυση των αφρικανικών θεσμών και την αντιμετώπιση των κοινωνικών, περιβαλλοντικών, πολιτικών, και οικονομικών προκλήσεων που αποσταθεροποιούν τις χώρες και δημιουργούν ανοίγματα για να τα εκμεταλλευτούν δρώντες όπως η Wagner. Ελλείψει μιας τέτοιας προσπάθειας, οι αποτυχίες της Wagner στην Ουκρανία ίσως να αποτελέσουν προοίμιο για πρόσθετες επιτυχίες στην Αφρική.